Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm công dân tới Cu-ba du lịch (15/07/2010)

Việc Ủy ban Nông nghiệp Hạ viện Mỹ mới đây đã bỏ phiếu thông qua Dự luật dỡ bỏ lệnh cấm công dân Mỹ tới Cu-ba du lịch là một điều hết sức quan trọng. Theo đó, Dự luật này cũng sẽ cho phép các công ty Mỹ tăng cường xuất khẩu nông phẩm sang Cu-ba, cùng với một số quy định tạo thuận lợi hơn cho các công ty nhập khẩu Cu-ba trong việc thanh khoản. Đây không chỉ được coi là sự khởi đầu để vượt qua con đường đầy chông gai và khó khăn trong việc cho phép tất cả các công dân Mỹ được tới Cu-ba du lịch, mà điều quan trọng hơn nữa là tiến tới xoá bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận và bình thường hoá quan hệ Mỹ - Cu-ba.

Suốt hơn 50 năm qua, Mỹ đã áp dụng đạo luật hết sức phi lý là cấm tất cả các công dân Mỹ tới Cu-ba, dù chỉ là đi du lịch. Các doanh nghiệp của Mỹ cũng không được cung cấp lương thực, thực phẩm và các nông sản khác sang Cu-ba, kể cả buôn bán theo đúng luật trao đổi thương mại. Điều phi lý là nếu chiếu theo Hiến pháp Mỹ, lệnh cấm vận đó đã vi phạm nhân quyền và pháp luật, vậy mà nó vẫn cứ tồn tại tới hơn nửa thế kỷ nay.

Thực tế đã chỉ ra rằng, một phần là bởi chính sách thù địch được Mỹ vẫn áp dụng như một công cụ cho những quốc gia không muốn theo “cái gậy chỉ huy” của mình. Mặt khác, cũng cần tính đến hiệu lực của nó: bởi Luật cấm vận được ban hành theo đúng thủ tục pháp lý, nhưng trên thực tế cả du khách Mỹ và không ít các doanh nghiệp Mỹ thì vẫn cứ “việc ai, nấy làm”. Chính Chủ tịch Ủy ban Nông nghiệp Hạ viện Mỹ Cô-lin Pi-tơ-xơn, người đi đầu trong việc thúc đẩy dự luật vừa được thông qua này, khẳng định, chính sách của Mỹ cô lập Cu-ba được áp dụng từ hơn nửa thế kỷ qua là hoàn toàn vô tác dụng. Bằng chứng rất rõ là những năm qua, số du khách Mỹ đến Cu-ba vẫn không ngừng tăng lên và nông sản Mỹ nhập khẩu vào Cu-ba cũng liên tục được thúc đẩy. Mỹ vẫn luôn là nhà cung cấp lương thực, thực phẩm hàng đầu cho Cu-ba kể từ năm 2000 khi Mỹ cho phép các công ty nước này xuất khẩu nông phẩm và thuốc men sang Cu-ba. Năm 2009, kim ngạch xuất khẩu của Mỹ sang Cu-ba đạt 729 triệu USD. Theo Cơ quan thống kê quốc gia Cu-ba, năm 2009, du khách Mỹ tới du lịch đạt hơn 52.000 lượt người, tăng 25% so với năm trước.

Việc Ủy ban Nông nghiệp Hạ viện Mỹ thông qua dự luật này được hoan nghênh, bởi người ta vẫn luôn luôn cần một sự “Danh chính ngôn thuận”. Hiện nay, có tới 140 doanh nghiệp, tổ chức xã hội, tôn giáo và thương mại Mỹ vẫn lên tiếng ủng hộ chính sách này. Phòng thương mại Mỹ đã ngay lập tức ra một thông cáo nêu rõ, đây là bước tiến quan trọng đầu tiên của một chính sách mà có khả năng sẽ đem lại thay đổi cho Cu-ba cũng như mang lại lợi ích thương mại cho Mỹ.

Thế nhưng, việc văn bản này được thông qua không đồng nghĩa với việc dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận Cu-ba mà chỉ loại bỏ một số hạn chế trong xuất khẩu nông phẩm của Mỹ sang quốc đảo Ca-ri-bê này. Vậy mà lợi ích của nó đã hết sức đáng chú ý và các chuyên gia kinh tế Mỹ đưa ra dự báo cho biết, trao đổi thương mại giữa hai nước sẽ tăng thêm 365 triệu USD/năm nếu dự thảo luật này được thông qua. Các chuyên gia kinh tế Mỹ còn rất thực tế để đưa ra dự báo rằng, nếu Mỹ dỡ bỏ hạn chế tới Cu-ba du lịch, số công dân Mỹ tới nước này có thể lên tới 1 triệu lượt người/1 năm. Đó là những con số rất đáng quan tâm.

Theo đúng trình tự thủ tục, Dự luật này sẽ còn phải được các Ủy ban Đối ngoại và Tài chính Hạ viện thông qua, sau đó Hạ viện và Thượng viện sẽ bỏ phiếu văn bản này nữa rồi nó mới thực sự được thực thi. Tuy nhiên, dư luận chung đều bày tỏ hy vọng sẽ được thông qua, bởi sự cấm vận của Mỹ đối với Cu-ba đã quá phi lý và lỗi thời.

MINH PHƯƠNG