
Lực lượng DQTV thời kỳ chống Mỹ cứu nước.
Truyền thống của cha ông
Việt Nam, một nước đất không rộng lắm, dân không đông lắm nhưng ở vào vị trí vô cùng quan trọng trên con đường giao lưu quốc tế đông tây, có tầm quan trọng trong chiến lược quân sự và và phát triển kinh tế khu vực Đông Nam châu Á, nói rộng ra là vùng châu Á - Thái Bình Dương. Vì vậy, từ xa xưa ông cha ta đã chống chọi với biết bao thế lực giặc ngoại xâm. Nói đến Việt Nam không ai có thể quên được lịch sử chống ngoại xâm oai hùng của dân tộc với sức chống cự kiên trì và lòng dũng cảm đầy huyền thoại.
Lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam hết sức đặc biệt vì luôn phải đương đầu với kẻ thù lớn mạnh, tương quan lực lượng vô cùng chênh lệch. Với những cách đánh "thoắt ẩn, thoắt hiện", "lấy ít địch nhiều", "lấy yếu chống mạnh", "đêm đánh ngày rút vào rừng" đã làm cho kẻ thù không sao chịu nổi. Với nhiều chính sách mà có lẽ không ở đâu có như "ngụ binh ư nông", "vườn không nhà trống" và biết tận dụng sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc "tận dân vi binh", "chúng chí thành thành" càng tăng thêm sức mạnh cho một dân tộc vốn có bề dày truyền thống yêu nước không hề run sợ trước bất cứ kẻ thù nào. Hàng ngàn năm nay, cha ông ta đã xây dựng nên truyền thống chống giặc bằng lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) và cách đánh du kích. Có lúc đất nước bị đô hộ nhưng cuối cùng vẫn giành được độc lập, xây dựng Tổ quốc trường tồn.
Đảng ta xây dựng, lãnh đạo lực lượng DQTV
Đại hội lần thứ nhất của Đảng họp ở Ma Cao (Trung Quốc) từ ngày 27 đến 31-3-1935. Tại Đại hội này, ngoài ba nhiệm vụ chủ yếu trong thời gian trước mắt là củng cố và phát triển Đảng, đẩy mạnh cuộc vận động thu phục quần chúng và mở rộng tuyên truyền chống đế quốc, chống chiến tranh, ủng hộ Liên Xô, Trung Quốc và đã thông qua Nghị quyết chính trị của Đảng trong đó có chủ trương tổ chức Đội tự vệ của công nông. Nghị quyết nêu rõ mục đích của việc tổ chức Đội tự vệ là ủng hộ quần chúng hằng ngày, ủng hộ quần chúng trong các cuộc đấu tranh, ủng hộ các cơ quan cách mạng và chiến sĩ cách mạng của công nông. Quân sự huấn luyện cho lao động cách mạng. Chống quân thù giai cấp tấn công và làm cho vận động cách mạng phát triển thắng lợi. Nghị quyết nêu các nhiệm vụ cần kíp, khẩu hiệu hành động là "Không có một sản nghiệp nào, một làng nào có cơ sở của Đảng của Đoàn của hội quần chúng cách mạng mà không có tổ chức Đội tự vệ".
Đảng đã đề ra nguyên tắc xây dựng đội tự vệ. Về chính trị: Là một tổ chức có tính chất nửa quân sự của quần chúng nhân dân lao động, chủ yếu là của công nông, do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Thành phần là những người lao động có nhiệt tình, kiên quyết không phân biệt gái, trai, hoặc dân tộc, từ 18 tuổi trở lên, được giáo dục về nhiệm vụ và trách nhiệm chính trị của mình. Về tổ chức: Từ 5 đến 9 người tổ chức thành tiểu đội, 3 tiểu đội thành trung đội, 3 trung đội thành đại đội. Cứ theo phép "tam tam chế" mà tổ chức lên. Về trang bị: Đảng đấu tranh chống khuynh hướng cho rằng cần phải có súng, có lựu đạn mới tổ chức được đội tự vệ. Đội tự vệ tuy chỉ có vũ khí thô sơ, nhưng nó có tổ chức, có huấn luyện, có kế hoạch thống nhất, có tinh thần đấu tranh, hiểu rõ trách nhiệm cách mạng của mình và được quần chúng ủng hộ, nên nó sẽ có sức mạnh của nó.
Trước năm 1945, Đảng ta đã thành lập những đội "Tự vệ đỏ" trong cao trào Xô viết- Nghệ Tĩnh, đội du kích Ba Tơ, Cứu quốc quân. Thời kỳ chống Pháp, dân quân, tự vệ, du kích phát triển đến vài chục vạn người trước khi giành chính quyền. Năm 1946 đã lên đến khoảng một triệu người và những năm sau còn nhiều hơn có quy mô toàn quốc. Giai đoạn 1965-1973, ở miền Bắc DQTV chiếm 12% dân số. DQTVlà lực lượng đông đảo nhất được vũ trang có tổ chức ở cơ sở, không thoát ly sản xuất. Đó là lực lượng bám đất, bám dân, vừa đánh giặc vừa cày ruộng, vừa sản xuất vừa chiến đấu, vừa là dân vừa là quân. Đó còn là lực lượng hùng hậu để bổ sung cho bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương. DQTVlà một lực lượng rộng khắp cả nước. Xã nào, thôn nào cũng có dân quân du kích. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: "Nó như một tấm lưới mênh mông, bao trùm cả nước. Hễ giặc Pháp và Việt gian bước chân đến đâu là mắc phải lưới đó ngay". Và, "Du kích làm cho địch có mắt cũng như mù, có tai cũng như điếc, có chân tay cũng như què. Một bộ phận địch thì bị du kích ta tỉa dần, tỉa mòn. Bộ phận địch còn sống sót thì ăn không ngon, ngủ không yên, nghe gió thổi chim kêu cũng hoảng sợ, rồi cũng bị tiêu diệt nốt".
Trong thư gửi nam nữ chiến sĩ DQTV và du kích toàn quốc ngày 27-5-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: "Dân quân, tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận địch nhân hung bạo thế nào, hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã".
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, chống đế quốc Mỹ, trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc ở biên giới phía Nam, phía Bắc, lực lượng DQTVđã tỏ rõ sức mạnh của mình, làm nên biết bao chiến công oanh liệt, khiến kẻ thù phải khiếp sợ. Chiến công của du kích đường 5 thời kỳ chống Pháp;du kích Củ Chi, Vĩnh Mốc thời kỳ chống Mỹ; tự vệ Lạng Sơn, Cao Bằng thời kỳ bảo vệ biên giới phía Bắc còn lưu mãi trong trong sử sách. Nhiều chiến sỹ trong lực lượng DQTV đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.
Trong giai đoạn hiện nay, khi mà tình hình thế giới, khu vực có những diễn biến phức tạp, khó lường, thực hiện đường lối, chủ trương xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, nền quốc phòng toàn dân, "thế trận lòng dân" gắn với thế trận an ninh nhân dân bảo vệ Tổ quốc, Đảng, Nhà nước đã ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về công tác DQTV, thống nhất, phù hợp với thực tiễn. Xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, có sức mạnh tổng hợp cao, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước, chế độ XHCN, có đủ khả năng xử trí các tình huống và đấu tranh chống "diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ, các cuộc "cách mạng màu" của các thế lực thù địch. Chủ động ứng phó kịp thời với các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống. Nêu cao tinh thần sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và phục vụ chiến đấu của lực lượng DQTV. Đồng thời tích cực, chủ động phối hợp cùng với các lực lượng chức năng bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xung kích trong lao động sản xuất, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước. Lực lượng DQTV tích cực tham gia thực hiện các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh toàn diện ở địa phương, cơ sở góp phần bảo vệ Đảng, chính quyền, chế độ, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã nêu: "Xây dựng lực lượng DQTVvững mạnh, rộng khắp, có số lượng phù hợp, coi trọng lực lượng DQTVbiển và DQTV ở các địa bàn trọng điểm" góp phần đảm bảo an ninh chính trị, an toàn xã hội, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước.
Đào Hồng