Sáng 11/9/2015, tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã gặp mặt các nhà khoa học trẻ tiêu biểu năm 2015 - sự kiện do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức lần đầu tiên. Tham dự buổi gặp mặt có lãnh đạo, đại diện của một số bộ, ngành Trung ương và gần 70 nhà khoa học trẻ tiêu biểu đến từ mọi miền đất nước thuộc các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, khoa học nông nghiệp, khoa học y dược,…
Trong số nhà khoa học trẻ tiêu biểu tại buổi gặp mặt, nhiều người là tác giả của nhiều sáng chế, chủ nhân của nhiều giải thưởng học công nghệ uy tín quốc gia và quốc tế. Trong lĩnh vực kinh tế, những sáng chế, phát minh, sáng kiến đó đã giúp tiết kiệm và làm lợi rất lớn cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Nhiều sáng chế, phát minh đã được thương mại hóa thành công, trở thành những sản phẩm hàng hóa, dịch vụ chất lượng cao. Chẳng hạn như kỹ sư Phạm Gia Vinh đã nghiên cứu, thiết kế, chế tạo thành công máy bay không người lái; TS. Nguyễn Bá Hải đến từ Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM sáng chế kính thông minh “Mắt thần” (Haptic Eyes); kỹ sư Lê Văn Huyên với 11 sáng kiến, giải pháp giúp Tổng công ty Viễn thông Mobifone tiết kiệm hàng chục tỉ đồng chi phí đầu tư; kỹ sư Lưu Mạnh Hà - người đã có 25 sáng kiến, ý tưởng được công nhận, làm lợi cho Tập đoàn Viettel hàng trăm tỉ đồng …
Sau khi lắng nghe các báo cáo cũng như tâm tư, nguyện vọng, đề xuất của các nhà khoa học trẻ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trực tiếp trao đổi với các nhà khoa học trẻ về nhiều chính sách nhằm tiếp tục thúc đẩy, tạo điều kiện thuận lợi cho khả năng sáng tạo của giới khoa học. “Chính phủ sẽ làm hết sức mình và với trách nhiệm cao nhất để thúc đẩy sự nghiệp giáo dục - đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao và phát triển mạnh mẽ khoa học công nghệ” - Thủ tướng khẳng định.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao những công trình nghiên cứu, những sản phẩm sáng chế có ý nghĩa hết sức thiết thực đối với đời sống xã hội của các nhà khoa học trẻ, trong đó có sáng chế kính thông minh “Mắt thần” (Haptic Eyes) của TS. Nguyễn Bá Hải đến từ Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM. Kính thông minh “Mắt thần” là một loại kính điện tử gọn nhẹ; trong một khoảng cách nhất định được lập trình sẵn, kính sẽ nhận diện các vật cản trái, phải, trên, dưới, đứng yên hay di động; sau đó, thiết bị sẽ báo rung cho người sử dụng biết để chọn hướng đi an toàn, hỗ trợ người dùng dễ dàng hơn trong hòa nhập cuộc sống. Được biết, TS Nguyễn Bá Hải đã từ chối việc thương mại hóa sản phẩm này mà mong muốn phân phối sản phẩm tới người mù với giá gốc. Kính thông minh “Mắt thần” sau các lần cải tiến, đến nay có trọng lượng khoảng 200g và chi phí khoảng 2 triệu đồng để sản xuất.
Trả lời câu hỏi của Thủ tướng về kinh phí sản xuất loại kính này để dành tặng cho cho những người khiếm thị tại Việt Nam, TS Nguyễn Bá Hải cho biết ở Việt Nam hiện có khoảng 1,2 triệu người khiếm thị, trong đó có khoảng 300 nghìn người mù. Mục tiêu của chương trình là tặng kính cho người mù. Giá thành sản xuất còn phụ thuộc vào quy mô sản xuất, vì vậy cần tính toán cụ thể. Ngay tại đây, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã giao nhiệm vụ cho Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp với TS Nguyễn Bá Hải để lập đề án cụ thể cung cấp thiết bị hỗ trợ người mù do chính người Việt Nam sản xuất. “Chính phủ sẽ hỗ trợ toàn bộ kinh phí cho đề án này” - Thủ tướng tuyên bố.
Phát biểu tại buổi gặp mặt, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, trong suốt bề dày lịch sử, dân tộc Việt Nam luôn trân trọng và khẳng định “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm xây dựng, phát triển, trọng dụng và tôn vinh đội ngũ trí thức. Mặc dù điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn nhưng Đảng, Nhà nước luôn ưu tiên dành nguồn lực để đầu tư phát triển, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ ngày nay, khoa học và công nghệ đang phát triển và được đưa vào ứng dụng rất nhanh, cùng với toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng tác động mạnh mẽ đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội cũng như tăng cường tiềm lực an ninh của mỗi quốc gia. Vì vậy, để Việt Nam sớm ra khỏi khỏi các nước đang phát triển có thu nhập trung bình và xây dựng nền tảng cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng và Nhà nước đã xác định phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn kết với phát triển và ứng dụng khoa học - công nghệ là một trong ba đột phá chiến lược.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định đội ngũ nhà khoa học cả nước, trong đó có các nhà khoa học trẻ, bằng bản lĩnh, trí tuệ đã vượt qua nhiều khó khăn thử thách, không ngừng nỗ lực tìm tòi, sáng tạo, có nhiều phát minh, sáng chế, giải pháp hữu ích, sáng kiến cải tiến kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao tiềm lực quốc phòng, an ninh của đất nước. Một số nhà khoa học trẻ đã chiếm lĩnh, chinh phục đỉnh cao của khoa học, ghi danh Việt Nam vào bản đồ khoa học của nhân loại như Giáo sư Ngô Bảo Châu, Giáo sư Đàm Thanh Sơn, Giáo sư Vũ Hà Văn, Nhà thiên văn Lưu Lệ Hằng,...“Khoa học công nghệ, đội ngũ trí thức, các nhà hoa học nói chung và các nhà khoa học trẻ nói riêng thông qua hoạt động khoa học công nghệ đã đóng góp rất quan trọng, rất xứng đáng vào công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước, đồng thời góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu; đồng thời bày tỏ đánh giá rất cao, biểu dương các nhà khoa học trẻ Việt Nam về những nỗ lực, phấn đấu và thành tích đã đạt được. Thủ tướng nhấn mạnh Chính phủ luôn luôn mong muốn các các nhà khoa học trẻ đem nhiệt huyết, tài năng và niềm đam mê của mình, tiếp tục theo đuổi hoài bão nghiên cứu, sáng tạo, đóng góp nhiều hơn nữa cho đất nước.
Để tiếp tục phát huy có hiệu quả tiềm năng sáng tạo của các nhà khoa học trẻ và ươm mầm, nuôi dưỡng, lan tỏa niềm say mê khoa học trong thế hệ trẻ Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành, địa phương, các viện nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp cần quán triệt Nghị quyết Trung ương 6, Khóa XI về phát triển khoa học và công nghệ, có cơ chế, chính sách, giải pháp thiết thực, hiệu quả, tạo mọi thuận lợi cho đội ngũ các nhà khoa học nhất là các nhà khoa học trẻ, trong đó tập trung vào một số nội dung chủ yếu như phải rà soát, hoàn thiện, triển khai thực hiện có hiệu quả cơ chế, chính sách, nhất là chính sách thu hút, sử dụng, trọng dụng nhà khoa học, nhất là các nhà khoa học trẻ gắn liền với chính sách đào tạo các chuyên gia, các nhà khoa học đầu ngành từ các nhà khoa học trẻ. Chính sách khuyến khích đầu tư, chính sách tài chính hỗ trợ khởi nghiệp, khuyến khích phát triển doanh nghiệp khoa học, công nghệ và chính sách khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng khoa học, công nghệ. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để các nhà khoa học trẻ được tiếp cận hỗ trợ từ các quỹ khoa học và công nghệ; được tham gia thực hiện nhiệm vụ trong các chương trình, đề án khoa học của các cơ quan nhà nước, động viên, tạo điều kiện để các nhà khoa học công nghệ... Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về khoa học công nghệ; chú trọng hợp tác về đào tạo các nhà khoa học trẻ; thu hút và sử dụng hiệu quả đội ngũ sinh viên, nghiên cứu sinh, thực tập sinh, chuyên gia khoa học và công nghệ học tập và làm việc ở nước ngoài tham gia hoạt động khoa học công nghệ tại Việt Nam. Khuyến khích mạnh mẽ và hỗ trợ hiệu quả các nhà khoa học trẻ thực hiện các hoạt động ươm tạo công nghệ, hình thành và phát triển hệ thống doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Có hình thức khen thưởng, tôn vinh xứng đáng, kịp thời đối với các nhà khoa học trẻ đạt thành tích xuất sắc trong hoạt động khoa học công nghệ; chú trọng bồi dưỡng và nhân rộng các gương điển hình tiên tiến về nghiên cứu sáng tạo của tuổi trẻ. Đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông, nâng cao nhận thức, khơi dậy tinh thần đam mê lao động sáng tạo, đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ, nhất là trong thế hệ trẻ Việt Nam.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng tương lai của nền khoa học công nghệ nước nhà thuộc về các nhà khoa học trẻ hôm nay; đồng thời bày tỏ tin tưởng thế hệ trẻ, các nhà khoa học trẻ sẽ cùng với lực lượng khoa học công nghệ của cả nước phát huy truyền thống tốt đẹp và những kết quả đã đạt được, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, nêu cao ý thức trách nhiệm và tinh thần tự tôn dân tộc, không ngừng phấn đấu vươn lên, vượt lên chính mình, đạt được nhiều kết quả hơn nữa trong các hoạt động khoa học công nghệ, đóng góp ngày càng thiết thực và hiệu quả vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đưa Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, tiến cùng thời đại, sánh vai nước trên thế giới như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn./.