Một trong những sai lầm phổ biến là đập tỏi xong cho vào chảo nóng xào nấu hoặc cho vào nước chấm sử dụng luôn, xào nấu tỏi ở nhiệt độ cao, bóc sẵn vỏ để tủ lạnh dùng dần.
Theo các nghiên cứu, allicin - hợp chất quan trọng nhất trong tỏi với khả năng kháng khuẩn, chống viêm, chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch không tồn tại sẵn trong tỏi mà hình thành khi enzyme alliinase tiếp xúc với không khí sau khi tỏi bị đập dập, băm nhỏ. Phản ứng này cần 10-15 phút để allicin hình thành đầy đủ. Nếu xào nấu hoặc pha nước chấm ngay sẽ làm allicin không kịp hình thành. Nghiên cứu cũng chỉ ra, nếu xào nấu tỏi ngay sau khi phá vỡ tế bào có thể làm giảm đến 90% lượng allicin tiềm năng.
Sai lầm khác cũng thường gặp là cho tỏi vào xào nấu ở nhiệt độ cao. Việc này vô tình phá hủy các hoạt chất sinh học. Tỏi nhạy cảm với nhiệt cao, chỉ sau 30-60 giây ở nhiệt độ từ 180 độ C, phần lớn các hợp chất hoạt tính trong tỏi bị phân hủy. Vì vậy, nếu mục đích sử dụng tỏi để tăng cường sức khỏe, cần tránh nấu ở nhiệt độ quá cao và lâu. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị nên cho tỏi vào khi món ăn gần hoàn thiện hoặc nấu ở lửa vừa, đảo nhẹ trong thời gian ngắn để giữ hoạt chất có lợi cho sức khỏe.
Một sai lầm nữa của nhiều người nội trợ là bóc sẵn vỏ, băm nhỏ tỏi rồi để tủ lạnh dùng dần. Việc này có thể phản tác dụng nếu bảo quản sai cách. Khi tỏi đã băm, hợp chất allicin dễ bị phân hủy do tiếp xúc với không khí, ánh sáng và độ ẩm trong tủ lạnh. Nếu để quá lâu hoặc bảo quản không đảm bảo vệ sinh, tỏi băm có thể trở thành môi trường cho vi khuẩn phát triển, thậm chí có nguy cơ sinh độc tố botulinum.
Để an toàn, tỏi băm nên được chứa trong lọ sạch kín, bảo quản lạnh dưới 10 ngày hoặc cấp đông theo từng phần nhỏ để dùng dần. Khi tỏi đổi màu, có mùi lạ, cần bỏ ngay.
Lưu ý, dù bảo quản hay chế biến đúng cách nhưng sử dụng không đúng thời điểm và liều lượng có thể ảnh hưởng sức khỏe. Tỏi mang tính ôn (ấm) giúp điều hòa khí huyết, tán hàn và trừ thấp. Nếu dùng quá nhiều trong thời tiết nóng gây sinh nhiệt, nổi mẩn đỏ và khó tiêu. Do đó, nên sử dụng liều lượng vừa phải, hạn chế ăn tỏi sống khi trời nóng hoặc cơ thể đang bị nhiệt. Nên dùng tỏi trong bữa ăn chính, tránh ăn khi bụng đói hoặc vào tối muộn để không bị kích ứng dạ dày.
Bên cạnh đó, kết hợp tỏi với các thực phẩm tính mát như rau xanh, củ cải hay dưa chuột giúp giảm bớt tính nóng, duy trì sự cân bằng âm dương cho cơ thể.