Kỷ niệm Ngày Môi trường thế giới 5-6: Quê hương “Câu lạc bộ Môi trường CCB Đà Nẵng”

Trong Chương trình chính thức, Ban Tổ chức dành hẳn một phần để Đại tá Huỳnh Minh Chức - Chủ tịch Hội CCB T.P Đà Nẵng giới thiệu hoạt động của CLB. Mẫu biểu, quy trình, quy định, thủ tục thành lập CLB đầy đủ, cụ thể đến mức nơi mới thành lập cứ theo mẫu “phô tô” ra là làm được.
Lại cả Hội CCB phường Hòa Hải, tuy không phải là “quê hương” của CLB nhưng vẫn được chọn giới thiệu kinh nghiệm.

Gian truân việc tốt
Đại tá Nguyễn Văn Lợi - Phó ban Kinh tế T.Ư Hội rất hiểu công việc của người làm báo. Biết tôi có nguyện vọng tìm hiểu mô hình, ông rút máy điện thoại, vừa ấn loang loáng trên bàn phím vừa bảo:

• Cứ gọi số máy này là ra hết, Phạm Duy Huấn - Phó ban Kinh tế Hội CCB T.P Đà Nẵng, tác giả của Điều lệ CLB Môi trường CCB đấy.
  Vừa gọi điện, chỉ mấy khắc đã thấy ông Huấn đến. Ông bảo: Vội mấy cũng phải gặp CCB Lê Đức Sỹ - Chi hội phó Chi hội CCB thôn Phong Nam, xã Hòa Châu, huyện Hòa Vang - Chi hội đầu tiên thành lập CLB Môi trường CCB của T.P Đà Nẵng.
  Lê Văn Sỹ hiện là công nhân đường sắt thuộc Xí nghiệp Đầu máy Đà Nẵng. Nhưng ông lại tham gia sinh hoạt CCB ở địa phương. Với tinh thần hăng say, trách nhiệm với phong trào như ông Sĩ thì đúng là phong trào khó mấy cũng thành công.
  Ông kể: Phong Nam là thôn địa hình trũng, lại có ao Cầu Săt và ao Cống Cửa, nước không thoát được. Ý thức bảo vệ môi trường của người dân khi đó lại kém, cộng với quan niệm không đúng là gia súc chết phải vất xuống nước thì mới nuôi tiếp được, nên cống rãnh và 2 chiếc ao của làng lúc nào cũng đầy xác súc vật chết, ruồi muỗi, hôi thối không thể chịu nổi.
  Bốn cụ CCB lão thành cách mạng sinh hoạt trong Chi hội CCB thôn đề nghị CCB gương mẫu phát động một tuần một lần làm vệ sinh công cộng. Nhất là CCB, Đại tá Lê Văn Tá, 85 tuổi, nhưng còn khỏe và minh mẫn xung phong một mình làm trước, rồi đi vận động con cháu, chính quyền thôn, phụ nữ, thanh niên cùng tham gia... Thấy cụ già tuổi ngoài “bát thập” còn làm, đám trẻ tự giác ra làm theo. Rồi Bộ đội biên phòng; các đơn vị, cơ quan đóng quân trên địa bàn cũng tham gia.
  Mới có một buổi sáng CCB ra quân dọn vệ sinh mà ao hồ đã sạch sẽ, mương máng thông thoáng, đường phố phong quang, ai nấy đều phấn khởi.
  Chi hội CCB thôn Phong Nam đề xuất thành lập CLB Môi trường CCB, không được. Vẫn bốn cụ lão thành cách mạng ngỡ ngàng hỏi, sao CCB làm một việc tốt như thế mà chính quyền lại “gây khó khăn”?
  Thực ra thì UBND các cấp của thành phố không những không gây khó khăn, mà còn hết sức ủng hộ, động viên việc làm tốt của CCB, nhưng phần vì không có trong quy định của chính quyền, phần vì không có kinh phí cấp cho CLB hoạt động, mà lại ký thành lập thì không được, nên từ cấp thôn đến cấp thành phố không cấp nào ký quyết định thành lập CLB.

Tự nguyện, tự quản
Lại vẫn Đại tá Lê Văn Tá. Cụ cùng Chi hội trưởng CCB thôn lên Hội CCB huyện trình bày. Tốt quá, Đại tá Nguyễn Văn Hương - Chủ tịch Hội CCB huyện Hòa Vang nghe xong ủng hộ và ký ngay quyết định thành lập, chỉ yêu cầu trong quyết định ghi rõ: CLB hoạt động tự nguyện, tự quản, không có kinh phí hoạt động.
Thế là 8 giờ sáng ngày 8-8-2008, CLB chính thức ra mắt hoạt động với sự chứng kiến của Đại tá Ngô Phước Thảo - Phó chủ tịch Hội CCB huyện Hòa Vang (không phải ra mắt hoạt động ngày 18-8, như một số báo đưa).
Để chuẩn bị cho ngày ra mắt CLB, Ban Tổ chức mời hàng chục cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình, nhưng không báo nào đến đưa tin. Chắc các báo cho là “chuyện vác tù và hàng tổng” không còn phù hợp trong cơ chế thị trường (!); đến đưa tin, ca ngợi, vài bữa phong trào tan, khó nói!
Nào ngờ, mô hình không những hoạt động hiệu quả mà nay con lan ra CCB khắp thành phố, lên tới 103 CLB “Hoạt động hiệu quả nhất so với các phong trào bảo vệ môi trường khác của T.P Đà Nẵng” - khẳng định mới đây của Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, ông Nguyễn Xuân Anh.
Còn thời cố Bí thư T.P Đà Nẵng, Nguyễn Bá Thanh, thì đi đến đâu, dự hội nghị nào ông cũng dành mở đầu bài phát biểu để ca ngợi mô hình CLB Môi trường CCB.
**
Đưa mô hình vào hoạt động nền nếp**
Mô hình CLB Môi trường CCB của T.P Đà Nẵng, năm 2013 được Bộ Tài nguyên và Môi trường tặng Bằng khen và Bộ phát động trong toàn quốc đến tất cả các tổ chức chính trị-xã hội. Tuy nhiên, đến nay mô hình mới được một số chi hội phụ nữ ở Hà Nội, T.P Hồ Chí Minh vận dụng, làm theo. Mới thấy, phát động phong trào, nhất lại là phong trào tự nguyện vì cộng đồng là việc làm không phải dễ.
Sau 4 năm hoạt động tự phát, năm 2011 CCB Phạm Duy Huấn - Phó ban Kinh tế Hội CCB T.P Đà Nẵng đề xuất với lãnh đạo Thành hội phải đưa CLB vào hoạt động theo Điều lệ và phải được thống nhất trong toàn thành phố. Ông được lãnh đạo Hội CCB thành phố giao cho khảo sát, xây dựng Điều lệ, nguyên tắc hoạt động của CLB.
Sau một năm dự thảo, tháng 10-2013 “Điều lệ CLB Môi trường CCB T.P Đà Nẵng” được hoàn thành gồm 6 Chương, 14 Điều, quy định rõ: Tôn chỉ, mục đích; nhiệm vụ, quyền hạn; thành viên CLB; hệ thống tổ chức; khen thưởng kỷ luật và Điều khoản thi hành.
Đồng thời với xây dựng Điều lệ là soạn thống nhất các loại mẫu quyết định của UBND phường, xã: Cho phép thành lập CLB; bổ nhiệm Chủ nhiệm và Phó chủ nhiệm CLB... Thành phố chọn phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn thí điểm thành lập CLB trước để rút kinh nghiệm.
Tôn chỉ, mục đích của CLB là: Tổ chức ở cấp thôn (nông thôn) tổ dân phố (thành thị) do Ban Chấp hành CCB quản lý; bầu 1 chủ nhiệm, 2 phó chủ nhiệm CLB. Nguyên tắc hoạt động là tự nguyện, tự quản, không được cấp kinh phí, hằng tháng ra quân một lần vào ngày chủ nhật, hoặc một ngày thích hợp, để: khơi thông cống rãnh, dọn vệ sinh đường phố, phát quang, làm sạch môi trường nơi ở... nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, hạnh phúc cho mọi người, mọi nhà và tuyên truyền, vận động mọi người cùng tham gia...
Đáng chú ý, Điều lệ quy định: Thành viên CLB là những Hội viên CCB phường, xã, ngoài ra các Hội viên của các Hội khác yêu thích và quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường; tự nguyện có đơn xin gia nhập CLB, được Ban Chủ nhiệm CLB kết nạp làm thành viên của CLB.
T.P Đà Nẵng được suy tôn “thành phố đáng sống” còn có sự đóng góp không nhỏ của hệ thống “CLB Môi trường CCB T.P Đà Nẵng”. Mong rằng điển hình của CCB T.P Đà Nẵng được nhân rộng trong cả nước, mà trước hết là nhân rộng từ CCB, như Lời kêu gọi của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Thục Anh