Chiến thắng trận đầu ngày 5-8-1964 là mốc son trong lịch sử xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Hải quân nhân dân Việt Nam (NDVN); thể hiện ý chí quyết tâm dám đánh, quyết đánh và biết đánh thắng giặc Mỹ xâm lược của quân và dân ta nói chung, Bộ đội Hải quân nói riêng; là nguồn cổ vũ, động viên to lớn để các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Hải quân quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Những bài học kinh nghiệm từ chiến thắng trận đầu của Hải quân NDVNđã và đang được cán bộ chiến sĩ Bộ tư lệnh Vùng 4 Hải quân phát huy hiệu quả vào công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu(HL, SSCĐ), bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc
Một trong những bài học kinh nghiệm từ Chiến thắng trận đầu 5-8-1964 là việc phát huy sức mạnh tổng hợp, thế trận quốc phòng toàn dân (QPTD), khu vực phòng thủ và thế trận chiến tranh nhân dân trên biển vững chắc. Trong đó,Hải quân NDVN là lực lượng nòng cốt. Vận dụng bài học đó, những năm qua, trên cơ sở nhiệm vụ, phạm vi vùng biển, đảo được phân công quản lý, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Vùng 4 Hải quân đã thường xuyên phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các lực lượng Biên phòng, Cảnh sát biển, Quân sự địa phương trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Đó là sự phối hợp về: Trao đổi thông tin, thống nhất các biện pháp trong nắm tình hình, xử lý tốt các thông tin, vụ việc liên quan đến công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, ANTT trên các vùng biển, đảo, khu vực địa bàn quản lý. Triển khai có hiệu quả chương trình phối hợp tuyên truyền về biển, đảo; Chương trình “Hải quân Việt Nam làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi, bám biển”, góp phần giúp ngư dân nâng cao ý thức bảo vệ chủ quyền biển, đảo và phát huy vai trò của ngư dân trong tham gia xây dựng thế trận QPTD trên biển.
Thượng tá Phạm Anh Tuấn - Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Vùng 4 Hải quân khẳng định: “Bộ Tư lệnh Vùng đã làm tốt công tác phối hợp, hiệp đồng với các địa phương trong xây dựng lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ biển vững mạnh, có phương án sẵn sàng động viên, huy động các lực lượng này tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo và tạo điểm tựa cho ngư dân vươn khơi, bám biển; xây dựng thế trận trên biển ngày càng vững chắc. Chính những kết quả đó, đã góp phần nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cũng như khả năng huy động các nguồn lực trong xây dựng lực lượng và bảo vệ, quản lý khai thác tài nguyên trên biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc”.
Cùng với làm tốt việc chủ động hiệp đồng chặt chẽ với địa phương và các lực lượng quản lý, bảo vệ và khai thác tài nguyên trên biển, Bộ tư lệnh Vùng 4 đặc biệt coi trọng bài học nhanh chóng làm chủ khoa học kỹ thuật quân sự, phát huy hiệu quả các loại vũ khí, trang bị để chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Theo đó, trong huấn luyện chiến đấu, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Vùng luôn đặt ra yêu cầu cao đối với từng khoa mục, nội dung huấn luyện, đặc biệt là quan tâm huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới.
Là đơn vị được biên chế nhiều tàu chiến đấu hiện đại, vũ khí trang bị kỹ thuật thế hệ mới có tính năng kỹ, chiến thuật tiên tiến, Lữ đoàn 162 đã có nhiều biện pháp để nhanh chóng làm chủ và khai thác hiệu quả vũ khí trang bị mới như: Lựa chọn những đồng chí có trình độ chuyên môn cao, giỏi ngoại ngữ để đưa vào khung tiếp nhận trang bị mới; ban hành các quy trình khai thác sử dụng vũ khí trang bị trên tàu; coi trọng việc truyền thụ kinh nghiệm và phát huy tinh thần tự học. Thượng tá Trần Văn Vương - Phó Lữ đoàn trưởng, TMTLữ đoàn 162 cho biết: “Việc làm chủ trang bị được chuẩn hóa trong toàn lữ đoàn. Từ đó chúng tôi luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tham gia các hội thi như Sea Game đoạt giải cao trong các bài bắn được bạn bè quốc tế đánh giá cao vì chúng ta không chỉ tiếp nhận mà còn làm chủ và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”.
Với Lữ đoàn 146- đơn vị có nhiệm vụ HL, SSCĐ và phối hợp với các lực lượng thực hiện nhiệm vụ trên quần đảo Trường Sa, cán bộ chiến sĩ được huấn luyện sử dụng thuần thục các loại vũ khí, nắm chắc các phương án chiến đấu và những nội dung đặc thù ngoài đảo. Lữ đoàn luôn quán triệt sâu sắc tình hình nhiệm vụ và tinh thần cảnh giác cách mạng, nắm chắc âm mưu, thủ đoạn của địch, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; nêu cao tinh thần tự lực tự cường, dám đánh, quyết đánh và quyết thắng. Đại tá Phạm Văn Thọ - Chính ủy Lữ đoàn khẳng định: “Chúng tôi chú trọng giáo dục cho cán bộ chiến sĩ nắm chắc tình hình nhiệm vụ, phương châm, đối sách xử trí các vấn đề trên biển của Đảng và Nhà nước ta. Coi trọng việc giáo dục truyền thống, đặc biệt là chiến công đánh thắng trận đầu của Hải quân NDVN. Từ đó củng cố niềm tin cho cán bộ chiến sĩ,dám đánh biết đánh và đánh thắng kẻ thù xâm lược”.
Bài học vô cùng quý giá nữa được rút ra Chiến thắng trận đầu đã để lại, đó là xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần; xây dựng ý chí quyết tâm, sẵn sàng đánh bại mọi cuộc tiến công xâm lược của kẻ thù, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Mỗi cán bộ, chiến sĩ Hải quân NDVN đều xác định tốt nhiệm vụ trên từng chức trách, nhiệm vụ được giao. Trung tá Nguyễn Thành Vũ - Chính trị viên Cụm chiến đấu 1 Đảo Trường Sa khẳng định quyết tâm: “Chúng tôi là những sĩ quan trẻ đang công tác trên quần đảo Trường Sa, luôn quán triệt sâu sắc về tình hình nhiệm vụ, luôn SSCĐ cao.Bản thân tôiluôn nâng cao tinh thần tự lực tự cường, rèn luyện bản lĩnh kiên định vững vàng nơi đầu sóng; trong mọi điều kiện hoàn cảnh cũng sẵn sàng hy sinh để bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc”.
Với nhiều giải pháp đồng bộ, và vận dụng sáng tạo, hiệu quả những bài học kinh nghiệm từ chiến thắng trận đầu của Hải quân NDVN, những năm qua, công tác huấn luyện của Vùng 4 đã có nhiều chuyển biến tích cực và vững chắc.Nhiều tập thể được Bộ Quốc phòng và Quân chủng công nhận là “Đơn vị huấn luyện giỏi” nhiều năm liền. Từ đó đã góp phần quan trọng nâng cao khả năng SSCĐ và CĐ, đáp ứng yêu cầu xây dựng Vùng 4 Hải quân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.
Khánh Ngọc