Việc củng cố quan hệ đối tác chiến lược Nga - Trung có ý nghĩa to lớn không chỉ trong quan hệ song phương mà còn trên bình diện toàn cầu. Đây cũng là mối quan tâm chung của Tổng thống NgaV. Pu-tin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc hội đàm tại Điện Krem-lin, cùng một loạt vấn đề khác như hợp tác kinh tế và thương mại, năng lượng và đầu tư, hợp tác công nghệ và công nghiệp…
Trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu cùng sự thay đổi chiến lược đối ngoại của Mỹ gần đây dường như là một đòn bẩy giúp Nga và Trung Quốc xích lại gần nhau hơn, nhất là trong hợp tác kinh tế - thương mại. Rõ ràng, chỉ trong 5 năm trở lại đây, kim ngạch thương mại hai chiều Nga - Trung tăng hơn gấp đôi, từ 40 tỷ USD trong năm 2007 lên 87,5 tỷ USD trong năm 2012, và Trung Quốc luôn giữ vị trí số một trong danh sách các đối tác thương mại của Nga. Hai bên nhất trí phấn đấu nâng kim ngạch lên mức 100 tỷ USD trước năm 2015 và 200 tỷ USD trước năm 2020.
Cùng với hợp tác kinh tế và quân sự, năng lượng đang trở thành yếu tố ràng buộc lớn trong quan hệ Nga - Trung, vì Mát-xcơ-va là một trong những nhà sản xuất năng lượng lớn nhất thế giới, trong khi Trung Quốc - một nền kinh tế mới nổi, hiện đang trong cơn khát năng lượng để duy trì sự tăng trưởng nóng cho nền kinh tế hơn 1,3 tỷ dân. Hơn nữa, Nga cũng muốn đa dạng hóa thị trường năng lượng thay vì chỉ hướng tới các nước ở châu Âu.
Thực tế chỉ ra rằng, sự kiện Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga ký thỏa thuận sơ bộ mở đường cho một hợp đồng kéo dài 30 năm, theo đó Nga bắt đầu chuyển khí đốt sang Trung Quốc từ năm 2018, với mức cung ban đầu là 38 tỷ mét khối, trước khi tăng lên 60 tỷ mét khối, mang ý nghĩa hết sức quan trọng.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga V. Pu-tin đã hoạch định được lộ trình hợp tác trong 10 năm tới. Hơn 30 văn kiện hợp tác được ký kết, trong đó đáng chú ý là thỏa thuận giữa Tập đoàn năng lượng Rosneft của Nga và Công ty CNPC thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc, mở đường cho Mát-xcơ-va từng bước tăng nguồn cung dầu mỏ sang Bắc Kinh ở mức từ 15 triệu tấn/năm hiện nay lên 31 triệu tấn/năm trong 25 năm tới. Đây được đánh giá là thành công nổi bật trong chuyến công du ba ngày cuối tuần qua tới Nga của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Chọn Nga làm điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình còn thể hiện quan điểm rằng, mặc dù quan hệ và những ràng buộc thương mại và kinh tế Trung - Mỹ là rất mật thiết, song ưu tiên chiến lược của Trung Quốc với Nga là không thể xem thường.
Có thể thấy, giai đoạn mới trong quan hệ giữa Mát-xcơ-va và Bắc Kinh sẽ là tín hiệu có trọng lượng cho chiến lược ngoại giao. Bởi Nga và Trung Quốc là hai thành viên có ảnh hưởng của cộng đồng quốc tế, đều là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ và là những nền kinh tế lớn trên thế giới... Lãnh đạo hai nước khẳng định, việc củng cố mối quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước có ý nghĩa to lớn không chỉ trong quan hệ song phương, mà còn trên phạm vi toàn cầu.
Thanh Lâm