Tôi nhớ, lúc nhỏ, nhà tôi nghèo, mẹ bận rộn làm nhiều việc kiếm tiền nuôi bầy con 8 đứa… Mẹ không có thời gian cho riêng mình. Thế nhưng, tôi vẫn được mẹ dạy dỗ rất cẩn thận từ cách đi đứng cho đến ăn mặc, nói chuyện, cư xử.
Mẹ bảo:
- Khi đi phải nhấc chân lên khỏi mặt đất, không kéo dép lẹt xẹt... mới là người thanh tao.
- Khi nhai phải từ tốn, môi khép vào, không được chóp chép, không được húp sùm sụp... mới là người lịch sự.
- Khi gắp thức ăn, không được xới tung lên chọn miếng mình thích, không được gắp miếng này lên bỏ xuống lại chọn miếng khác... mới là người biết điều và nhường nhịn.
- Khi quét nhà phải quét sạch cả trên, dưới, trong, ngoài... mới là người cẩn thận, biết nhìn toàn cảnh chứ không cắm mặt biết mỗi lối đi.
- Khi quét sân, phải quét luôn đường đi trước cửa nhà mình và tiện tay quét luôn cho nhà hàng xóm để tất cả cùng sạch mới là người có trách nhiệm với cộng đồng.
- Khi làm lỗi phải biết dũng cảm nhận lỗi, xin lỗi, sửa chữa mới là người biết hướng thiện.
- Khi chưa biết phải hỏi, khi dốt phải học, không được giấu dốt, và lắng nghe khi người khác chỉ dạy, mới là người khôn và hiểu biết.
- Khi thấy người ta không biết thì phải chỉ dạy mới là người đàng hoàng.
- Khi thấy người sa cơ phải nhận sự giúp đỡ của mình, không được hỏi về quê quán và giúp người mà không để người ta có cảm giác hàm ơn.
Tôi hỏi mẹ: “Nếu con làm được tất cả những điều mẹ dạy thì con thành người như thế nào?”
Mẹ cười: “Thành người bình thường”.
Phạm Nguyễn (st)