Tháng 7-2020, đúng vào lúc “Trên nắng dưới nóng”, về T.P Vinh (Nghệ An), mấy anh em tìm một góc quán nước trên phố trao đổi công việc. Nhìn ra con phố trước mặt, hàng chục cây xoài to vừa bị đốn hạ, thân cây được cắt thành khúc, lá chồn đống héo khô..., mặt đường như bốc khói. Hỏi ra mới biết thành phố chủ trương thay cây xanh trên một số tuyến phố. Chưa biết đúng sai, phải trái thế nào, nhưng hạ hàng loạt cây xanh giữa lúc dân phố đang bị nắng nóng hành hạ, thấy thật trớ trêu nghịch cảnh!
Mấy hôm nay, dân Vinh lại lao xao, tiếc rẻ khi thành phố chặt cây xanh trên tuyến phố Hồ Tùng Mậu, sau khi đã chặt cây ở phố Nguyễn Văn Cừ để làm phố đi bộ. Nhiều người dân cho rằng: Việc chặt bỏ, di dời cây xoài, cây phượng hàng chục năm tuổi để thay bằng cây ban là không cần thiết. Hoa ban tuy đẹp, nhưng tỷ lệ che phủ của tán lá, tạo bóng râm vào mùa hè là rất thấp so với cây xoài, cây phượng…
Trả lời thắc mắc của người dân, quan chức cơ quan quản lý đô thị thành phố cho rằng: “Việc cắt tỉa, bỏ hàng loạt cây xanh ở tuyến đường Hồ Tùng Mậu có phần nuối tiếc… Tuy nhiên vì quy hoạch đồng bộ, nên sẽ trồng cây ban thay thế”.
Vẫn biết đồng bộ trong quy hoạch phố xá là điều cốt tử. Nhưng thế nào là đồng bộ? Chỉ thay mấy cây xanh mà tạo được đồng bộ thì dễ quá!
Trở lại với phố Nguyễn Văn Cừ - tuyến phố đã “đồng bộ” từ năm trước (nhưng vẫn đi xe), cây ban chưa thấy đâu, chỉ thấy nhà cửa vẫn thò ra thụt vô, cái cao cái thấp; thiết kế thì đông - tây, kim - cổ… có tất. Còn biển bảng hàng hiệu thì chữ Tây, chữ Nhật… to át chữ Việt, xanh đỏ tím vàng trăm hoa đua nở… trông rất vui mắt. Mới hay gốc rễ của “đồng bộ” phải là quy hoạch tổng thể cơ sở hạ tầng, kiến trúc đô thị và “đồng bộ” trong ý thức, văn hóa của thị dân… chứ không chỉ là đồng bộ mấy cây xanh.
Hơn nữa, trong khi Thủ tướng Chính phủ đang hô hào toàn dân trồng 1 tỷ cây xanh; nơi này nơi kia đang hò nhau trồng những cây bé bằng đầu đũa, mà Vinh lại dành 3 tỷ đồng cho việc đốn hạ, thay 300 cây xanh đã hàng chục năm tuổi…, thì đúng là dân ngơ ngác, không biết đâu mà lần!
Duy Nguyễn