Trong phát biểu chỉ đạo Hội nghị Đối ngoại toàn quốc diễn ra tại Hà Nội, ngày 14-12-2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tái khẳng định đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ và tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay… Tổng Bí thư cho rằng đất nước ta có trường phái ngoại giáo riêng. Trường phái đối ngoại đặc sắc và độc đáo của thời đại Hồ Chí Minh. Đó là trường phái “Ngoại giao cây tre Việt Nam”.
Thực tiễn khẳng định, thời gian qua, hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta đã gặt hái được nhiều thành quả hết sức quan trọng trên các lĩnh vực ngoại giao, thật đáng tự hào.
Quá trình thực hiện đường lối đối ngoại, chúng ta đã tuân thủ nghiêm phương châm: “Sẵn sàng làm bạn với tất cả các nước dân chủ” do Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa ra khi mới thành lập nước. Ngày nay, phương châm đúng đắn ấy đã được vận dụng sáng tạo, linh hoạt phù hợp với tiến trình phát triển của đất nước và thế giới, để thành “Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế”.
Nhìn lại chặng đường đồng hành cùng đất nước trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, công tác đối ngoại của ta đã tỏ rõ sự linh hoạt, mưu trí, dũng cảm, dẻo dai và khôn khéo trước bất kỳ đối tượng nào, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nhất là trong những lúc đất nước khó khăn “ngàn cân treo sợi tóc”.
Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả đường lối đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, ngoại giao Nhân dân, kết hợp nhuần nhuyễn sức mạnh tổng hợp đấu tranh trên cả ba mũi giáp công: quân sự, chính trị và binh địch vận, chúng ta đã buộc các thế lực hiếu chiến của chủ nghĩa thực dân, đế quốc phải chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán để ký kết trước sự chứng kiến của các tổ chức quốc tế và một số nước liên quan về các Hiệp định Giơ-ne-vơ 21-7-1954 về đình chỉ chiến sự ở Việt Nam (ký với Chính phủ Pháp tại Thụy Sĩ); Hiệp định Pa-ri ngày 27-1-1973 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (ký với Chính phủ Mỹ và Việt Nam cộng hòa).
Hoạt động đối ngoại của ta từ sau ngày giải miền Nam thống nhất đất nước năm 1975 đến nay, cho thấy sự lớn mạnh không ngừng và toàn diện, nổi lên là các hoạt động mang lại sự kiện bình thường hóa quan hệ với Chính phủ Mỹ vào ngày 11-7-1995, kết thúc 20 năm cấm vận quan hệ thương mại của Mỹ đối với nền kinh tế nước ta; sự kiện bình thường hóa quan hệ giữa ta và nước CHND Trung Hoa vào năm 1991, khép lại cuộc “chiến tranh lạnh” giữa 2 nước, mở ra một kỷ nguyên mới với nhiều kỳ vọng tốt đẹp đặt ra trong quan hệ Việt - Trung.
Trên “mặt trận” đối ngoại giai đoạn 2021-2030, Đảng ta khẳng định: “Tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, không ngừng nâng cao vị thế, uy tín quốc tế Việt Nam”.
Nghĩ về trường phái ngoại giao “Cây tre Việt Nam” như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chia sẻ tại Hội nghị toàn quốc về Đối ngoại 2021, chúng ta hoàn toàn tự hào với việc lấy hình tượng cây tre Việt để ví cho sự mạnh mẽ, dẻo dai, khôn khéo, linh hoạt, cho thấy sự mưu lược tài ba của những người làm công tác đối ngoại, và khi cần thiết hoặc gặp tình thế gay cấn thì cây tre nhanh chóng hóa thành “lạt mềm buộc chặt” tạo thế “lấy nhu thắng cương”, vậy thì còn uyển chuyển nào hơn, sáng tạo nào hơn, dũng cảm nào hơn?
Chính nhờ khéo léo trong quan hệ đối ngoại mà Đảng, Chính phủ ta vừa phát động thành công chiến dịch ngoại giao vắc-xin; kêu gọi, vận động các tổ chức quốc tế - nhiều nước trên thế giới đã hỗ trợ, tích cực giúp đỡ Việt Nam trong việc phòng, chống đại dịch Covid-19, bằng việc kịp thời trợ giúp ta hàng triệu liều vắc-xin, cùng nhiều trang thiết bị y tế để ta tăng cường khả năng ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh có hiệu quả.
Hy vọng rằng, dưới sự lãnh đạo tài, trí của Đảng ta, đường lối đối ngoại sẽ được tiến hành sáng tạo hơn nữa, mềm dẻo hơn nữa, trên cơ sở tập trung quán triệt, triển khai sâu rộng các giải pháp có tính khả thi trên tất cả các lĩnh vực ngoại giao, mang lại nhiều thành tựu quan trọng hơn nữa, góp phần xây dựng hình ảnh đất nước, con người Việt Nam tươi đẹp, mến khách, an bình đến với mọi quốc gia trên thế giới, thu hút ngày càng nhiều khách thập phương đến hợp tác, đầu tư tạo điều kiện cho kinh tế Việt Nam không ngừng phát triển bền vững.
Mai Mộng Tưởng