Một tòa án quân sự đặc biệt được mở ra để xét xử Mohammed, 47 tuổi, cùng 4 tên khác với hàng loạt các tội danh bao gồm "lên kế hoạch và tấn công dân thường, giết người, phạm tội chiến tranh, phá hoại tài sản, cướp máy bay và khủng bố".

Với vai trò của mình trong Al-Qaeda, nhóm này đã lên kế hoạch để các đồng phạm cướp các máy bay lao vào tòa tháp đôi Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York, Lầu Năm Góc và một địa điểm tại bang Pennsylvania.

Mohammed bị buộc tội cùng với Ali Abd al-Aziz Ali người Pakistan, Mustapha al-Hawsawi người Arab Saudi và hai người Yemen là Ramzi Binalshibh và Walid bin Attash. Nếu bị xét xử có tội, 5 kẻ này sẽ phải đối mặt với án tử hình vì gây ra cái chết của 2.976 người trong ngày 11/9/2001.

Sau phiên luận tội kéo dài 9 giờ đồng hồ, Mahammed và đồng bọn, lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng trong vòng ba năm nay, đã từ chối quyền được biện hộ của mình.

Mặc bộ quần áo màu trắng, đội khăn vành của người Hồi giáo, các bị cáo hầu như im lặng trong suốt phiên xét xử và bất hợp tác với các nhà chức trách. Thỉnh thoảng, Binalshibh làm gián đoạn phiên tòa khi bất ngờ cầu nguyện với tư thế nửa đứng nửa ngồi.

Chỉ có mình bin Attash bị còng tay khi dẫn vào tòa án nhưng sau đó thẩm phán Pohl đã yêu cầu tháo còng tay nếu Attash đảm bảo "cư xử đúng mực".

Trong suốt quá trình diễn ra phiên xét xử, 5 kẻ tình nghi khủng bố chỉ nhìn xuống đất. Hai trong số đó đọc cuốn sách như kinh Koran đồng thời 5 nghi phạm truyền tay nhau cuốn tạp chí *The Economist để đọc. *"Bị cáo từ chối trả lời", thẩm phán Pohl nói đi nói lại câu đó mỗi khi một bị cáo không đáp lại câu hỏi.

Ba năm trước Mohammed từng thừa nhận là tác giả "từ A đến Z" của vụ tấn công ngày 11/9. David Nevin, luật sư của y, cho hay thân chủ của mình có thể sẽ không mở lời trong phiên luận tội bởi sự "quan ngại sâu sắc về tính công bằng của phiên xét xử".

Các bị cáo cũng từ chối sử dụng tai nghe để nghe phiên dịch trong phiên tòa được xét xử bằng tiếng Anh. Các luật sư nói việc đó nhắc các bị cáo nhớ lại quá trình thẩm vấn khắc nghiệt đã phải trải qua.

Phiên tòa lần này diễn ra vào thời điểm Mỹ kỷ niệm một năm ngày nhóm biệt kích tấn công vào hang ổ và tiêu diệt trùm khủng bố, thủ lĩnh Al-Qaeda Osama bin Laden.

Đây là nỗ lực lần thứ hai của Mỹ để đưa các tác giả của vụ 11/9 ra xét xử. 5 bị cáo bị giam giữ nhiều năm qua tại nhà tù Guantenamo kể từ khi bị bắt. Nhiều cuộc tranh luận nổ ra về địa điểm và cách thức xét xử đối với 5 nghi phạm nói trên.

Cuộc xét xử có thể còn phải kéo dài trong nhiều năm và chưa thể kết thúc, trừ khi Mohammned thừa nhận có tội để được chết và trở thành một người "tử vì đạo" sớm hơn.

Quỳnh Anh (TH)