. Vai trò của người đứng đầu ai cũng thấy là nhân tố đảm bảo thành công cho mọi thắng lợi. Nhưng từ thấy được đến thực hiện vẫn đang còn khoảng cách.

Đã có nhiều phân tích về thời cơ và những nguy cơ, nhưng xét cho cùng, nguy cơ lớn nhất chính là sự thoái hóa của đảng lãnh đạo. Vượt qua được nguy cơ này thì mới nắm bắt được thời cơ, mới vượt qua được các nguy cơ khác. Chúng ta không thể thay đổi thời đại, không thể thay đổi không gian địa chính trị của đất nước ta, mà chỉ có thể thay đổi chính bản thân, làm cho mình trí tuệ hơn, vững vàng, năng động, sáng tạo hơn để tồn tại và phát triển trong thế giới đầy biến động.

Đổi mới Đảng là qua thực tiễn, kiểm nghiệm toàn bộ nhận thức về Đảng và công tác xây dựng Đảng, không né tránh những vấn đề vốn được xem là nguyên lý, nguyên tắc, kiểm điểm lại việc thực hiện cụ thể các nguyên lý, nguyên tắc đó trong tiến trình lịch sử của Đảng, dũng cảm loại những cái không phù hợp, tiếp nhận cái mới. Đổi mới Đảng như thế không làm phai mờ mà càng khẳng định và làm sáng tỏ bản chất của Đảng. Bản chất đó xét đến cùng là tính tiên tiến và tính vì dân của Đảng. Đó là hai điểm cốt lõi về bản chất của Đảng theo tinh thần chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh mà Đảng ta phấn đấu, giữ gìn và phát triển.

Vậy nên, mở rộng dân chủ thế nào để chọn được người tài giỏi ra giúp dân, giúp nước. Người tài của ta không thiếu, phát hiện người tài cũng không quá khó, nhưng vấn đề làm thế nào để tuyển chọn được người tài mới khó. Vì thế, yếu tố công khai là quan trọng hàng đầu. Các yếu tố công khai cần được quan tâm để thực hiện dân chủ thực chất từ việc giới thiệu, tranh cử, bầu cử. Nhờ đó, chúng ta mới khắc phục được tâm lý chỉ chú trọng đến việc cấp ủy cũ giới thiệu, còn ra đại hội mọi việc hầu như xong xuôi và thường xuê xoa, bởi cách thức làm dễ dẫn đến ỷ lại; nhất là bầu người đứng đầu hầu như chỉ có một người và cũng không có cương lĩnh, hoặc chương trình hành động gì.

Ở địa phương bầu trực tiếp sẽ thuận lợi vì cùng làng xóm láng giềng rất hiểu về nhau nhưng càng lên cao, bầu trực tiếp càng khó hơn. Do vậy, công khai tranh cử, công khai trình bày cương lĩnh, nên chăng đó là điều bắt buộc. Bởi có làm như vậy mới thấy rõ bản lĩnh và trí tuệ của người đứng đầu, mới có cơ sở pháp lý để ràng buộc. Tránh tình trạng làm tốt thì không sao, nhưng làm chưa tốt thì đổ lỗi cho tập thể, bản thân chỉ chấp hành chứ làm gì có cương lĩnh hay chương trình gì để kiểm tra, giám sát. Như vậy, rất khó cho việc lựa chọn người tài để giao trọng trách.

Đảng lãnh đạo công cuộc đổi mới, đồng thời Đảng cũng là một khâu quan trọng và là khâu quan trọng nhất của đổi mới. Đánh giá kết quả công tác xây dựng Đảng nhiệm kỳ, trước hết cần đánh giá đúng việc khắc phục những yếu kém đã nêu trong báo cáo xây dựng Đảng của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X chỉ rõ : “Còn thiếu những quy chế cụ thể bảo đảm phát huy dân chủ, thực hiện đúng đắn nguyên tắc tập trung dân chủ ”.

Nhiều căn cứ lý luận và thực tiễn để đại hội các cấp tiến tới Đại hội XI của Đảng mà trước hết là các cấp ủy nghiêm túc xem xét và quyết định việc thực sự đổi mới Đảng và công tác xây dựng Đảng. Đây là việc lớn động chạm đến nhiều người, nhiều mối quan hệ, cần trước hết là quyết tâm chính trị mạnh mẽ từ ban lãnh đạo. Song đó là việc không thể trì hoãn.

Tuy nhiên, đã có những bước cải tiến trong khâu này. Đó là việc thực hiện thí điểm chủ trương đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư và thí điểm chủ trương đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở trực tiếp bầu bí thư.

Đại hội lần này thí điểm bầu trực tiếp ở cấp dưới, đó cũng là những đổi mới đáng mừng. Cái mới, cái hợp lý chắc sẽ được nhân rộng. Càng nhân rộng nhanh càng đem lại hiệu quả. Đổi mới công tác nhân sự suy cho cùng phải bắt đầu từ tư duy. Cần phải có quyết tâm cao, và biện pháp quyết liệt thì mới trở thành hiện thực.

Nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới, cần những con người có đủ tri thức và quyết tâm, có đủ bản lĩnh dám làm dám chịu trách nhiệm. Đây chính là những người chuyển quyết tâm của toàn dân tộc trở thành hiện thực. Bởi vậy, chìa khóa chính là dân chủ trong công tác nhân sự. Và điểm đột phá đó là “thực hành dân chủ rộng rãi trong Đảng” theo Di chúc của Bác, mà trước hết là dân chủ trong bầu cử và công tác cán bộ.

MINH PHƯƠNG