Phát huy vai trò Cựu chiến binh trong xây dựng nông thôn mới

Thượng tướng Phạm Hồng Hương - Phó chủ tịch Hội CCB Việt Nam dự và chỉ đạo Hội nghị. Cùng tham dự có các đồng chí: Trung tướng Khuất Việt Dũng - Phó chủ tịch Hội CCB Việt Nam; đồng chí Lê Doãn Hợp - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; TS. Nguyễn Thị Phương Mai - Phó viện trưởng Viện Khoa học Môi trường, Biển và Hải đảo, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và đại biểu Hội CCB các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên, Quảng Ninh, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.

Thành tựu và những vấn đề đặt ra

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thượng tướng Phạm Hồng Hương nhấn mạnh: Trong tiến trình hiện đại hóa đất nước, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã và đang trở thành một trong những dấu ấn quan trọng, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân. Với bản chất Bộ đội Cụ Hồ, Hội CCB Việt Nam đã khẳng định vai trò nòng cốt, gương mẫu, vừa trực tiếp tham gia, vừa vận động nhân dân cùng chung sức thực hiện. Trong bối cảnh nhiều khó khăn, từ dịch bệnh đến biến đổi khí hậu, Hội CCB Việt Nam đã quán triệt, bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; kịp thời triển khai kế hoạch, hướng dẫn cụ thể cho các cấp Hội. Phong trào “CCB gương mẫu” gắn với “Cả nước chung sức xây dựng NTM” đã tạo động lực tinh thần mạnh mẽ, khơi dậy trách nhiệm và sự đồng lòng trong cộng đồng.

Kết quả cho thấy, CCB cả nước đã có những đóng góp hết sức to lớn: hiến trên 4 triệu m² đất, đóng góp hơn 706 tỷ đồng và hàng triệu ngày công lao động để làm mới, sửa chữa, nâng cấp trên 77.000km đường giao thông nông thôn. Bằng sự kiên trì, trách nhiệm, các cấp Hội còn tham gia xây dựng hàng nghìn cây cầu, kênh mương, trồng và bảo vệ hàng vạn héc-ta rừng, góp phần quan trọng cải thiện hạ tầng nông thôn.

Đặc biệt, trong lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, toàn Hội hiện có trên 8.300 doanh nghiệp, gần 2.000 hợp tác xã và hơn 199.000 trang trại - hộ sản xuất do CCB làm chủ, thu hút gần 800.000 lao động, nhiều hội viên vươn lên trở thành điển hình sản xuất, kinh doanh giỏi. Bên cạnh đó, Hội đã vận động xây dựng trên 1.100 căn nhà tình nghĩa, xóa hơn 14.000 nhà tạm, nhà dột nát, góp phần giảm nhanh số hộ nghèo CCB, đưa tỷ lệ hộ khá và giàu lên tới gần 57%.

Cùng với kinh tế, CCB cả nước còn đi đầu trong công tác bảo vệ môi trường, xây dựng hàng trăm mô hình “Câu lạc bộ CCB bảo vệ môi trường”, tiên phong phân loại rác tại nguồn, nói không với rác thải nhựa. Công tác tuyên truyền, nhân rộng mô hình sáng tạo được thực hiện đồng bộ, hiệu quả.

Nhờ những nỗ lực đó, đến cuối năm 2024, cả nước có gần 79% xã đạt chuẩn NTM, hơn 2.200 xã đạt chuẩn nâng cao và trên 500 xã kiểu mẫu; 302 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Nhiều địa phương như Nam Định (cũ), Đồng Nai, Hà Nam (cũ), Hưng Yên, Hải Dương (cũ)  đã đạt mốc 100% số xã đạt chuẩn, trở thành điển hình tiêu biểu.

Những con số trên không chỉ khẳng định vai trò, uy tín của Hội CCB, mà còn cho thấy hiệu quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp Hội với chính quyền, ban ngành, đoàn thể. Hình ảnh CCB tiên phong trong hiến đất, mở đường, làm cầu, xây trường, bảo vệ môi trường... đã trở thành động lực trực tiếp khơi dậy lòng tin, sự hưởng ứng của nhân dân.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn những hạn chế cần khắc phục. Ở một số địa phương, sự chủ động, sáng tạo còn chưa cao; công tác duy trì chất lượng các tiêu chí sau khi đạt chuẩn còn lúng túng, đặc biệt trong vấn đề môi trường, thu nhập bền vững. Một bộ phận hội viên CCB và người dân vẫn đối mặt nguy cơ tái nghèo; tình trạng hạ tầng xuống cấp, chậm được duy tu còn phổ biến. Những thách thức ấy đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ hơn trong giai đoạn tiếp theo.

Tham dự Hội nghị, đồng chí Lê Doãn Hợp trực tiếp truyền tải Chuyên đề “Thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong xây dựng nông thôn mới. Vai trò của CCB Việt Nam”. Chuyển đổi số đang trở thành xu thế tất yếu của sự phát triển. Tuy nhiên, thành công trong quá trình này không đơn thuần đến từ việc ứng dụng công nghệ, mà phụ thuộc trước hết vào vai trò lãnh đạo và xây dựng văn hóa số trong mỗi tổ chức. Ở mọi cấp độ, việc định hình tư duy chuyển đổi số không chỉ là một trào lưu công nghệ, mà là sự thay đổi toàn diện phương thức vận hành của tổ chức. Một trụ cột khác quyết định thành bại của chuyển đổi số đó là xây dựng văn hóa số, quá trình biến công nghệ thành một phần của đời sống tổ chức, biến đổi số từ một dự án kỹ thuật thành phong cách làm việc, tư duy hành động mới. Chuyển đổi số là sự nghiệp lâu dài, phức tạp và đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ. Nhưng yếu tố quyết định vẫn nằm ở con người - cụ thể là người lãnh đạo dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, cùng một nền văn hóa số lành mạnh trong tổ chức. Công nghệ có thể mua sắm, cơ sở hạ tầng có thể đầu tư, nhưng nếu thiếu quyết tâm và nền tảng văn hóa số, thì chuyển đổi số khó lòng đi đến thành công.

Với Chuyên đề “Một số vấn đề về môi trường nông nghiệp, nông thôn Việt Nam hiện nay và công tác bảo vệ môi trường trong xây dựng NTM”, Tiến sĩ Nguyễn Thị Phương Mai khai quát quá trình xây dựng nông thôn mới trong thời gian qua, nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn. Tuy nhiên, cùng với việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất và nâng cao thu nhập, thì vấn đề bảo vệ môi trường nông thôn đang trở thành một yêu cầu cấp thiết, cần được đặc biệt chú trọng. Đồng chí nhấn mạnh, môi trường là yếu tố sống còn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, chất lượng sống của người dân và sự phát triển bền vững của cộng đồng.

Định hướng giai đoạn 2026-2035

Bước vào giai đoạn mới, Hội CCB Việt Nam xác định tiếp tục phát huy tinh thần gương mẫu, bám sát Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII và các chương trình hành động của Chính phủ. Mục tiêu đặt ra là: góp phần cùng cả nước xây dựng nông thôn Việt Nam trở thành “những miền quê đáng sống”, trong đó CCB tiếp tục là lực lượng nòng cốt.

Một số nhiệm vụ trọng tâm được nhấn mạnh: Tiếp tục tham gia phát triển hạ tầng nông thôn: giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, điện, nước sạch; Đẩy mạnh phát triển sản xuất - kinh doanh gắn với khoa học công nghệ, xây dựng các mô hình kinh tế tập thể, liên kết theo chuỗi giá trị, nâng cao thu nhập bền vững cho hội viên và người dân; Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa, bảo đảm an ninh, trật tự xã hội, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư; Huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực từ Nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức xã hội và cộng đồng, với phương châm công khai, minh bạch; Tăng cường công tác giám sát, phản biện, khen thưởng và nhân rộng điển hình tiên tiến, khơi dậy tinh thần thi đua trong toàn Hội.

Để đạt mục tiêu trên, Hội CCB kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành có cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; tập trung ngân sách cho hạ tầng thiết yếu; mở rộng tín dụng ưu đãi để CCB có thêm điều kiện phát triển sản xuất. Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và các ngành liên quan cần kịp thời ban hành tiêu chí, hướng dẫn, tạo sự linh hoạt cho từng địa phương, tránh đầu tư dàn trải, lãng phí.

Có thể khẳng định, trong hơn một thập kỷ triển khai Chương trình xây dựng NTM, CCB Việt Nam đã chứng minh vai trò nòng cốt, gương mẫu, là chỗ dựa tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Giai đoạn 2026-2035 đặt ra nhiều mục tiêu, thách thức mới, song với truyền thống cách mạng và tinh thần trách nhiệm, CCB sẽ tiếp tục góp phần đưa nông thôn Việt Nam ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại, vững bước trên con đường hội nhập và phát triển bền vững.