NGHỆ SĨ ƯU TÚ MAI PHƯƠNG - Người giữ lửa sân khấu trong lòng chiến sĩ

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có tình yêu với nghệ thuật tại tỉnh Thái Nguyên, chính vì vậy mà Mai Phương sớm bộc lộ niềm đam mê diễn xuất từ thuở nhỏ nên cô đã chọn vào lớp diễn viên kịch trường Trung cấp Văn hoá nghệ thuật Quân đội niên khoá 1992-1995 (nay là Trường đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội). Ngay từ khi còn là học viên tại trường, bên cạnh việc học tập, chị đã tham gia vào đội hình biểu diễn của nhà trường đi biểu diễn phục vụ bộ đội và nhân dân khắp các tỉnh, thành cả nước, đi tới đâu chị cũng được đón nhận với những tình cảm, sự yêu mến của khán giả qua các vai diễn của mình. Với niềm đam mê cống hiến cho nghệ thuật của chị đã được khẳng định tại Liên hoan Nghệ thuật chuyên nghiệp Sân khấu Toàn quân năm 1995 tại TP. Hồ Chí Minh với vai diễn bà mẹ trong vở “Người trở về” đoạt Huy chương Vàng (HCV), khi đó chị tròn 19 tuổi.

Tốt nghiệp, Mai Phương được đầu quân về Đoàn kịch nói Quân đội (nay là Nhà hát Kịch nói Quân đội). Đó không chỉ là sự khởi đầu của một hành trình nghệ thuật, mà còn là bước ngoặt định hình lý tưởng sống - trở thành người nghệ sĩ - chiến sĩ cách mạng. Và cho đến hôm nay sau hơn 30 năm khoác trên vai màu xanh áo lính, chị luôn hoàn thành xuất sắc trách nhiệm của người nghệ sĩ, chiến sĩ trên mặt trận văn hoá tư tưởng của Đảng, không ngừng nỗ lực tu dưỡng, học tập, rèn luyện, khắc phục mọi khó khăn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Với vai trò là diễn viên, mỗi khi nhận vai chị đã nghiên cứu kỹ tính cách nhân vật, đam mê luyện tập, để thể hiện hết mình trong từng vai diễn, vở diễn. Vì vậy, từng vai diễn, vở diễn mà chị thể hiện đều có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, từ vai diễn đầu đời cho đến những vai chính quan trọng chị luôn tìm tòi học hỏi, nỗ lực sáng tạo để vai diễn của mình luôn ấn tượng, giàu nội tâm, chân thực và đầy xúc cảm như: Liệu trong vở “Bài ca miền đất chết” đoạt HCV Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp Toàn quân 2008, Người vợ trong vở “Thần tượng” đoạt Giải B cuộc thi Tài năng trẻ diễn viên sân khấu Toàn quốc 2008, Thuỳ trong “Những linh hồn thức”, Chị Thái trong “Lũ quét”, Lệ Giang trong “Nhiệm vụ hoàn thành” đoạt HCB trong Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân năm 2014, bác sĩ Mai trong “Những người lính trận” đoạt HCV tại Liên hoan Nghệ thuật Sân khấu toàn quốc “Hình tượng người chiến sĩ CAND” lần thứ 3 năm 2015, Bà lão trong “Nỗi u sầu” đoạt HCB tại Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần thứ 4 năm 2019, Má Tư trong “Ngọn đèn trước gió” đoạt HCV tại Liên hoan Nghệ thuật Sân khấu toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ CAND” lần thứ 4 năm 2020, vai bà Oanh trong vở “Hố đen” đoạt HCV tại Liên hoan kịch nói toàn quốc năm 2021... Bên cạnh đó chị còn tham gia đóng hàng chục vai chính thức trong các phim truyền hình. Lồng tiếng hàng trăm phim hoạt hình, phim truyện của Trung tâm Sản xuất Phim truyền hình - Đài Truyền hình Việt Nam, Hãng Phim hoạt hình Việt Nam. Là cộng tác viên nhiều năm cho các chương trình của Đài Tiếng nói Việt Nam với vai trò diễn xuất kịch truyền thanh như Chương trình sân khấu, Chương trình văn nghệ thiếu nhi, Chương trình “Cổ tích hát ru cho bé”, Chương trình “Vì an ninh Tổ quốc”...

Với những cống hiến xuất sắc cho nghệ thuật, năm 2021 chị được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ làm Phó giám đốc, rồi Giám đốc Nhà hát Kịch Quân đội năm 2022. Đây là một dấu mốc quan trọng khẳng định sự tiến bộ, trưởng thành của chị trong cả chuyên môn và công tác quản lý lãnh đạo.

 Dưới sự chỉ đạo của chị và tập thể Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà hát, nhiều vở diễn có giá trị tư tưởng, nghệ thuật cao ra đời phục vụ đồng bào và chiến sĩ cả nước như vở: “Mưa đỏ”, “Hoa Khôi dạy chồng”, “Lời nói dối cuối cùng”, “Khát vọng đoàn tụ”, “Điện Biên vẫy gọi”, “Vì Tổ quốc”, “Không gục ngã”, “Nhân tình”... Không chỉ được giới chuyên môn, bạn bè đồng nghiệp ghi nhận và đánh giá cao, các vở diễn này còn để lại những dấu ấn đậm nét trong lòng khán giả quân đội và cả nước khi được đi biểu diễn phục vụ bộ đội, nhân dân trên địa bàn toàn quân, toàn quốc, nhất là bà con vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. 3 năm qua, Nhà hát Kịch nói Quân đội đạt được nhiều thành tích nổi bật trong các cuộc thi, liên hoan toàn quân, toàn quốc, quốc tế: HCV trong Liên hoan Sân khấu Thủ đô lần thứ V năm 2022; HCV trong Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp về đề tài Quốc phòng toàn dân năm 2023; HCB trong Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm lần thứ V - năm 2022; 2 Giải xuất sắc trong Tuần kịch ASEAN - Trung Quốc năm 2023, 2024; HCB trong Liên hoan kịch nói toàn quốc năm 2024; Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam tặng giải A cho vở diễn “Mưa đỏ” năm 2022; Giải C cho vở diễn “Khát vọng đoàn tụ” năm 2023, Giải A vở “Điện Biên vẫy gọi” năm 2024... cùng nhiều danh hiệu cao quý: Cờ thi đua của Bộ Quốc phòng, Bộ VHTTDL năm 2023; đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” năm 2023; danh hiệu “Đơn vị văn hoá” đơn vị Quyết thắng năm 2022, 2023... và Bằng khen của Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, Bộ VHTTDL.

Điều đặc biệt là, chưa lúc nào hình ảnh Nhà hát Kịch nói Quân đội lại được quảng bá rộng rãi trên các nền tảng số và truyền thông nhiều như lúc này khi chị và Đảng uỷ, Ban giám đốc phối hợp với các đơn vị nghệ thuật trong và ngoài quân đội xây dựng các chương trình, kịch mục tham gia các sự kiện trọng đại của Đảng, Nhà nước và Quân đội được phát sóng trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam, Truyền hình Quốc phòng Việt Nam như các chương trình: “Sáng mãi niềm tin”, “Con đường lịch sử” kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân; “Hẹn ước Bắc Nam”, chào mừng 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; “Trung với Đảng, hiếu với dân”, kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam... góp phần đưa nghệ thuật đến gần hơn với công chúng khán giả. Điều này cho thấy vai trò và vị thế của Nhà hát đang ngày càng được khẳng định.

Không chỉ là một nghệ sĩ giỏi và người lãnh đạo mẫu mực, chị còn là người bạn, người chị, người thầy, người truyền lửa đam mê nghệ thuật tận tâm, tận lực cho lớp diễn viên trẻ của Nhà hát kịch Quân đội hôm nay.

Nghệ sĩ Ưu tú Mai Phương chia sẻ: “Muốn giữ được lửa sân khấu, phải có người giữ và người truyền cảm hứng. Mỗi nghệ sĩ trẻ cần được nuôi dưỡng bằng cả kiến thức, tình yêu nghề và sự đam mê nghệ thuật”. Chính điều đó đã làm nên một thế hệ diễn viên kế cận của Nhà hát Kịch Quân đội vừa có bản lĩnh nghề nghiệp, vừa có đạo đức và lý tưởng cách mạng của người nghệ sĩ - chiến sĩ Nhà hát kịch luôn “cháy” hết mình cho sáng tạo nghệ thuật, tràn đầy khát vọng cống hiến cho đơn vị, quân đội và đồng bào chiến sĩ cả nước.

Hơn 30 năm hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, cũng là hơn 30 năm khoác trên mình bộ quân phục màu xanh, có lẽ với Nghệ sĩ Ưu tú Mai Phương trở thành người nghệ sĩ - chiến sĩ, được biểu diễn phục vụ bộ đội và nhân dân là những tháng ngày có ý nghĩa nhất trong cuộc đời chị. Dù ở trên cương vị, chức trách nào, chị luôn nghiêm túc, giữ kỷ luật trong công việc nhưng luôn gần gũi, quan tâm, thấu hiểu từng hoàn cảnh của anh em trong đơn vị. Luôn kịp thời động viên, khích lệ đồng nghiệp, khắc phục mọi khó khăn, đoàn kết hoàn thành tốt nhiệm vụ. Chị vừa là người giữ lửa nghệ thuật sân khấu kịch trong lòng người lính, vừa là người truyền cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ kế tiếp. Nghệ sĩ Ưu tú Mai Phương là minh chứng sống động cho câu nói của chị: “Không có ánh đèn sân khấu nào sáng mãi, chỉ có tâm huyết nghệ sĩ, chiến sĩ là không bao giờ tắt”.