Hàng dài xe ô tô chờ đến lượt đăng kiểm.
Vụ án về những vi phạm đăng kiểm ô tô đang tiếp tục được mở rộng ra nhiều tỉnh, thành phố. Khủng hoảng đăng kiểm lan rộng khiến các doanh nghiệp vận tải, người dân như “ngồi trên đống lửa” khi phương tiện đến hạn nhưng không đăng kiểm được, có nguy cơ vi phạm hợp đồng vận chuyển, sản xuất đình trệ, còn người lao động phải nghỉ việc do xe nằm nhà.
Mỏi mòn chờ đợi đăng kiểm ô tô
Tính đến thời điểm hiện tại, cả nước có hơn 22% dây chuyền kiểm định ở các trung tâm đăng kiểm phải dừng hoạt động; trong đó, các dây chuyền phải dừng hoạt động tập trung chủ yếu tại các địa phương như Hà Nội, T.P Hồ Chí Minh, Hòa Bình, Bắc Kạn… Đặc biệt, tính đến ngày 10-3, tại Hà Nội có đến 24 trung tâm đăng kiểm bị đóng cửa để phục vụ công tác điều tra và chỉ còn lại 7 trung tâm đăng kiểm, với 10 dây chuyền hoạt động.
Với công suất 70 xe/một dây chuyền, mỗi ngày, các trung tâm đăng kiểm ở Hà Nội chỉ kiểm định được khoảng hơn 500 xe, một tháng được hơn 11.000 xe. Trong khi đó số xe đến hạn kiểm định trong tháng 3 tại Hà Nội là 75.682; chưa kể xe mới đưa vào lưu hành, bị ùn ứ từ các ngày trước đó, nên các đơn vị đăng kiểm chỉ đáp ứng được gần 20% nhu cầu. Theo dự báo của Cục Đăng kiểm, tình trạng ùn tắc có thể nghiêm trọng hơn khi nhu cầu kiểm định xe ở Hà Nội trong tháng 4 lên 83.720 chiếc, tháng 5 là 86.044 chiếc và tăng đều trong tháng tiếp theo.
Mỏi mệt, thất vọng, lo lắng là tâm trạng của những chủ xe ô tô ở Hà Nội trong những ngày qua. Hàng loạt trung tâm đăng kiểm buộc phải đóng cửa đã khiến mọi sinh hoạt của chủ xe bị đảo lộn. Anh Nguyễn Văn Tuấn, ở phường Dương Nội, quận Hà Đông cho biết: Chưa bao giờ đi đăng kiểm xe mà khổ cực như bây giờ. Bởi anh đưa xe đi đăng kiểm vào lúc 2 giờ sáng nhưng dự kiến chờ 3-4 ngày mới đến lượt đăng kiểm. “Xe công ty sắp hết hạn đăng kiểm và nhu cầu chở hàng đi nhiều tỉnh nên dù có mệt tôi vẫn phải kiên trì ở lại đây đăng kiểm bằng được mới quay về…” - anh Tuấn nói.
Không chỉ cá nhân chủ xe ô tô, các doanh nghiệp vận tải cũng đang đứng ngồi không yên khi phương tiện đến hạn đăng kiểm nhưng không đăng kiểm được, có nguy cơ vi phạm hợp đồng vận chuyển, sản xuất đình trệ. Sở hữu gần 300 xe tải thùng chuyên vận tải hàng hóa tiêu dùng, CCB Bùi Văn Long - Giám đốc Công ty vận tải Hoàng Sơn (Hà Nội) rất lo lắng khi cuối tháng 3 và tháng 4, mỗi tháng có hàng chục xe đến hạn đăng kiểm. Đặc biệt, thời gian này là dịp nhu cầu nguyên vật liệu cho sản xuất tăng lên, nếu phương tiện không kịp đăng kiểm, không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng, doanh thu của doanh nghiệp mà còn là công ăn việc làm của hàng trăm lái, phụ xe.
Xử lý sai phạm nhưng không được ảnh hưởng đến người dân
Trước tình hình bất cập của công tác đăng kiểm, chiều 8-3, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã làm việc với lãnh đạo Bộ GTVT, Bộ Công an để xử lý ngay tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại các trung tâm đăng kiểm. Phó thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định: Việc cung cấp các dịch vụ công, trong đó có hoạt động đăng kiểm, là trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước với người dân. Những sai phạm tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, một số trung tâm đăng kiểm là hết sức nhức nhối, ảnh hưởng đến an toàn, tính mạng của người dân.
Trong một thời gian dài, việc xã hội hóa đã huy động được nguồn lực bên ngoài bước đầu đáp ứng được nhu cầu của người dân, doanh nghiệp trong cung cấp dịch vụ công về kiểm định. Tuy nhiên,việc thực hiện kiểm định, hoán cải phương tiện giao thông vận tải còn diễn ra rất tùy tiện, chưa được quản lý chặt chẽ đảm bảo các quy chuẩn kỹ thuật, quy định pháp luật. Vì vậy, chuyên án của Bộ Công an góp phần chấn chỉnh, lập lại trật tự trong lĩnh vực đăng kiểm, nâng cao niềm tin của người dân; đồng thời cho thấy trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước cũng như những bất cập trong mô hình xã hội hoá hoạt động đăng kiểm.
Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công an, Bộ GTVT có phương án, giải pháp xử lý dứt điểm những tồn tại, yếu kém, không làm ảnh hưởng đến nhu cầu chính đáng của người dân. Trước mắt, Bộ GTVT cần khẩn trương ban hành theo thẩm quyền hoặc đề xuất đối với những vấn đề vượt thẩm quyền để cho phép các trung tâm bảo trì, bảo dưỡng của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu xe ô tô đủ điều kiện được tham gia thực hiện kiểm định xe; thực hiện miễn đăng kiểm lần đầu đối với ô tô mới sản xuất, lắp ráp và xe cơ giới nhập khẩu chưa qua sử dụng.
Tập trung huy động, điều phối nhân lực đăng kiểm viên, cán bộ nghiệp vụ ở các địa phương khác “chi viện” cho các trung tâm đăng kiểm ở Hà Nội, T.P Hồ Chí Minh, kết hợp tăng ca, kíp để đáp ứng nhu cầu kiểm định của người dân. Phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng huy động các đơn vị có chức năng, đủ điều kiện thực hiện hoạt động đăng kiểm của hai Bộ tham gia hỗ trợ. Về lâu dài, Bộ GTVT phối hợp với Bộ Công an để xem xét phương thức tách bạch công tác quản lý và hoạt động của các trung tâm kiểm định; tăng cường công tác đào tạo; quan tâm chế độ, chính sách cho đội ngũ đăng kiểm viên.
Trước đó, Chính phủ cũng ban hành Nghị quyết số 31/NQ-CP phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2-2023. Cụ thể, Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tập trung khắc phục nhanh nhất tình trạng ách tắc trong hoạt động đăng kiểm phương tiện giao thông; có giải pháp hiệu quả giải quyết dứt điểm, bảo đảm công tác đăng kiểm trở lại hoạt động bình thường trong tháng 3-2023.
Võ Hóa