Mùa hè năm 1973, chiến sự ở chiến trường bắc Long Mỹ, Cần Thơ (nay thuộc Hậu Giang) diễn ra vô cùng ác liệt. Lúc này, Trung đoàn 16 thuộc Sư đoàn 9 ngụy và một số tiểu đoàn bảo an tập trung đánh phá khu vực rạch Cái Cao (Long Mỹ), vừa lấn chiếm vùng giải phóng, vừa âm mưu tập kích căn cứ Tỉnh ủy Cần Thơ và Sở chỉ huy Trung đoàn 1 U Minh. Thời gian này tôi làm Trung đoàn trưởng Trung đoàn 1.

Để chặn đứng mọi hành động ngang ngược của địch, Tư lệnh Quân khu 9 - Lê Đức Anh bàn với chúng tôi cố gắng tổ chức một trận đánh có tính chất tiêu diệt cỡ tiểu đoàn địch, đánh gục thói ngông ngênh của chúng, giống như trước đây chúng tôi diệt Lữ đoàn thủy quân lục chiến ở căn cứ Thứ Mười Một, làm phá sản gần như hoàn toàn chiến dịch “Nhổ cỏ U Minh” của địch.

Thấu hiểu ý định của cấp trên và cũng muốn cho Tiểu đoàn 3 ngụy một bài học đích đáng, tôi và anh Bảy Sa - Chính ủy Trung đoàn hứa với đồng chí Tư lệnh quân khu: Chăc chắn Trung đoàn sớm thực hiện được ý định của Quân khu.

Ngay sau đó, tôi bàn với anh Năm Quang, anh Mười Kiệm cho Tiểu đoàn 309 tổ chức bám nắm mọi động thái của Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 16 ngụy. Một trung đội thuộc Đại đội 6 trinh sát của Trung đoàn cũng được tăng cường cho Tiểu đoàn 309 để nắm và đánh địch.

Trong quá trình trinh sát nắm địch, anh em cho biết ngay sau khi Hiệp định Pari được ký kết, do địch đánh rát ở địa bàn gần rạch Cái Cao, cơ quan Tỉnh ủy Cần Thơ được lệnh chuyển sang một vị trí mới. Khi di chuyển, có cán bộ cơ yếu của Tỉnh ủy bỏ quên tài liệu ở căn cứ Tỉnh ủy. Mấy ngày sau, anh này quay lại thì mọi thứ vẫn nguyên xi, tài liệu không bị mất; không có dấu hiệu địch sục sạo, phá phách; mặc dù lúc đó Tiểu đoàn 3 ngụy vẫn đóng gần căn cứ Tỉnh ủy.

Qua phân tích tình hình, tôi cho rằng kẻ địch chưa phát hiện được căn cứ Tỉnh ủy. Vì vậy chúng tôi có thể sử dụng căn cứ này làm chỗ ém quân để bí mật bất ngờ tập kích địch vào ban ngày. Lập tức, chúng tôi chỉ đạo Tiểu đoàn 309 và Đại đội 6 trinh sát bám sát Tiểu đoàn 3 ngụy, đặc biệt là khi chúng lui về gần căn cứ Tỉnh ủy.

Sau khi nắm chắc quy luật hoạt động của địch, đêm 25-6-1973, tôi lệnh cho Quách Văn Lép - Đại đội trưởng Đại đội 6 bí mật đưa Đại đội trinh sát lên ém ở căn cứ Tỉnh ủy. Phần lớn Tiểu đoàn 309 tiếp tục bố trí trận địa phòng ngự ở ngã ba kênh xáng Lái Hiếu và rạch Cái Cao; sẵn sàng đợi lệnh dâng đội hình lên tập kích vị trí địch tập kết; đồng thời Tiểu đoàn 309 đưa một đại đội ra giữa đồng, đón lõng địch rút chạy khi bị Tiểu đoàn 309 và Đại đội 6 tập kích. Trận này, tôi trực tiếp cùng Ban Chỉ huy Tiểu đoàn 309 chỉ huy bộ đội đánh địch. Quân số tham gia trận đánh gồm 125 cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 309 do anh Năm Quang - Tiểu đoàn trưởng chỉ huy; còn Đại đội 6 trinh sát của Trung đoàn với trên ba chục cán bộ, chiến sĩ, do Đại đội trưởng Quách Văn Lép chỉ huy.

Từ sáng ngày 25-6-1973, cùng Quách Văn Lép và hơn ba chục tay súng của Đại đội 6 náu mình trong căn cứ Tỉnh ủy, anh em chúng tôi căng mắt chờ địch. Mãi tới hơn 4 giờ chiếu, Quách Văn Lép mới lại gần tôi nói nhỏ:

- Báo cáo Trung đoàn trưởng, địch đã xuất hiện.

Theo tay Lép chỉ, tôi thấy một toán lính địch khá đông từ hướng Cầu Móng, hành quân theo rạch Cái Cao về vị trí tập kết dã chiến. Tôi lệnh cho Đại đội 6 chuẩn bị chiến đấu và thông báo ngay cho Tiểu đoàn 309 dâng đội hình lên để bám đánh địch. Về phía địch, sau một ngày hành quân sục sạo trong dân, vừa về đến vị trí tập kết là đứa nào đứa nấy vội vàng cởi bỏ quần áo ngoài, rồi nhảy xuống rạch tắm. Chớp thời cơ địch mất cảnh giác, tôi lệnh cho Đại đội 6 nổ súng, rồi xung phong đánh thẳng vào giữa đội hình địch. Từ bờ ruộng, lùm cây, bộ đội ta bất thần dũng mãnh xông lên. Nhiều anh em chỉ mặc mỗi quần cộc, súng AK kẹp nách bắn găm, bắn gần, ném lựu đạn hạ gục hàng chục tên địch ngay từ loạt đạn đầu.

Bị đánh bất ngờ, phủ đầu, quân địch cuống cuồng lấy vội súng ống, quần áo, tháo chạy. Cùng lúc, Tiểu đoàn 309 áp sát đội hình địch đang đóng dã ngoại bên bờ rạch Cái Cao, được lệnh nổ súng. Vậy là chưa kịp hoán đổi vị trí cho nhau, địch đã bị tập kích từ nhiều phía. Không kịp chống cự, địch phải tháo chạy ra đồng, liền bị một đại đội của Tiểu đoàn 309 đón lõng, diệt gọn. Trận đánh diễn ra chưa tới một giờ. Kết quả, Tiểu đoàn 309 và Đại đội 6 trinh sát đã diệt gọn Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 16 Sư đoàn 9 ngụy; diệt hơn 150 tên (có 1 thiếu tá tiểu đoàn trưởng và 1 đại úy); thu 197 súng bộ binh, 18 máy vô tuyến điện. Tiểu đoàn 3 bị ta tiêu diệt làm cho Tiểu đoàn bảo an 428 đóng gần rạch Cái Cao hoảng sợ, tháo chạy nốt.

Trận Trung đoàn 1 U Minh tập kích tiêu diệt Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 16 Sư đoàn 9 ngụy ở rạch Cái Cao, ngày 25-6-1973, là đòn trừng trị đích đáng hành động phá hoại Hiệp định Pari của Mỹ - ngụy. Đây là một trận đánh độc đáo. Từ chuẩn bị đến thực hành đánh địch chỉ diễn ra trong một ngày, đạt hiệu quả cao. Lực lượng ta sử dụng ít, nhưng diệt nhiều địch, thu nhiều vũ khí. Về ta, chỉ hy sinh một đồng chí, bị thương nhẹ một đồng chí. Trận đánh gây tiếng vang trên chiến trường miền Tây Nam Bộ, mở đầu cho một loạt trận đánh, chiến dịch trừng trị địch phá hoại Hiệp định Pari trên chiến trường này.

Đại tướng Phạm Văn Trà kể, Duy Tường ghi