Đồng chí Trần Nhật Tân - Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh (bên trái) và Đoàn công tác trao đổi thông tin với thân nhân gia đình liệt sĩ Cao Văn Tuất.
Ngày 27-1-2023, Báo North Jersey (Mỹ) đăng tải bài viết của tác giả Megan Burrow về câu chuyện một cựu binh Mỹ hiện đang lưu giữ cuốn nhật ký của một người lính Việt Nam và mong muốn tìm kiếm thông tin tác giả.
Theo đó, vào cuối năm 1967, cựu binh Mỹ tên là Peter Mathews tìm thấy cuốn sổ nhỏ trong một chiếc ba lô của một chiến sĩ quân giải phóng ở Đak Tô, Tây Nguyên. Cuốn sổ có dòng kẻ, các trang giấy được trang trí bằng những hình vẽ hoa, phong cảnh rất công phu, đẹp mắt. Những nội dung viết bên trong có vẻ là thơ, lời bài hát và nhật ký.
Cuốn sổ được Mathews tìm thấy trong một ba lô dưới chân đồi 724, giữa rất nhiều ba lô và thi thể của một số người lính. Ông không biết chủ nhân của nó là ai, ở đâu, còn sống hay đã chết.
Khi một số trang trong cuốn sổ được dịch, Mathews bất ngờ khi trong đó có ghi tên của người lính là Cao Xuan Tuat, cũng như địa chỉ của người đó tại huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh. Thông tin này được các cơ quan báo chí Việt Nam dẫn nguồn chia sẻ trên các trang báo mạng. Các cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh kịp thời tiếp nhận và nhanh chóng rà soát, trích lục các hồ sơ liên quan đến người lính tên Cao Xuan Tuat.
Trong số hàng trăm hồ sơ các cựu chiến binh, liệt sĩ trên toàn tỉnh có họ Cao, cơ quan chức năng xác định có 36 liệt sĩ quê Kỳ Anh có họ Cao và 9 liệt sĩ quê Kỳ Anh có tên Tuất, nhưng duy nhất 1 người có họ Cao tên Tuất là Cao Văn Tuất (khác tên đệm), ở xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh có nhiều thông tin khá trùng khớp.
Bên cạnh đó, Bộ CHQS tỉnh và huyện Kỳ Anh cũng cung cấp tên 1 liệt sĩ là Cao Văn Tuất, quê ở Kỳ Xuân, Kỳ Anh như trên. Liệt sĩ Cao Văn Tuất có bố là Cao Văn Kế (đã mất), mẹ là Lê Thị Vỹ (đã mất) và 3 người chị gái Cao Thị Diếu, Cao Thị Nồng và Cao Thị Nành (đã mất). Tuy nhiên, do nhiều lý do khách quan, gia đình chỉ còn lại một ít hồ sơ về liệt sĩ Cao Văn Tuất và đáng tiếc di ảnh liệt sĩ không có; thông tin phần mộ liệt sĩ cũng chưa được tìm thấy.
Chiều 1-2-2023, đồng chí Trần Nhật Tân - Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh cùng Đoàn công tác của tỉnh tìm về gia đình liệt sĩ Cao Văn Tuất ở thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh. Hội CCB tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo Thường trực Hội CCB huyện Kỳ Anh cùng tham gia xác minh. Đồng chí Ngô Vinh - Chủ tịch Hội CCB huyện, là thành viên đi cùng Đoàn cho biết: Hiện tại nơi thờ phúng liệt sĩ Cao Văn Tuất được đặt tại nhà ông Hà Huy Mỳ - con trai bà Cao Thị Diếu (chị gái đầu của liệt sĩ Cao Văn Tuất); ông Mỳ là người chịu trách nhiệm hương khói cho liệt sĩ từ nhiều năm nay. Theo các nhân chứng trong gia đình thì số liệu cơ bản là đúng, chỉ khác tên lót (tên đệm) Cao Xuân Tuất và Cao Văn Tuất.
Sau khi gặp trực tiếp với gia đình liệt sĩ, Đoàn công tác do đồng chí Trần Nhật Tân làm Trưởng đoàn sẽ tiếp tục liên hệ trao đổi với CCB Mỹ - Peter Mathews, làm rõ một số thông tin để cuốn nhật ký sớm được trở về với gia đình liệt sĩ Cao Xuân Tuất.
Ngoài ra, toàn bộ tài liệu liên quan Đoàn đã cung cấp cho Bộ CHQS tỉnh để làm các thủ tục theo đúng quy định. Các cơ quan liên quan cũng đang kết nối để ông Peter Mathews có thể sang Việt Nam trong thời gian sớm nhất để trao trả lại cuốn sổ ghi chép theo nguyện vọng.
Anh Thi