Cả một vùng đến hết tầm mắt chỉ có lớp lớp những ngọn núi từ mãi Khâu Khú (Thanh Long) đổ về như bát úp, lớp lớp những làn mây trắng vương vãi khắp thung sâu. Ở ngay dưới chân, một khúc cua của con đường nào đó mới có bóng người và tiếng xe máy ầm ì. Tôi biết quanh quẩn rất gần là thương trường mậu dịch tự do Pò Chài, Lũng Vài, trấn Hữu Nghị bên nước bạn; những cửa khẩu Tân Thanh, Nam Cốc, hang Dơi, Đồi Gianh, Lủng Cảu… của bên ta. Nhưng đứng ở đây mà phân biệt, đâu là đường tuần tra chung, đâu có mốc giới thì chỉ bộ đội biên phòng với dân địa phương mới biết.
Thiếu tá Đào Văn Trường, chính trị viên đồn nói nhỏ: Đơn vị có nhiệm vụ quản lý và bảo vệ chủ quyền đoạn biên giới dài gần 15km, nghĩa là hoạt động cũng phân tán, nhỏ lẻ trong cự ly rừng núi ấy. Đây là địa bàn trọng điểm trên cả ba lĩnh vực: Chủ quyền lãnh thổ, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Cán bộ chiến sĩ đã không ngại gian khổ hy sinh, làm nòng cốt, chủ động nắm tình hình, giao từng đoạn đường biên, từng cột mốc cho chính quyền địa phương, rồi lại giao cho các gia đình, thôn bản để nhân dân cùng tham gia tuần tra, quan sát, phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm chủ quyền. Các loại tội phạm khẩn cấp trong ba năm qua đồn đã bắt 2 vụ, 3 đối tượng vận chuyển tiền tệ trái phép qua biên giới, thu 407.000 nhân dân tệ, cùng là 26 vụ với 27 đối tượng vận chuyển 782,4 triệu đồng tiền Việt Namgiả; bắt 11 vụ với 19 đối tượng mua bán phụ nữ và trẻ em, giải cứu được 17 phụ nữ. Ngoài ra còn 8 vụ với 8 đối tượng vận chuyển hàng cấm, thu giữ 307kg pháo nổ, phát hiện và xử lý 93 vụ với 132 đối tượng vi phạm hành chính về xuất, nhập cảnh. Đồn cũng đã cảnh cáo 18 đối tượng, bắt giữ 258 vụ buôn lậu, thu giữ hàng hóa trị giá 2 tỷ đồng giao cho cơ quan chức năng xử lý bằng pháp luật.
Như vậy, cũng chưa nhức nhối bằng loại tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy mà Đồn biên phòng Tân Thanh phải đấu tranh bằng máu, bằng tính mạng của đồng đội. Đó là liệt sĩ, đại úy Ngô Văn Vinh. Anh sinh năm 1977, tại huyện Yên Thế, Bắc Giang, có người vợ trẻ và một cosn thơ 6 tuổi. Nhập ngũ năm 1997, là đảng viên, nhân viên Đội phòng chống tội phạm ma túy, Ngô Văn Vinh luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, nghiên cứu, điều tra nắm chắc các thủ đoạn, phương thức hoạt động của bọn tội phạm về ma túy, xây dựng nhân mối, phối hợp đấu tranh. 5 năm qua anh đã trực tiếp và tham gia bắt 59 vụ với 70 đối tượng thu giữ hàng chục ki-lô-gam, hàng ngàn tép hê-rô-in cùng nhiều tang vật khác. Hồi 6 giờ ngày 21-5-2010, Ngô Văn Vinh nhận được nguồn tin từ cơ sở về một vụ vận chuyển ma túy lớn qua đường mòn biên giới khu vực Mốc 12 đông. Anh báo cáo Ban chỉ huy đồn rồi được lệnh cùng Phạm Khánh và Hoàng Toản, do anh làm tổ trưởng tới triển khai mật phục tại đồi Pò Táu, bản Nà Ngòa, xã Tân Thanh. Đến 11 giờ 45 phút, tổ phát hiện 2 đối tượng Hoàng Văn Trường, 28 tuổi, người bản Na Tòng và Hoàng Văn Thịnh, 30 tuổi ở bản Nà Ngờm (cùng xã Tân Thanh), đều mang theo súng thể thao và túi xách trên vai, chúng thận trọng đi cách nhau 20m ra hướng biên giới. Khi tổ công tác khống chế được Hoàng Văn Trường thì Hoàng Văn Thịnh phía sau thấy động bỏ chạy. Ngô Văn Vinh chỉ thị cho 2 đồng đội dẫn giải Trường về đồn còn mình tiếp tục truy đuổi. Khi đến đám ruộng Nà Phùng, cách biên giới 30m, anh bắn cảnh cáo và yêu cầu Thịnh dừng lại. Bất ngờ Thịnh quay ngang chĩa thẳng súng vào ngực trái Vinh bóp cò. Vết thương quá nặng, Ngô Văn Vinh đã hy sinh vào buổi chiều hôm ấy. Anh đã để lại tấm gương dũng cảm tấn công tội phạm cho đồng đội và tuổi trẻ noi theo.
Bài và ảnh: Tô Kiều Thẩm