Lâm Đồng tăng cường trách nhiệm người đứng đầu, siết chặt công tác quản lý và bảo vệ rừng

Nhiều giải pháp đồng bộ đang được triển khai nhằm ngăn chặn tái diễn “điểm nóng”, giữ vững kỷ cương và bảo vệ tài nguyên rừng bền vững.

Không để tái diễn “điểm nóng” phá rừng

Thời gian qua, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng của Lâm Đồng đạt nhiều kết quả tích cực, song vẫn tiềm ẩn nguy cơ phức tạp. Một số khu vực xuất hiện tình trạng phá rừng, khai thác và lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép, gây bức xúc trong dư luận và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.

Chỉ riêng tháng 4/2025, trên địa bàn tỉnh xảy ra hai vụ phá rừng nghiêm trọng tại Lâm Hà và Di Linh. Tại tiểu khu 253 (xã Phúc Thọ, huyện Lâm Hà), Trần Viết Ngọc Sơn bị bắt quả tang khi đang cưa hạ 22 cây rừng tự nhiên, gây thiệt hại gần 14 m³ gỗ trên diện tích hơn 1.300 m². Ở tiểu khu 711 (xã Hòa Bắc, huyện Di Linh), Nguyễn Quý Ký bị phát hiện khai thác trái phép một cây thông ba lá. Cả hai vụ đều được kiểm lâm lập biên bản, tạm giữ tang vật và chuyển hồ sơ xử lý theo quy định.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Lâm Đồng, từ cuối năm 2024 đến giữa tháng 4/2025, toàn tỉnh ghi nhận 27 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp, làm thiệt hại 3,79 ha rừng với hơn 405 m³ gỗ. Các cơ quan chức năng khẳng định sẽ xử lý nghiêm, kiên quyết không để tái diễn các “điểm nóng” phá rừng, giữ vững “lá phổi xanh” của Tây Nguyên.

Từ đầu năm 2025 đến nay, công tác bảo vệ rừng tiếp tục chuyển biến rõ rệt. Toàn tỉnh phát hiện 309 vụ vi phạm, giảm 219 vụ (tương đương 41%) so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, khu vực 1 (Lâm Đồng) ghi nhận 62 vụ, giảm 42%; khu vực 2 (Bình Thuận) 136 vụ, giảm 35%; và khu vực 3 (Đắk Nông) 111 vụ, giảm 47%. Diện tích rừng bị thiệt hại giảm gần một nửa – từ 43 ha xuống còn 21,8 ha; số vụ nổi cộm giảm mạnh từ 19 xuống còn 9 vụ.

Tính đến hết tháng 8/2025, toàn tỉnh đã xử lý 360 vụ vi phạm, trong đó 11 vụ chuyển cơ quan điều tra để xử lý hình sự. Tang vật thu giữ gồm hơn 57 m³ gỗ, 95 phương tiện cùng nhiều công cụ vi phạm; tổng số tiền xử phạt nộp ngân sách đạt 2,5 tỷ đồng. Song song đó, 638 cuộc tuyên truyền pháp luật lâm nghiệp được tổ chức, thu hút hơn 15.000 lượt người dân tham gia; 40.000 tờ rơi được phát hành và 600 hộ dân ký cam kết không vi phạm.

Những kết quả trên thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các cấp, lực lượng kiểm lâm và các đơn vị chủ rừng trong việc phát hiện, ngăn chặn sớm các hành vi xâm hại rừng. Tuy nhiên, vẫn còn 196 vụ (chiếm 63%) chưa xác định được thủ phạm, chủ yếu tại vùng sâu, địa hình phức tạp. Ngoài ra, tình trạng lấn chiếm đất rừng để canh tác nông nghiệp vẫn xuất hiện tại một số khu vực giáp ranh do lực lượng bảo vệ còn mỏng, trong khi một số địa phương chưa thực sự sâu sát, còn lúng túng trong xử lý.

Để không tái diễn các “điểm nóng” phá rừng, tỉnh Lâm Đồng yêu cầu tiếp tục siết chặt trách nhiệm người đứng đầu, tăng cường kiểm tra hiện trường, xử lý dứt điểm các vụ tồn đọng và phát huy vai trò cộng đồng trong bảo vệ tài nguyên rừng, nền tảng phát triển bền vững của địa phương.

Trách nhiệm người đứng đầu, thước đo hiệu quả bảo vệ rừng

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 4516/UBND-NNMT ngày 2/10/2025 về tăng cường quản lý, bảo vệ rừng và xử lý vi phạm lâm luật, Sở NN&MT Lâm Đồng đã ban hành Văn bản số 4002/SNNMT-KL (ngày 6/10/2025), yêu cầu các sở, ngành, địa phương và đơn vị chủ rừng triển khai đồng bộ biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng, phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) và xử lý nghiêm hành vi vi phạm.

Theo đó, Sở NN&MT Lâm Đồng đề nghị UBND các xã, phường, đặc khu, Chi cục Kiểm lâm, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và các chủ rừng tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm.

Trước hết, các đơn vị phải quán triệt, thực hiện nghiêm Luật Lâm nghiệp năm 2017 và chỉ đạo của Chính phủ, Bộ NN&PTNT, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Cùng với đó là đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân và tổ chức trong việc bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng.

Các chủ rừng phải quản lý tốt diện tích được giao, chủ động phát hiện, ngăn chặn và báo cáo kịp thời hành vi phá rừng, khai thác hoặc lấn chiếm đất rừng; phối hợp chặt chẽ với chính quyền cơ sở và lực lượng kiểm lâm trong bảo vệ rừng, không để xảy ra tình trạng thiếu trách nhiệm hoặc né tránh. Đặc biệt, các đơn vị phải thực hiện nghiêm phương án PCCCR, bố trí lực lượng trực 24/7, tuân thủ phương châm “4 tại chỗ”, sẵn sàng ứng phó khi có cháy rừng xảy ra.

UBND các xã, phường và đặc khu Phú Quý được giao thành lập tổ công tác liên ngành phối hợp kiểm lâm, công an, quân sự và chủ rừng tăng cường tuần tra tại các khu vực có nguy cơ cao. Chủ tịch UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp trước UBND tỉnh nếu để xảy ra khai thác, phá rừng nghiêm trọng hoặc để báo chí phản ánh mà không có biện pháp xử lý, ngăn chặn kịp thời.

Chi cục Kiểm lâm có nhiệm vụ thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ rừng tại cơ sở; tăng cường tuần tra những khu vực có nguy cơ cao về phá rừng, cháy rừng; chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm vi phạm pháp luật lâm nghiệp.

Công an tỉnh và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh được đề nghị phối hợp, hỗ trợ chủ rừng và lực lượng kiểm lâm trong công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm. Lực lượng cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ sẽ tăng cường huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ PCCCR cho lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, nâng cao năng lực ứng phó khi xảy ra sự cố.

Sở NN&PTNT cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương trong toàn tỉnh nghiêm túc triển khai các giải pháp, phối hợp đồng bộ để ngăn chặn triệt để hành vi xâm hại tài nguyên rừng, bảo đảm công tác bảo vệ và phát triển rừng bền vững trong thời gian tới.