“Nếu báo của Hội không lên tiếng trước những thiệt thòi, oan khuất của hội viên - của người dân; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội... thì ai sẽ làm điều đó?”

Đó là câu hỏi nhức nhối đặt ra từ một thực tế: Một số địa phương, đơn vị từ chối cung cấp thông tin cho phóng viên Báo CCB Việt Nam, viện dẫn lý do “nội dung làm việc không đúng tôn chỉ, mục đích của báo”. Câu chuyện cho thấy một khoảng trống trong cách hiểu và cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nhìn nhận lại vai trò, sứ mệnh của tờ báo ngành thuộc tổ chức chính trị - xã hội đặc biệt như Hội CCB Việt Nam.

Khi tôn chỉ bị hiểu một cách cứng nhắc

Theo Giấy phép hoạt động báo chí của Báo CCB Việt Nam có những mục tiêu chính: Tuyên truyền, vận động hội viên và nhân dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thông tin, trao đổi kinh nghiệm hoạt động công tác Hội; cổ vũ các gương điển hình, nhân tố mới trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, phản động của các thế lực thù địch; đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực để bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của hội viên CCB Việt Nam.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, một số chính quyền, đơn vị cơ sở khi nhận được đề nghị làm việc của phóng viên báo đã viện dẫn nội dung tôn chỉ nói trên để từ chối. Lý do được ghi rõ trong văn bản: “Nội dung đề nghị làm việc chưa phù hợp với tôn chỉ, mục đích báo chí được cấp phép”.

Điển hình gần đây UBND huyện Mỹ Đức (Hà Nội) đã viện dẫn lý do này để từ chối cung cấp thông tin về nhữngvụ việc xảy ra liên quan đến quyền giám sát, phản biện của CCB/của cử tri về các công trình xây dựng trường, lớp học trên địa bàn thị trấn Đại Nghĩa được đầu tư, xây dựng tràn lan, không sử dụng hết gây lãng phí... Hay như trước đó, PV Võ Hóa được tòa soạn cử đi tìm hiểu vụ việc liên quan đến “Vận chuyển đất tại Dự án quản lý nguồn nước và ngập lụt Vĩnh Phúc ở xã Ngũ Kiên, huyện Vĩnh Tường về đổ tại Dự án Hương Canh và tình trạng Dự án chậm tiến độ...” cũng bị từ chối cung cấp thông tin với lý do nội dung tìm hiểu không đúng với tôn chỉ của báo. Những phản hồi dạng này đặt ra câu hỏi: Liệu có đang tồn tại một sự hiểu sai hoặc áp dụng máy móc tôn chỉ của báo?

Hội CCB Việt Nam - Tổ chức chính trị - xã hội có chức năng giám sát, phản biện

Theo Điều lệ Hội CCB Việt Nam, Hội là tổ chức đại diện bảo vệ quyền lợi chính đáng của CCB, đồng thời có chức năng giám sát, phản biện xã hội theo quy định của pháp luật. Cụ thể, một trong những chức năng, nhiệm vụ của Hội CCB Việt Nam được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ: “Tham gia xây dựng và bảo vệ Đảng, chính quyền, chế độ XHCN; đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức theo quy định.”

Vậy thì, cơ quan ngôn luận của Hội - tức Báo CCB Việt Nam đương nhiên phải là kênh phản ánh những sai phạm, bất cập, hành vi xâm phạm quyền lợi của CCB/của người dân, những biểu hiện làm xói mòn niềm tin vào chính quyền.

Hiểu sai tôn chỉ dẫn tới việc hạn chế hoạt động tác nghiệp báo chí. Có người cho rằng: “Báo Hội chỉ nên viết gương điển hình, cổ vũ truyền thống”. Đây là quan điểm phiến diện. Nếu chỉ phản ánh điều tốt, còn cái xấu thì im lặng, thì báo chí sẽ không còn vai trò cảnh báo, phát hiện, giám sát - nhất là với những bất cập mà hội viên - vợ con họ và người dân địa phương đó là người trực tiếp chịu thiệt.

CCB không chỉ là đối tượng được tuyên truyền, mà còn là chủ thể đóng góp ý kiến phản biện, giám sát xã hội. Do đó, tờ báo của họ cần làm đúng vai trò: lên tiếng kịp thời, chính xác và khách quan - vì hội viên, vì người dân và vì công lý.

Cần sớm sửa đổi tôn chỉ để báo chí cách mạng không bị “trói buộc” bởi khuôn phép hành chính

Để khắc phục bất cập nêu trên, cần có sự điều chỉnh:

Một là, sửa đổi giấy phép hoạt động báo chí của Báo CCB Việt Nam, bổ sung nội dung đúng như qui định tại Điều 2, Điều 3 Điều lệ Hội CCB Việt Nam, với nhiệm vụ cốt lõi để bảo vệ Đảng, Nhà nước và nhân dân: Tham gia xây dựng và bảo vệ Đảng, chính quyền, chế độ XHCN; đấu tranh chống mọi âm mưu, hoạt động chống phá hoại của các thế lực thù địch; chống phá các quan điểm sai trái với đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; thực hiện các quy định của pháp luật về dân chủ ở cơ sở, đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tệ nạn xã hội; giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, của cán bộ, công chức theo quy định của pháp luật.

Hai là, Cơ quan quản lý nhà nước về báo chí cần có hướng dẫn thống nhất cho các địa phương về phạm vi hoạt động của báo ngành, báo Hội – tránh tình trạng mỗi nơi hiểu một kiểu.

Ba là, đẩy mạnh tuyên truyền nội bộ về chức năng báo chí Hội: không thuần túy nội bộ, mà là tiếng nói công luận của một tổ chức chính trị - xã hội.

Hơn ai hết, những người CCB hiểu giá trị của sự đấu tranh - không phải bằng vũ khí, mà bằng ngòi bút. Nếu báo của họ không thể phản ánh nỗi đau, thiệt thòi, bức xúc của họ, thì lý tưởng phụng sự nhân dân sẽ bị gãy đoạn.

Báo CCB Việt Nam là nơi tiếng nói của người lính cựu tiếp tục vang lên trong thời bình. Và tiếng nói ấy cần không gian rộng hơn, cơ chế thông thoáng hơn để có thể đi đến tận cùng sự thật và công lý.

Người Lính