Trong bài viết “Tổ chức tốt Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: Tuyệt đối không lựa chọn cán bộ không được quần chúng nhân dân tín nhiệm, cũng không giới thiệu những cán bộ lãnh đạo “dĩ hoà vi quý”, “tròn vo” để lấy phiếu bầu.
Cán bộ “tròn vo” là những cán bộ thấy việc gì thuận lợi thì làm, việc khó khăn thì không dám đối đầu, thấy phức tạp không dám xông pha giải quyết. Họ thấy cái sai nhưng không dám phê bình, đấu tranh. Tâm lý chung của những cán bộ “tròn vo” là sợ làm những công việc mới, không dám sáng tạo vì sợ thất bại, sợ bị “mất điểm” với cấp trên, sợ bị “mất phiếu” trước tập thể cán bộ đảng viên và quần chúng. Vì thế, nếu thấy những vụ việc có tính chất phức tạp thì họ đùn đẩy cho người khác, cho tập thể, để “núp bóng” trách nhiệm.
Cán bộ “tròn vo” không hoặc có rất ít sai sót, bởi vì họ luôn luôn “tròn trĩnh”, không đụng chạm đến ai, không phê bình ai, không đấu tranh hoặc tranh luận trong các cuộc họp. Vì vậy, nếu không có “con mắt tinh đời” thì khi bỏ phiếu, cán bộ “tròn vo” có khi lại là người cao phiếu nhất và khi đó sẽ rất nguy hại cho tổ chức ấy. Bởi lẽ, cán bộ “tròn vo” nếu được giao trọng trách một việc hay lĩnh vực nào đó thì hầu như không có đột phá, không đem lại thay đổi, gây trì trệ cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị, địa phương.
Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhiều lần khẳng định quan điểm “không để cơ quan Nhà nước là vùng trú ẩn an toàn cho cán bộ yếu kém”. Do đó, hơn lúc nào hết, việc loại khỏi cơ cấu bộ máy những người không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, đồng thời lựa chọn được những “tinh hoa” xứng đáng nhất, không bỏ sót những người thật sự có đức, có sức, có tài, chính là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030 và cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Để nhận diện và loại bỏ những cán bộ “tròn vo” trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, cần phải có các giải pháp kiên quyết và đồng bộ. Trước hết là việc đánh giá cán bộ không thể chỉ dựa vào hồ sơ lý lịch, hay các báo cáo thành tích, mà phải căn cứ vào những gì cán bộ đã làm được trên thực địa, trong từng lĩnh vực, từng nhiệm vụ cụ thể. Phải xem xét cả quá trình và kết quả cuối cùng mà cán bộ đó tạo ra cho tổ chức, cho nhân dân, cho địa phương hoặc đơn vị. Đó mới là thước đo sát thực về năng lực, bản lĩnh và phẩm chất chính trị. Trong quá trình đánh giá cán bộ, việc lấy ý kiến của quần chúng nhân dân có vai trò rất quan trọng. Bởi nhân dân rất tinh tường, ai thực sự tận tâm, vì việc công đặt lợi ích của Đảng, của dân lên trên hết thì nhân dân đều nhận ra. Thực tế tại nhiều địa phương trong thời gian qua, ý kiến đóng góp của đội ngũ CCB đối với việc lựa chọn cán bộ giới thiệu vào cấp ủy, giới thiệu ứng cử vào HĐND các cấp đã có hiệu quả rất thiết thực, loại được nhiều cán bộ “tròn vo” trong đội ngũ cán bộ ở các địa phương.
Tại Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng mới đây, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: Trong giai đoạn cách mạng mới, cần đặc biệt chú trọng yếu tố “Đức - Sức - Tài”, coi đây là ba trụ cột của người cán bộ trong thời kỳ hiện nay.
Trước đây, đánh giá cán bộ thường chỉ xem xét hai yếu tố là Đức và Tài. Yếu tố “Sức” bao gồm sức khỏe và sức chiến đấu. Không thể để cán bộ ốm yếu vào các cơ quan Đảng và Nhà nước. Cũng không thể để “lọt lưới” những cán bộ thiếu sức chiến đấu vào các cơ quan này.
Để nhìn nhận được những cán bộ có đủ phẩm chất và năng lực như chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư phải có môi trường để “lửa thử vàng, gian nan thử sức”. Trong môi trường khó khăn đó sẽ biết ai là người “dĩ hoà vi quý”, luôn giữ mình “tròn vo”, không đụng chạm đến ai. Các cơ quan chuyên trách làm công tác tổ chức cán bộ cần đề cao bản lĩnh, trách nhiệm của mình trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân trong công tác đánh giá, nhìn nhận cán bộ khách quan, trung thực.
Với những người có biểu hiện “tròn vo”, cơ hội, chạy chức chạy quyền cũng cần “tự soi, tự sửa”, thẳng thắn nhìn nhận bản thân. Nếu thấy mình không đủ “Đức - Sức - Tài” thì nên tự rút, nhường vị trí cho người xứng đáng, có tâm và có trách nhiệm với Đảng, với đất nước.
Mỗi cán bộ, đảng viên được giới thiệu vào các chức danh lãnh đạo hoặc vào các cơ quan dân cử cần ý thức rõ trách nhiệm, tự đánh giá xem mình có thật sự đủ điều kiện đảm nhận vị trí được giới thiệu hay không. Bởi chỉ có chính mình mới hiểu mình rõ nhất. Trong lịch sử, nhiều người đã từng từ chối chức vụ vì thấy chưa xứng đáng, đó chính là biểu hiện của bản lĩnh và sự trung thực được xã hội ghi nhận.