Thực tế hiện nay cho thấy, ở một số tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên nhận thức và thực hiện chưa tốt tự phê bình và phê bình; thái độ phổ biến vẫn là né tránh hoặc làm qua loa, hình thức và thường có xu hướng đổ lỗi cho hạn chế về nhận thức. Tình trạng "mũ ni che tai", "trông trước ngó sau" nghe ngóng xem người khác nói gì rồi hùa theo, đón ý cấp trên để tự phê bình cho "trúng"... đang làm biến dạng vũ khí tự phê bình và phê bình. Mối lo về việc các nhóm lợi ích câu kết với nhau vô hiệu hóa nghị quyết còn lớn hơn nhiều…

Cán bộ là vấn đề con người, nói thường dễ nhưng làm rất khó. Muốn chữa bệnh thì phải chịu đau. Vì thế phải cần kiên quyết đấu tranh loại bỏ hiện tượng "dĩ hòa vi quý", phê bình cấp trên thì sợ bị trù dập, phê bình đồng đội thì sợ bị mất lòng, phê bình cấp dưới thì sợ bị mất phiếu, hoặc lợi dụng phê bình để đả kích cá nhân, gây rối nội bộ, gây mất đoàn kết thống nhất trong Đảng.

Công việc chỉnh đốn Đảng lần này đòi hỏi phải làm quyết liệt, qua các đợt chỉnh huấn, chỉnh đốn Đảng những năm qua cũng chứng minh rằng, khi cán bộ lãnh đạo cấp trên và người đứng đầu gương mẫu, thực sự tự giác và kiểm điểm nghiêm túc, thì cán bộ cấp dưới cũng thực hiện nghiêm túc. Nếu cán bộ lãnh đạo cấp trên không gương mẫu, không tự giác chỉ ra những khuyết điểm của mình và còn nể nang, dễ dãi khi phê bình người khác thì cán bộ cấp dưới cũng sẽ tự phê bình một cách qua loa, hình thức, làm lướt cho xong và báo cáo sai sự thật với cấp trên. Do vậy, để việc chỉnh đốn Đảng được tiến hành một cách thực chất, qua tự phê bình và phê bình, những yếu kém, khuyết điểm đã được chỉ ra cần có biện pháp khắc phục nghiêm túc, tránh tình trạng phê bình rồi để đấy, như thế mới tạo được những chuyển biến thiết thực.

Rõ ràng, trong các giải pháp đề ra, đặt phê bình và tự phê bình lên hàng đầu với ý nghĩ thực hiện qui luật của xây dựng, phát triển Đảng, cũng là điều kiện đảm bảo cho kết quả đổi mới chỉnh đốn Đảng; giữ nghiêm kỷ cương của Đảng, đề cao trách nhiệm gương mẫu phê bình và tự phê bình từ trên và người đứng đầu các cấp, các ngành. Cho nên, đã nói đến vấn đề cấp bách thì phải có biện pháp cấp bách để giải quyết, nói là củng cố, chấn chỉnh thì mọi người đảng viên phải tự "củng cố, tự chấn chỉnh" mình trước. Tự phê bình và phê bình như là người rửa mặt; là đảng viên, kể cả đảng viên thường hay đảng viên cấp cao trước hết mình phải nhìn lại mình, cái gì ưu thì phát huy, cái gì khuyết điểm thì sửa chữa, đồng thời phải giúp đồng chí mình sửa chữa, có ưu thì mình nói cho đồng chí biết, có khuyết thì giúp cho đồng chí nhận ra.

Với mục đích tu dưỡng và rèn luyện đảng viên, xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, yêu cầu mỗi đảng viên tự giác với trách nhiệm thành khẩn, gương mẫu; tổ chức Đảng chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đảng viên, kiểm tra giám sát nghiêm minh và xử lý những hiện tượng không chấp hành nguyên tắc phê bình và tự phê bình; có cơ chế động viên quần chúng giám sát và tham gia phê bình xây dựng Đảng theo định kỳ, chắc chắn việc đưa Nghị quyết T.Ư 4 về xây dựng Đảng vào cuộc sống sẽ đạt hiệu quả.

TUẤN MINH