I-ran không “nghiêng ngả” dù bị đe dọa trừng phạt (02/02/2012)

Chính quyền của Tổng thống M.A-mê-đi-nê-giát đã tỏ rõ thái độ kiên quyết. Ngay sau khi liên minh châu Âu ( EU) thông qua lệnh cấm vận mới, Bộ Ngoại giao I-ran tuyên bố, quyết định này là "không công bằng" và sẽ thất bại.

Dư luận cho rằng, quyết định mới của EU đã không phải là nhân tố tích cực để giải quyết cuộc khủng hoảng. Theo giới phân tích, nhiều khi quyết định này còn mang tác dụng ngược sẽ gây ra những tổn hại cho chính EU trong bối cảnh khối này đang phải còng lưng gánh khoản nợ công khổng lồ.

Thêm vào đó, giao dịch thương mại giữa I-ran với châu Âu chỉ chiếm 24 tỷ trong khoảng 200 tỷ trong giao dịch chung của Tê-hê-ran với các nước, do vậy, lệnh cấm vận không ảnh hưởng nhiều đến đời sống người dân quốc gia Hồi giáo này.

Ngay sau quyết định của EU, Ngoại trưởng Nga Xéc-gây La-vơ-rốp bày tỏ quan điểm rằng, các lệnh trừng phạt đơn phương sẽ phản tác dụng, không giúp giải quyết vấn đề hạt nhân của Tê-hê-ran. Trung Quốc cũng đã lên tiếng phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương của EU đối với I-ran và cho rằng các biện pháp này không mang tính xây dựng.

Các thanh sát viên hạt nhân của Liên hợp quốc (LHQ) đã tới I-ran nhằm làm sáng tỏ những mối nghi ngờ về chương trình hạt nhân của nước này. Tuy nhiên, các nhà ngoại giao phương Tây, những người thường cáo buộc I-ran sử dụng đề xuất nối lại đối thoại dường như là một chiến thuật câu giờ trước sức ép của phương Tây và họ nghi ngờ việc Tê-hê-ran sẽ hợp tác cụ thể như những gì IAEA muốn.

Giới quan sát phương Tây cũng nhận định I-ran có thể đưa ra một số nhượng bộ hạn chế để giảm bớt áp lực của phương Tây. Vì thế, kết quả của chuyến thăm này sẽ quyết định liệu I-ran có đối mặt với các lệnh trừng phạt mới của quốc tế hay không, cũng như liệu có triển vọng nối lại các cuộc đàm phán giữa Tê-hê-ran và các cường quốc hạt nhân liên quan đến chương trình hạt nhân của nước này là điều khó lường.

Chuyến thăm I-ran lần này của các thanh sát viên IAEA diễn ra đúng vào thời điểm căng thăng gia tăng giữa I-ran và phương Tây có thể dẫn tới một cuộc can thiệp quân sự của phương Tây nhằm vào quốc gia Hồi giáo này. Hồi tháng 11 năm ngoái, IAEA đã công bố một báo cáo bày tỏ nghi ngờ hoạt động nghiên cứu và phát triển hạt nhân tại I-ran có liên quan đến sản xuất vũ khí hạt nhân.

Các nước phương Tây đã sử dụng báo cáo của IAEA làm cái cớ để gây sức ép cũng như gia tăng các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành dầu mỏ của I-ran. Tê-hê-ran đã đáp lại các biện pháp trừng phạt vừa công bố của EU bằng tuyên bố có thể ngừng xuất khẩu dầu mỏ sang châu Âu vào tuần tới và một lần nữa tái khẳng định, I-ran có thể đóng cửa eo biển Hoóc-mút để trả đũa các biện pháp trừng phạt của EU. I-ran quyết không “nghiêng ngả” dù bị đe doạ trừng phạt. Hiện tại, quan hệ giữa I-ran với phương Tây đang ở thời điểm rất dễ bùng nổ và một cuộc xung đột với I-ran sẽ thực sự gây bất ổn không chỉ cho an ninh khu vực mà còn cả về kinh tế trên phạm vi toàn cầu. Cộng đồng quốc tế vẫn hết sức lo ngại khi căng thẳng giữa I-ran với Mỹ và EU tiếp tục leo thang.

Thanh Lâm