Bác Hồ thăm Bệnh xá Vân Đình (Hà Tây cũ) ngày 20-4-1963.

Tình thương yêu của Bác

Sau 9 năm kháng chiến trường kỳ với chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu", hòa bình được lập lại ở miền Bắc. Tháng 10-1954, Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh về lại Thủ đô Hà Nội. Chỉ mấy tháng sau, ngày 27-2-1955 Bác Hồ đã viết thư gửi Hội nghị cán bộ y tế. Trong thư Bác nêu ba vấn đề:

Một là, khi nói về đạo đức người thầy thuốc, Người dạy: "Trước hết phải là thật thà đoàn kết. Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta. Đoàn kết thì vượt được mọi khó khăn, giành được nhiều thành tích. Đoàn kết giữa cán bộ cũ và cán bộ mới. Đoàn kết giữa tất cả những người trong Ngành Y tế, từ các Bộ trưởng, Thứ trưởng, bác sĩ, dược sỹ cho đến các anh chị em giúp việc. Bởi vì công việc và địa vị tuy khác nhau, nhưng người nào cũng là một bộ phận cần thiết trong Ngành Y tế, trong việc phục vụ nhân dân".

Hai là, khi nói về thái độ của người thầy thuốc với bệnh nhân, Người viết: "Thương yêu người bệnh. Người bệnh phó thác tính mạng của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe cho đồng bào. Đó là nhiệm vụ rất vẻ vang. Vì vậy, cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn". Người còn dặn dò: "Lương y như từ mẫu", câu nói ấy rất đúng".

Ba là, Người dạy xây dựng, phát triển nền y học Việt Nam: "Xây dựng một nền y học của ta - Trong những năm nước ta bị nô lệ, thì nền y học cũng như các ngành khác đều bị kìm hãm. Nay chúng ta đã độc lập, tự do, cán bộ cần giúp đồng bào, giúp Chính phủ xây dựng một nền y tế thích hợp với nhu cầu của nhân dân ta. Y học càng phải dựa trên nguyên tắc: Khoa học, dân tộc và đại chúng". Người còn định hướng: "Ông cha ta ngày trước có nhiều kinh nghiệm quý báu về cách chữa bệnh bằng thuốc ta, thuốc bắc. Để mở rộng phạm vi y học, các cô, các chú cũng nên chú trọng nghiên cứu và phối hợp thuốc "Đông" và thuốc "Tây".

Thực hiện lời Bác dạy

Nhân ngày Bác Hồ gửi thư cho Ngành Y tế, ngày 6-2-1985 Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) Quyết định số 39-HĐBT lấy ngày 27-2 hằng năm là Ngày Thầy thuốc Việt Nam.

Đã 70 năm trôi qua, Ngành Y tế nước ta có những tiến bộ vượt bậc. Sau hòa bình lập lại, từ chỗ cơ sở vật chất nghèo nàn, lạc hậu, đội ngũ vừa thiếu vừa chất lượng chưa cao thì hiện nay đã đáp ứng được cho sự nghiệp chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho 100 triệu người dân. Hiện nay đã có 10 bác sĩ trên 1.000 dân, có 30 giường bệnh trên 10.000 dân. Cơ sở đào tạo như các trường Đại học y, Học viện được trang bị những thiết bị hiện đại, nhiều giảng viên có trình độ cao. Các bệnh viện, trung tâm y tế bố trí đầy đủ thầy thuốc và trang bị đáp ứng việc khám, chữa bệnh cho nhân dân. Chất lượng, tiến bộ khoa học kỹ thuật được nâng lên, nhiều bộ môn như điều trị ung bướu, ghép tạng, chỉnh hình... tiếp cận ngang bằng với các nước trong khu vực và trên thế giới. Các cơ sở chế tạo thuốc đã sản xuất được nhiều loại thuốc có chất lượng cao, chữa được nhiều loại bệnh. Đặc biệt trong đại dịch Covid-19, đội ngũ y tế nước nhà với chuyên môn cao, làm việc tận tâm, tận lực không kể ngày đêm đã phát hiện, kiềm chế dịch bùng phát, điều trị tích cực nên đã cứu được nhiều bệnh nhân được thế giới ca ngợi và thán phục.

Đánh giá công lao của các thày thuốc trong đội ngũ Ngành Y có rất nhiều người là Giáo sư, bác sĩ được Nhà nước vinh danh phong tặng Anh hùng LLVTND, Anh hùng Lao động, Thầy thuốc Nhân dân, Thầy thuốc Ưu tú, Chiến sĩ thi đua, như Giáo sư bác sĩ Tôn Thất Tùng, bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, Giáo sư Đặng Văn Ngữ, Giáo sư Hoàng Đình Cầu, Giáo sư Lê Thế Trung, Giáo sư Nguyễn Tài Thu... Đó là những tấm gương sáng về đạo đức, tinh thần vì nước vì dân, sống và làm việc hết mình vì người bệnh, xứng đáng là tấm gương sáng để các thế hệ noi theo và phát huy nhằm phục vụ tốt hơn nữa trong công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của nhân dân.

Trong Quân đội, đội ngũ quân y ngày càng trưởng thành. Nhiều y bác sĩ đã hết mình vì người bệnh. Những người đã, đang công tác trong Ngành Y luôn cố gắng thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ. Thiếu tá, bác sĩ, CCB Hoàng Hải Thanh ở xã Toàn Thắng (Hiệp Hòa, Bắc Giang) tâm sự: "Năm nay tôi 79 tuổi, từng được đào tạo tại Học viện Quân y và phục vụ nhiều đơn vị trong quân đội như Quân đoàn 14, Quân đoàn 26. Đặc biệt khi làm Đội trưởng Đội điều trị 38 ở biên giới phía Bắc suốt 10 năm trời, tôi cũng như những người lính quân y khác không lúc nào quên lời Bác dạy: cố gắng rèn luyện về đạo đức, nâng cao về chuyên môn để đáp ứng tốt nhất việc chữa chạy cho thương bệnh binh và nhân dân vùng biên giới, dù khó khăn gian khổ đến đâu đi chăng nữa. Về hưu, có nghề, phát huy bản chất Bộ đội Cụ Hồ, các CCB vẫn thường xuyên giúp đỡ bà con nhân dân trong vùng khi cần đến".  

Ngày 27-2 hằng năm, mọi người dân Việt Nam lại có dịp được thể hiện lòng kính trọng và biết ơn của mình đối với các y bác sĩ, những người công tác trong Ngành Y đã tận tâm cống hiến không quản hy sinh, gian khổ, khó khăn vì sức khỏe, sự sống của những bệnh nhân. Họ xứng đáng với sự quan tâm và chia sẻ của xã hội. Cũng là dịp những người làm việc, công tác trong Ngành Y cùng nhớ đến và cố gắng làm theo lời dạy của Bác Hồ kính yêu.  

Đào Hồng