Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng phát biểu tại Hội nghị.

Phòng chống dịch tả lợn châu Phi phải được coi là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Đây là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại Hội nghị trực tuyến với các địa phương nhằm đánh giá tình hình và triển khai các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi. Hội nghị được tổ chức tại Hà Nội, sáng 13/5.

Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, tính đến ngày 12/5/2019, bệnh dịch tả lợn châu Phi đang xảy ra tại 2.296 xã, 204 huyện của 29 tỉnh, thành phố, với tổng số lợn bệnh và tiêu hủy trên 1,2 triệu con (chiếm khoảng trên 4% tổng đàn lợn của cả nước), trong đó có Đồng Nai – là thủ phủ chăn nuôi lợn của cả nước, cung cấp trên 40% sản lượng thịt hơi cho TPHCM. Đáng chú ý, đã có 29 xã thuộc 12 tỉnh có dịch bệnh đã qua 30 ngày nhưng sau đó lại phát sinh lợn bệnh (gần đây nhất là tại tỉnh Bắc Kạn).

Chấn chỉnh ngay hiện tượng lơ là, chủ quan với dịch bệnh

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá, dịch tả lợn châu Phi là dịch bệnh rất nguy hiểm, có khả năng gây tổn thất lớn về kinh tế, ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi nước ta.

Từ khi dịch bệnh xuất hiện tại các nước lân cận (tháng 8/2018) đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN&PTNT, các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã vào cuộc để chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh. Bên cạnh đó có sự đồng hành của doanh nghiệp và người dân, do đó, công tác phòng chống dịch đã đạt được một số kết quả quan trọng.

"Trong đó, đã bước đầu hạn chế tình trạng lây lan mạnh của dịch bệnh, từ đó giảm thiểu thiệt hại do dịch gây ra" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Để có được những thành công bước đầu nêu trên, Phó Thủ tướng đánh giá cao tinh thần trách nhiệm trong chỉ đạo và tổ chức triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh của các bộ, ngành, nhất là Bộ NN&PTNT, UBND và các cơ quan chuyên môn thú y các cấp.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, các báo cáo cũng cho thấy nhiều khó khăn, tồn tại, yếu kém trong công tác phòng chống dịch.

Một số địa phương chưa chủ động tổ chức giám sát, nắm bắt thông tin và báo cáo tình hình dịch bệnh chưa chính xác, kịp thời, gây khó khăn cho công tác chỉ đạo phòng chống dịch. Thậm chí một số nơi còn chủ quan, coi nhẹ trong việc triển khai các biện pháp phòng, chống dịch.

"Mới đây, báo chí, mạng xã hội đưa tin xác lợn chết do dịch tả lợn châu Phi thả trôi trên kênh, chỉ trong vòng vài tiếng người dân trục vớt được 3-4 tấn; có địa phương hiện không còn chỗ để tiêu huỷ lợn bệnh. Có nơi người dân chôn lợn chết ở gần nguồn nước hoặc chôn rồi lại đào lên di chuyển đến nơi khác"- Phó Thủ tướng dẫn chứng, đồng thời nhấn mạnh đây là hiện tượng hết sức nguy hiểm. Từ đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương mà báo chí phản ánh tình trạng này cần rà soát, kiểm tra lại ngay và xử lý nghiêm những vi phạm, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xảy ra tình trạng đó.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh, “phải xác định cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, nhất là hệ thống tại các cơ sở địa phương. Cả chính quyền, doanh nghiệp, người dân cần tích cực hơn nữa trong công tác phòng chống dịch; đồng thời, phải bảo vệ được sản xuất”.

Trong đó, cần tiếp huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, nhất là tại cơ sở, địa phương để tập trung chỉ đạo, tổ chức triển khai quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh theo đúng quy định của pháp Luật Thú y, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 16, Chỉ thị số 04 và các văn bản khác của Bộ NN&PTNT và của Ban chỉ đạo quốc gia.

Vừa bảo đảm phòng chống dịch, vừa bảo vệ sản xuất

Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, nếu dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp như hiện nay, sẽ gây tổn thất lớn về kinh tế, ảnh hưởng đến phát triển sản xuất nông nghiệp, môi trường và đời sống của người dân. Trong khi đó, do hiện nay chưa có thuốc chữa bệnh, chưa có vaccine phòng bệnh, nên nguy cơ dịch bệnh tiếp tục phát sinh trong thời gian tới là rất cao.

Nhấn mạnh yêu cầu, chỉ đạo của Thủ tướng là ngăn chặn dịch lây lan và có biện pháp hữu hiệu để dập dịch, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu Bộ NNPTNT, các bộ, ngành, địa phương cần phải nhanh chóng khắc phục những tồn tại, hạn chế, tiếp tục triển khai các giải pháp phòng chống dịch.

Các bộ, ngành, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch tả lợn châu Phi cần thường xuyên tổ chức các đoàn công tác liên ngành đến các địa phương để kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức phòng, chống dịch bệnh theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

“Phải siết chặt tình trạng buôn bán, vận chuyển lợn, sản phẩm lợn trái phép; xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm. Sẵn sàng ứng phó, xử lý ổ dịch nhanh gọn, triệt để theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và thông lệ về thú y quốc tế”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Phó Thủ tướng giao Bộ NN&PTNT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan xem xét, đề xuất chính sách hỗ trợ phù hợp, khả thi cho người chăn nuôi và doanh nghiệp có lợn bị tiêu hủy; ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn việc giết mổ lợn trong vùng dịch; cơ sở giết mổ đạt yêu cầu về vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm được phép nhập lợn từ cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh trong và ngoài tỉnh để giết mổ và xuất bán các sản phẩm lợn sau khi giết mổ ra ngoài vùng dịch dưới sự giám sát của cơ quan thú y.

"Trong điều kiện hiện nay, chúng ta không thể đóng cửa, mà phải bảo đảm vừa phòng chống dịch, vừa thực hiện sản xuất sạch, phân phối, vận chuyển tốt"- Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Đồng thời yêu cầu Bộ NN&PTNT và các địa phương, nghiên cứu tái cơ cấu lại sản phẩm nông nghiệp, trong đó có chăn nuôi, tìm các sản phẩm bù đắp, thay thế, phục vụ đời sống người dân và sản xuất; các doanh nghiệp đẩy mạnh việc đầu tư, xây dựng các chuỗi sản xuất sản phẩm chăn nuôi bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm.

Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT hướng dẫn các địa phương thành lập và xây dựng các trạm kiểm dịch quốc gia, bảo đảm các yêu cầu kiểm soát vận chuyển động vật tại các địa phương trọng điểm trên trục quốc lộ Bắc Nam.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu các bộ, ngành thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia căn cứ chức năng, nhiệm vụ để chỉ đạo hệ thống ngành dọc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ liên quan phục vụ công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và UBND các tỉnh xây dựng cơ chế hỗ trợ và tổ chức thực hiện việc thu mua, giết mổ lợn và cấp trữ đông để giảm áp lực tiêu hủy, giảm nguy cơ phát sinh dịch bệnh và cân đối nguồn thịt lợn cho các tháng cuối năm.

Các ngành chức năng, cơ quan thông tấn, báo chí tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, trang bị kiến thức, nâng cao ý thức của mọi người dân về phòng chống dịch bệnh, không để dịch bệnh lây lan.

Nhấn mạnh vai trò của các địa phương, đặc biệt là của người đứng đầu trong việc lãnh đạo, chỉ đạo cả hệ thống chính trị vào cuộc là rất quan trọng, Phó Thủ tướng giao Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và UBND các cấp chịu trách nhiệm tổ chức các hoạt động phòng, chống dịch bệnh.

Bên cạnh đó, các ngành chức năng tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống dịch bệnh. Bộ NN&PTNT chủ động làm việc, đề nghị các tổ chức quốc tế (FAO, OIE) và các nước (Hoa Kỳ, Australia, Hàn Quốc, EU...) xem xét, hỗ trợ Việt Nam trong công tác phòng, chống dịch bệnh, nghiên cứu các giải pháp phòng, chống và vaccine phòng bệnh.

Xuân Tuyến – Đoàn Bắc