Cần ghi nhận quyết tâm rất cao của Chính phủ, các bộ, ban, ngành trong những năm qua đã vào cuộc để cải cách thủ tục hành chính, nổi bật là thực hiện Đề án 30. Một là việc rà soát lại danh mục thủ tục hành chính để xóa bỏ những thủ tục trùng lặp, không cần thiết, dễ nảy sinh tiêu cực. Hai là việc minh bạch và công khai hóa thủ tục hành chính để mọi người biết, thực hiện. Ba là việc xây dựng các quy định, tiêu chí cho công chức thực hiện dịch vụ công, trong đó yếu tố then chốt là lương tâm, đạo đức và trách nhiệm. Nhờ đó, việc cải cách thủ tục hành chính đã có bước tiến đáng khích lệ. Chẳng hạn đã công khai hoá 5.700 thủ tục hành chính, 9.000 văn bản, hơn 100.000 biểu mẫu về thủ tục hành chính. Qua rà soát, cấp xã đã rút gọn từ 10.000 xuống còn 63 bộ thủ tục hành chính, cấp huyện từ hơn 700 xuống còn gần 100… Dù vậy thủ tục hành chính vẫn chưa đáp ứng tốt yêu cầu và nguyện vọng của người dân. Vì sao người dân không thể tự mình đi làm mà phải bỏ tiền thuê làm dịch vụ hành chính là điều ai cũng biết, cũng đau lòng nhưng vẫn buộc phải làm.
Điều dễ nhận thấy là từ xã, phường, quận, huyện đến các tỉnh, thành phố, các cơ quan T.Ư, ai có việc đến các cơ quan này đều chưa hài lòng và nhiều khi rất bất bình. Trước hết là thái độ tiếp đón công dân, thay vì niềm nở là sự lạnh lùng, hách dịch, cửa quyền. Tiếp đó là sự tắc trách, thiếu trách nhiệm không chịu hướng dẫn cụ thể khiến người dân phải đi lại rất nhiều lần. Sau cùng là sự cố ý gây phiền hà để người dân buộc phải hối lộ. Điều nhức nhối là không chỉ những việc lớn mà ngay cả những việc rất nhỏ như xin xác nhận, đăng ký khai sinh, khai tử, hôn nhân… nhân viên hành chính cũng không chịu làm một cách dễ dàng. Còn những việc lớn như xin giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất, thực hiện dự án, thuế vụ, hải quan, sang tên chuyển nhượng những thứ có giá trị lớn thì khó như đường lên trời. Đây đang là vấn nạn trầm kha, có tính hệ thống, sự bao che từ thấp lên cao. Dư luận cho rằng sự rắc rối của thủ tục hành chính là mảnh đất màu mỡ cho nạn hối lộ, tham nhũng lộng hành.
Nhân dân đang chờ đợi sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của Chính phủ trong cải cách thủ tục hành chính, trong đó yếu tố then chốt quyết định vẫn là nâng cao đạo đức và trách nhiệm của cán bộ các cơ quan công quyền. Bởi vì dù thủ tục hành chính có được đơn giản, cụ thể và minh bạch nhưng viên chức thiếu lương tâm, trách nhiệm thì người dân vẫn gặp khó khăn. Vậy nên đi đôi với cải cách thủ tục hành chính thì cần phải xử lý nghiêm khắc, kịp thời viên chức nhũng nhiễu.
Minh Hà