Vị tướng miệt mài lan tỏa ngọn lửa tri ân

Đau đáu lời thề với đồng đội

Là một người trưởng thành từ trong khói lửa chiến tranh, từng tham gia chiến đấu ở chiến trường Trị Thiên-Huế, tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, chiến trường Lào, Campuchia khốc liệt, trong cuộc đời binh nghiệp của mình, Trung tướng Hoàng Khánh Hưng đã từng nắm giữ trọng trách Phó tư lệnh về Chính trị Binh chủng Công binh, Chính ủy Học viện Kỹ thuật quân sự. Sau khi rời quân ngũ, mặc dù tuổi đã ngoài thất thập, lại mang trong mình những vết thương, bản thân mắc bệnh phải uống thuốc hằng ngày, nhưng ông vẫn đau đáu với hành trình thầm lặng mà đầy ý nghĩa: Tìm hài cốt đồng đội, thu thập thông tin tìm kiếm hài cốt liệt sĩ bằng thực chứng và giám định ADN và các hoạt động tri ân.

Bền bỉ suốt hơn chục năm qua, cứ khi nào có thông tin về liệt sĩ là ông lại khoác ba lô lên đường, bất chấp hành trình cả hàng nghìn cây số, dù giữa trưa hè nắng gắt hay những ngày mưa lạnh. Ông tâm sự: “Tôi may mắn còn sống qua lửa đạn chiến tranh để trở về, bản thân như “hạt gạo còn lại trên sàng”. Tôi đã hưởng lương quân đội bao năm qua, nay hết bận công tác, có lương hưu nên đến lúc phải thực hiện lời hẹn ước với đồng đội năm xưa là “Người còn sống phải tìm cách đưa người đã hy sinh trở về”.

Trong số hàng trăm chuyến đi tìm hài cốt liệt sĩ, ông đã 9 lần lặn lội sang tận nước bạn Lào, tìm được 31 ngôi mộ và đó thực sự là những dấu ấn đặc biệt. Ông xúc động kể: “Có lần, chúng tôi đi 5 giờ sáng từ Hà Nội đến Viêng Chăn lúc 4 giờ chiều, rồi đi thêm 300 cây số nữa mới đến được nơi theo thông tin cung cấp. Những con đường cũ năm xưa dù nhớ như in nhưng đến giờ rất khó mường tượng do rừng bên Lào hiện nay không còn độ phủ dày đặc như trước. Cuộc tìm kiếm có lúc kéo dài nhiều ngày, sáng đi tối lại phải quay ra. Đôi khi đoàn lại vô cùng vất vả vì tìm quanh không có bất cứ nơi lưu trú nào. Một lần khác, chúng tôi tìm được đúng thông tin liệt sĩ do thợ săn bên Lào chỉ dẫn, nhưng khi đào lên, đáng tiếc chỉ toàn là đất đen. Để có thể đưa anh em về quê mẹ, nguyên tắc phải còn xương cốt, di vật, thế nên dù rất thương đồng đội, chúng tôi vẫn đành phải đắp lại...”.

Trung tướng Hoàng Khánh Hưng không ngần ngại đi đến các địa phương xa xôi, vùng sâu vùng xa, trực tiếp khảo sát những hoàn cảnh khó khăn, lắng nghe tâm tư của thân nhân Liệt sĩ, thấu hiểu những thiệt thòi mà họ đã và đang trải qua. Ông tâm sự: “Phải đi đến những nơi khó khăn nhất, khi thấy những khó khăn của họ thì những người làm công tác tri ân mới động lòng trắc ẩn, mới cố gắng nhiều hơn. Nếu không có sự ngã xuống của đồng đội thì cá nhân tôi và các thế hệ con cháu chúng ta đâu có được ngày hôm nay. Chính điều này thôi thúc tôi phải làm điều gì đó thực tế hơn để tri ân đồng đội, làm thay phần việc của những người đã ngã xuống để giúp gia đình, vợ con họ”.

Lan tỏa ngọn lửa tri ân

Năm 2021, khi đảm nhận cương vị Chủ tịch Hội HTGĐLS Việt Nam, Trung tướng Hoàng Khánh Hưng đã xác định, đây không chỉ là một chức vụ mang tính danh nghĩa, mà là một trách nhiệm nặng nề, ân nghĩa đòi hỏi tâm huyết, sự tận tụy và cả sự kiên trì không ngơi nghỉ, xuất phát từ trái tim và lời thề nguyện cùng đồng đội “Người còn sống phải tìm cách đưa người đã hy sinh trở về”.

Dưới sự dẫn dắt của ông, Hội HTGĐLS Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ với nhiều hoạt động thiết thực và hiệu quả. Mỗi năm Hội và các tổ chức trực thuộc đã tiếp nhận hàng nghìn hồ sơ, tư vấn cho hàng chục nghìn lượt thân nhân liệt sĩ cần xác minh, chỉnh lý thông tin bia mộ; hướng dẫn hồ sơ giám định ADN để xác định danh tính liệt sĩ; tiếp cận chính sách của Đảng và Nhà nước đối với thương binh, liệt sĩ và người có công. Đặc biệt, năm 2024, Hội phối hợp Bộ Giao thông Vận tải và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tổ chức vận chuyển miễn phí 33 hài cốt liệt sĩ và 66 thân nhân đi cùng trên các chuyến tàu từ ga Sài Gòn về miền Bắc và ngược lại.

Việc xây dựng các nhà tưởng niệm, bia ghi danh, khu lưu niệm tại một số tỉnh, thành phố là minh chứng cho nỗ lực không ngừng nghỉ của Hội HTGĐLS Việt Nam, dưới sự “cầm quân” của Trung tướng Hoàng Khánh Hưng - Chủ tịch Hội. Mỗi công trình hoàn thành là một biểu tượng sống động của lòng biết ơn, là nơi để các thế hệ hôm nay và mai sau tưởng nhớ, tri ân những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Hội HTGĐLS Việt Nam cũng đặc biệt quan tâm đến các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, vợ liệt sĩ neo đơn, con cháu liệt sĩ có hoàn cảnh khó khăn với nhiều việc làm thiết thực như: Vận động nguồn xã hội hóa để xây mới và sửa chữa hơn 3.000 nhà tình nghĩa, trao hơn 20.000 suất quà, hàng nghìn học bổng, sổ tiết kiệm cho con, cháu liệt sĩ hiếu học.

Một trong những điều đặc biệt ở Trung tướng Hoàng Khánh Hưng chính là khả năng kết nối. Những buổi làm việc với các bộ, các ngành trong cả nước, với Viện Hoà bình và các cựu binh Hoa Kỳ đã đem lại kết quả khả quan về một số địa chỉ mộ liệt sĩ tập thể. Với uy tín cá nhân và tấm lòng tận tâm, ông đã trở thành cầu nối tin cậy giữa các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm và những người cần giúp đỡ. Không ít doanh nghiệp, tổ chức khi biết đến những hoạt động của Hội HTGĐLS Việt Nam đã không ngần ngại đồng hành, đóng góp tài lực, vật lực để cùng thực hiện các chương trình nghĩa tình. Chính ông đã tạo nên niềm tin để các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm gắn bó với Hội trong công tác “Đền ơn đáp nghĩa”. Nhờ vậy, trong những năm qua, Hội đã huy động được hàng trăm tỷ đồng từ các nguồn xã hội hóa để thực hiện các hoạt động tri ân. Hàng nghìn ngôi nhà tình nghĩa được xây mới hoặc sửa chữa, mang lại chốn an cư cho biết bao thân nhân gia đình liệt sĩ đang sống trong hoàn cảnh khó khăn; hàng trăm hài cốt liệt sĩ được tìm và đưa về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ quê nhà. Những việc làm đó không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng ý nghĩa tinh thần sâu sắc, góp phần củng cố niềm tin của thân nhân gia đình liệt sĩ vào công tác chính sách của Đảng và Nhà nước.

Lặng lẽ từng ngày, từng giờ làm việc với tinh thần trách nhiệm cao nhất, vị tướng 78 tuổi này luôn nhắc nhở cán bộ, hội viên trong Hội: “Chúng ta làm việc này không phải để được ghi nhận, mà để tri ân đúng nghĩa. Một ngọn nến nhỏ cũng có thể soi sáng cả một góc tối. Mỗi việc làm của chúng ta góp phần sưởi ấm hương hồn những người đã mất và cả những người còn sống. Phần thưởng lớn nhất của chúng ta chính là nụ cười của những Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, thân nhân gia đình liệt sĩ; là ánh mắt rạng ngời của những người được sống trong ngôi nhà vững chắc và sự biết ơn lặng lẽ của hàng triệu con tim trên đất nước này”.

Trung tướng Hoàng Khánh Hưng cùng Hội HTGĐLS Việt Nam còn quan tâm đến việc lan tỏa tinh thần tri ân trong xã hội, nhất là thế hệ trẻ. Các chương trình thắp nến tri ân, về nguồn, tham quan chiến trường xưa, hội thảo, tọa đàm với nhân chứng; các cuộc thi tìm hiểu lịch sử và gương anh hùng liệt sĩ... đã góp phần khơi dậy niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong công tác tri ân.

Từ một người chiến sĩ cầm súng trên chiến trường đến một CCB với trái tim tràn đầy nhiệt huyết, tấm lòng nhân hậu, tinh thần trách nhiệm và nghĩa tình đồng đội sâu đậm, Trung tướng Hoàng Khánh Hưng đang là tấm gương về sự cống hiến vô điều kiện cho những giá trị nhân văn cao đẹp, góp phần tiếp tục thắp sáng ngọn lửa tri ân, hun đúc truyền thống tốt đẹp và đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta.