HỘI NGHỊ CẤP CAO ASEAN 16: Hướng tới cộng đồng ASEAN: Từ tầm nhìn tới hành động (08/04/2010)

Với tư cách nước Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc đề xuất định hướng hợp tác và hoạt động của ASEAN. Việt Nam không chỉ đặt chương trình ưu tiên và chương trình công tác cho Hội nghị cấp cao-16 tại Hà Nội mà còn xây dựng chương trình chung cho năm 2010. Tại Hội nghị cấp cao lần này, Lãnh đạo các nước tập trung thảo luận các nội dung chính như: Triển khai Hiến chương và lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN trong các cấu trúc khu vực; phục hồi kinh tế và phát triển bền vững; ứng phó với các thách thức toàn cầu trong đó có biến đổi khí hậu; tăng cường hợp tác trong ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác nhằm ứng phó với những thách thức toàn cầu như khủng hoảng kinh tế, tài chính, an ninh năng lượng và lương thực, môi trường và biến đổi khí hậu, giảm nhẹ thiên tai, phòng chống dịch bệnh. Hội nghị cũng sẽ xem xét thông qua một số văn kiện quan trọng nhằm phục hồi và phát triển bền vững của ASEAN.

Chủ đề xuyên suốt cho hợp tác ASEAN trong năm 2010 là: “Hướng tới cộng đồng ASEAN: Từ tầm nhìn đến hành động”, đã thể hiện quyết tâm thúc đẩy Hiệp hội tăng cường hợp tác, hiện thực hóa những mục tiêu. Theo đó, những ưu tiên của Việt Nam sẽ cùng ASEAN tập trung đẩy mạnh hành động theo các trọng tâm như: Thúc đẩy triển khai hiệu quả các chương trình, kế hoạch trong lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN. Mở rộng hơn vai trò của ASEAN tại các thể chế diễn đàn khu vực và quốc tế như APEC, ASEM, LHQ, G20… và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các bên đối tác, đồng thời củng cố và giữ vững vai trò quan trọng của ASEAN như động lực chính cho các khuôn khổ và tiến trình hợp tác khu vực.

Việt Nam đang thúc đẩy các bước triển khai lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN với những mục tiêu ưu tiên cho từng năm, tập trung vào khía cạnh huy động nguồn lực cũng như đảm bảo hiệu quả thực thi các chương trình thỏa thuận hợp tác. Trong triển khai Hiến chương, Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoàn tất các văn kiện nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ cho cộng đồng ASEAN, đi đôi với hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy tổ chức mới của ASEAN, nhất là Hội đồng điếu phối và các Hội đồng cộng đồng cấp bộ trưởng và Ủy ban các đại diện thường trực về ASEAN.

Việt Nam sẽ tập trung thúc đẩy hợp tác ASEAN trên các lĩnh vực ưu tiên đã xác định trong kế hoạch tổng thể về xây dựng cộng đồng chính trị, an ninh; nâng cao hiệu quả của các công cụ và cơ chế đảm bảo hòa bình, an ninh khu vực của ASEAN như: Hiệp ước TAC, Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF)… đồng thời tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trong ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác nhằm đối phó với những thách thức an ninh phi truyền thống như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia…Về cộng đồng kinh tế, bên cạnh việc thúc đẩy triển khai lộ trình các thỏa thuận và kế hoạch hợp tác, liên kết kinh tế cũng như khoảng cách phát triển. Về cộng đồng văn hóa - xã hội, Việt Nam chủ trương tăng cường hợp tác trong ASEAN cũng như với các đối tác bên ngoài nhằm nâng cao năng lực của khu vực ứng phó với các vấn đề toàn cầu mà ASEAN đang phải đối mặt như thiên tai, dịch bệnh, môi trường, biến đổi khí hậu… Với vai trò Chủ tịch nhóm đặc trách về kết nối ASEAN, Việt Nam sẽ đẩy mạnh việc xây dựng kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN để hoàn tất và trình Hội nghị Cấp cao ASEAN 17 xem xét, thông qua; tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực phục hồi kinh tế hướng tới phát triển bền vững ở khu vực.

Hướng tới cộng đồng ASEAN rộng mở với bên ngoài, Việt Nam cũng sẽ cùng ASEAN tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ với các đối tác theo hướng thực chất và hiệu quả hơn, trên cơ sở các khuôn khổ hợp tác và đối tác toàn diện đã xác lập. Hiện Việt Nam đang tích cực trao đổi với các đối tác về tổ chức các hội nghị Cấp cao lần 2 ASEAN-Nga, Cấp cao lần 3 ASEAN- Liên Hợp Quốc bên cạnh các Cấp cao thường kỳ ASEAN+1 với 4 nước (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ) cũng như Cấp cao lần 2 ASEAN - Mỹ trong năm 2010.

Trên tinh thần chủ động và có trách nhiệm với vai trò Chủ tịch ASEAN, Việt Nam mong muốn sẽ tạo được dấu ấn riêng tại Hội nghị cấp cao 16 lần này. Đó là việc đưa tất cả những thỏa thuận đã cam kết đi vào thực hiện, đoàn kết và tạo một ASEAN hành động Đây là dịp quảng bá đất nước con người Việt Nam, đề cao hình ảnh một nước Việt Nam đổi mới và năng động, có đường lối đối ngoại độc lập, hữu nghị và hợp tác với tất cả các nước, tích cực hội nhập khu vực và quốc tế, góp phần xây dựng một ASEAN liên kết chặt chẽ và vững mạnh, tiến gần hơn đến mục tiêu xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

MINH PHƯƠNG