Tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin

78 năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tìm kiếm, quy tập mộ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ (HCLS) còn thiếu thông tin. Các cấp ủy Đảng cùng với các cơ quan, đơn vị, địa phương đã quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của T.Ư, Bộ Chính trị các khóa, nhất là Chỉ thị số 24-CT/TW, ngày 15-5-2017 của Bộ Chính trị (khóa XII) về: “Tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập mộ và xác định danh tính HCLS”; và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia 515; triển khai quyết liệt, đồng bộ, toàn diện các nhóm giải pháp đẩy mạnh thực hiện Đề án tìm kiếm mộ, quy tập HCLS (gọi là Đề án 1237), Đề án xác định HCLS còn thiếu thông tin (Đề án 150, nay là 515), đã đạt được những kết quả quan trọng.

Đến nay, các cơ quan, đơn vị, địa phương cơ bản hoàn thành rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; nhiều địa phương cơ bản hoàn thành kết luận địa bàn cấp thôn, xã, tỉnh. Cùng với đó, công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS, nhất là trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm,... được mở rộng, tăng cường, mở ra những hướng hợp tác hiệu quả trong thực hiện vấn đề nhân đạo này.

Từ năm 2020 trở lại đây, chúng ta đã tìm kiếm, quy tập được hơn 1.625 HCLS; trong đó, có hơn 600 HCLS ở trong nước, 239 HCLS ở Lào, 795 HCLS ở Campuchia. Tiến hành xác định danh tính 121 HCLS bằng phương pháp thực chứng; giám định ADN đối với 496 trường hợp, xác định được danh tính của 31 liệt sĩ. Đặc biệt, cả nước tập trung mọi nguồn lực để tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin.

Việc đón nhận, bàn giao, truy điệu, an táng HCLS và công bố kết quả xác định danh tính HCLS được tổ chức chu đáo, trang trọng, mang lại ý nghĩa chính trị, xã hội, nhân văn to lớn, làm sâu sắc truyền thống văn hóa, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN.

Tuy nhiên, công tác này vẫn còn hạn chế, thể hiện ở việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập của một số địa phương, đơn vị chưa đúng, tiến độ chậm, chất lượng chưa cao; giám định ADN mẫu HCLS, mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ còn mất nhiều thời gian; sự phối hợp giữa các ban, ngành, lực lượng trong thu thập thông tin, tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS ở một số nơi thiếu chặt chẽ, hiệu quả thấp...

Để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính HCLS, tạo bước đột phá trong công tác quan trọng này, đáp ứng mong mỏi của thân nhân các anh hùng liệt sĩ, tình cảm của đồng bào, chiến sĩ cả nước, cần tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, huy động sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy mọi nguồn lực, sức mạnh tổng hợp của các cấp, ngành, toàn dân, toàn quân, cộng đồng xã hội cả trong nước và ngoài nước... Trong đó, tập trung thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 515 các cấp và cấp ủy, chính quyền địa phương, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị đối với công tác tìm kiếm mộ, quy tập, xác định danh tính HCLS. Đây là vấn đề quan trọng, nhân tố đảm bảo cho công tác mang ý nghĩa chính trị, xã hội, nhân văn to lớn này tiến hành đúng hướng, đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra.

Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các tổ chức, tầng lớp nhân dân đối với công tác tìm kiếm mộ liệt sĩ, quy tập và xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin. Chủ động phát hiện, đấu tranh với tư tưởng, nhận thức lệch lạc, luận điệu sai trái, xuyên tạc, chống phá của các phần tử cơ hội, phản động về vấn đề này. Đặc biệt, chú trọng kiện toàn Ban Chỉ đạo 515 của các đơn vị, địa phương. Ban Chỉ đạo quốc gia 515 tiếp tục chủ trì, phối hợp với cơ quan hữu quan chỉ đạo các địa phương, đơn vị đẩy mạnh hoạt động tìm kiếm mộ, quy tập HCLS ở trong nước, ngoài nước và nâng cao kết quả xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin.

Hai là, triển khai đồng bộ các biện pháp đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, xây dựng cơ sở dữ liệu về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS. Đây là yêu cầu cấp thiết, nhằm quản lý, tích hợp, cập nhật, trao đổi thông tin; chuẩn hóa, hiện đại hóa, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo và tiến độ tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính HCLS trong thời gian tới. Các địa phương, cơ quan, đơn vị cần tiếp tục rà soát, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ thuộc đơn vị, địa phương quản lý; tích cực đối chiếu, chuẩn hóa thông tin, tích hợp, hoàn thành bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ; kịp thời phân tách, chuyển giao danh sách liệt sĩ theo địa bàn nơi hy sinh, an táng ban đầu để xác minh, kết luận địa bàn và từng bước cung cấp thông tin cho thân nhân, gia đình liệt sĩ.

Ba là, đẩy mạnh công tác tìm kiếm mộ liệt sĩ, quy tập và xác định danh tính HCLS. Các cấp ủy, tổ chức Đảng, các địa phương, cơ quan, đơn vị, nhất là các đơn vị của Quân đội đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện Đề án 1237, 515. Các cơ quan chức năng tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với Ban Công tác đặc biệt Chính phủ Lào, Ủy ban Chuyên trách Chính phủ Campuchia và các cấp chính quyền của Lào, Campuchia để nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập, hồi hương HCLS. Chỉ đạo vận hành có hiệu quả các cơ sở giám định gen và trung tâm lưu trữ cơ sở dữ liệu ADN đã được đầu tư xây dựng; nghiên cứu huy động các cơ sở giám định ADN khác tham gia.

Bốn là, tiếp tục mở rộng, tăng cường hợp tác quốc tế về tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính HCLS. Đây là nội dung quan trọng, nhằm kết hợp nội lực với ngoại lực, thúc đẩy nâng cao tiến độ, hiệu quả thực hiện Đề án 1237, 515; góp phần tăng cường sự hiểu biết, xây dựng lòng tin với nhân dân, đẩy mạnh hoạt động nhân đạo, khắc phục hậu quả chiến tranh. Theo đó, các bộ, ngành, địa phương và các tổ chức chính trị, xã hội, theo chức năng, nhiệm vụ được phân công tiếp tục triển khai các giải pháp mở rộng hợp tác, tăng cường quan hệ với các tổ chức và cá nhân có liên quan, nhằm trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến quân nhân Việt Nam hy sinh, mất tin, mất tích trong chiến tranh; chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao ứng dụng khoa học, công nghệ, hỗ trợ trang bị, phương tiện và phối hợp tham gia hoạt động tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính HCLS.

Tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS là nhiệm vụ chính trị thiêng liêng, cấp thiết, công tác quan trọng hàng đầu trong chính sách ưu đãi, tri ân, tôn vinh và “Đền ơn đáp nghĩa”. Quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước và nêu cao truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc, các cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương và các tổ chức chính trị, xã hội cần tiếp tục đề cao trách nhiệm, tình cảm, thực hiện tốt công tác quan trọng này, thiết thực tri ân công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ, góp phần củng cố “thế trận lòng dân”, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới.

Trung tướng Lê Văn Hân

Nguyên Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam,

Chủ tịch Danh dự Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam