Đội K72 Bộ CHQS tỉnh Đồng Nai trong hành trình quy tập hài cốt đã tìm thấy nhiều kỷ vật của các liệt sĩ, gợi nhớ về tình yêu, niềm tin và ý chí bất khuất của một thế hệ đã hy sinh cho Tổ quốc.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, trước khi lên đường nhập ngũ, nhiều chàng trai đã tự tay làm những món kỷ niệm gửi tặng người yêu. Đó có thể là chiếc lược bằng vỏ ống sao sáng Mỹ thả xuống, cặp nhẫn chế tác từ vỏ đạn, được mài giũa sáng bóng và khắc tên hai người. Cũng có những cô gái khéo tay thêu khăn mùi xoa, lồng tên mình và người thương trong đường chỉ mềm mại. Những tấm ảnh, chiếc khăn, cặp nhẫn… trở thành báu vật tình yêu, gửi gắm nỗi nhớ thương trong những ngày binh lửa.
Trên chiến trường ác liệt, giữa mưa bom bão đạn, người lính vẫn nâng niu những kỷ vật ấy. Mỗi lần chải đầu, lau mặt hay nghỉ chân giữa đường hành quân, họ lại ngắm nhìn kỷ vật để thấy bóng dáng người thương, để có thêm động lực chiến đấu kiên cường, quả cảm trước kẻ thù.
Bên cạnh đó, những vật dụng giản dị như bi đông nước, bát ăn cơm, đôi dép cao su hay chiếc đồng hồ cũng gắn bó như người bạn đồng hành. Nhiều hiện vật được Trung Quốc viện trợ trong giai đoạn kháng chiến, đã đồng hành cùng bộ đội Việt Nam qua bao chặng đường khói lửa.
Hôm nay, trong một buổi quy tập hài cốt liệt sĩ tại Đồng Nai, các cán bộ, chiến sĩ đội K72 lại một lần nữa bồi hồi khi tìm thấy những kỷ vật bên cạnh di cốt đồng đội. Dù thời gian đã làm hoen ố, họ vẫn cẩn thận lau chùi, gìn giữ. Mỗi nhát cuốc, mỗi giọt mồ hôi đều chan chứa sự tri ân, rưng rưng nước mắt, như có linh hồn các anh hiện hữu nơi đây.
Những kỷ vật ấy sau khi được bảo quản sẽ trưng bày trang trọng, không phải để phô bày mà để làm minh chứng sống động cho lịch sử, để thế hệ hôm nay và mai sau hiểu rằng: hòa bình, hạnh phúc hôm nay được đánh đổi bằng máu xương của cha anh. Đó là khát vọng hòa bình, là sự hy sinh vô giá, mang tính nhân văn sâu sắc, khẳng định sự sống còn của dân tộc.
Các cán bộ, chiến sĩ đội K72 không chỉ làm nhiệm vụ quy tập hài cốt, mà còn tiếp tục viết thêm những trang sử hào hùng. Họ muốn gửi gắm đến thế hệ trẻ thông điệp: hãy luôn học tập, rèn luyện, phấn đấu, sẵn sàng cống hiến, bảo vệ Tổ quốc để xứng đáng với công lao của những người đi trước.