Bến Bạch Đằng nhìn từ sông Sài Gòn.

Tháng 4, T.P Hồ Chí Minh ngập tràn nắng. Nắng tơ tằm ban mai nhuộm những hàng cây lá non thành các thảm ngọc xanh, khiến phố phường trở nên mơn mởn, nuột nà trong tiết trời cuối Xuân. Nắng phủ một lớp phấn hồng trên gương mặt, làm cho nụ cười của người dân thành phố mang tên Bác, cũng như hàng trăm ngàn du khách thêm rạng rỡ, tự hào. Màu nắng tháng tư làm cho ta gợi nhớ về biết bao kỷ niệm đẹp, nhất là những ký ức, những kỷ niệm về mùa Xuân đại thắng năm 1975.

Tháng 5-1985, khi đang là học viên năm thứ 2 của Trường sĩ quan Chỉ huy - kỹ thuật Không quân, ấn tượng nhất của tôi về T.P Hồ Chí Minh là khi nghe bài hát “Thành phố 10 mùa hoa” của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Từng nốt nhạc, lời ca cứ quyện vào nhau, tuôn chảy ra những giai điệu dào dạt, mênh mang dễ thương, dễ nhớ với niềm tự hào và khát vọng cháy bỏng trong dịp kỷ niệm 10 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. “Thành phố mười mùa hoa/ Cây mười mùa thay lá/ Hoa mười mùa đậu quả/ Rộn ràng tiếng chim ca... Thành phố mười mùa hoa/ Sáng mười mùa xây dựng/ Vẫn kiên cường dáng đứng/ Cho ngày mai hát ca”. Những âm thanh xao xuyến ấy cứ thấm, cứ chảy vào tâm hồn con người, để vẽ lên một thành phố hừng hực sức sống với con người yêu lao động, cống hiến hết mình để hướng tới tương lai tươi sáng.

Lần đầu tiên tôi đến T.P Hồ Chí Minh là vào cuối tháng 4-1987. So với thành phố biển Nha Trang, nơi tôi đã từng học tập, rèn luyện để trở thành người sĩ quan không quân thì T.P Hồ Chí Minh thênh thang, tráng lệ gấp nhiều lần. Tôi mơ màng ngắm cảnh phố phường người xe đan vào nhau, mỏi cổ nhìn lên những toà nhà cao tầng và thơ thẩn khi đến chợ Bến Thành, bến cảng Nhà Rồng, hay thả bước trên phố Nguyễn Huệ.

Tháng 4-2025, T.P Hồ Chí Minh đã trải qua 50 mùa hoa chiến thắng. Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử vẫn luôn in đậm trong ký ức và tâm hồn của người dân Việt Nam, cũng như của muôn triệu người yêu chuộng hoà bình trên thế giới. Cứ đến dịp ngày 30-4 hằng năm, thành phố lại tổ chức nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm, gặp gỡ giao lưu và các hoạt động văn hoá - văn nghệ, vui chơi giải trí để chào mừng ngày chiến thắng. Cũng vì thế mà những khu phố, những dòng sông, dòng kênh, những hàng cây và con người tháng tư trên mảnh đất Sài Thành càng trở nên thân thương, gần gũi và đáng trân trọng biết nhường nào.

Từ một thành phố từng chìm trong đau thương dưới gót giày xâm lăng của thực dân, đế quốc; vất vả vật lộn với nhiệm vụ tái thiết, xây dựng sau chiến tranh; gần đây là trải qua thời gian vô cùng khắc nghiệt khi đại dịch Covid-19 ập đến, nhưng với truyền thống đấu tranh bất khuất, quật cường và ý chí vượt mọi khó khăn gian khổ, Sài Gòn - T.P Hồ Chí Minh đã đột phá, vươn mình, trở thành một thành phố hoà bình, khát vọng và phát triển. Nửa thế kỷ qua, T.P Hồ Chí Minh đã là trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, giáo dục đào tạo của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước; là cửa ngõ quan trọng kết nối với khu vực và thế giới. Những năm qua, thành phố đóng góp 21,3% GDP cả nước, 29,38% tổng thu ngân sách nhà nước, 22,9% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, 58,3% khách du lịch quốc tế, 43,72% doanh thu du lịch, 26% kim ngạch xuất khẩu so với cả nước... Nhiều công trình giao thông quan trọng, quy mô lớn đã được đầu tư, nâng cấp ở đây, bảo đảm kết nối giữa các trung tâm kinh tế lớn, các vùng miền trong cả nước và giao thương quốc tế.

Vào mỗi buổi sáng mai, trong các quán cà phê, ăn sáng hay trên các con đường tấp nập người xe, ta dễ bắt gặp những câu chuyện nói về niềm hạnh phúc khi Sài Gòn được giải phóng của 50 năm về trước; hay những câu chuyện về các công trình lớn đã, đang và sẽ khánh thành; đặc biệt là chuyện về cuộc cách mạng tinh giản biên chế và đổi mới sáng tạo để phát triển đất nước, phát triển thành phố. Cũng dịp này, các hoạt động du lịch ở thành phố trở nên sôi động vô cùng. Du khách và người dân đổ về các khu di tích lịch sử, các điểm vui chơi giải trí như: Dinh Thống Nhất, Địa đạo Củ Chi, Bến cảng Nhà Rồng, Bảo tàng chứng tích chiến tranh, Bảo tàng biệt động Sài Gòn, Chiến khu rừng Sác... để thấm, để yêu và để trân trọng những giá trị văn hóa, lịch sử và con người nơi đây, để ngưỡng mộ trước tinh thần chiến đấu gan dạ, mưu trí, sáng tạo của quân và dân thành phố. Nhiều người đã rơi nước mắt khi được nghe kể và xem các thước phim, hình ảnh về sự hy sinh to lớn của quân và dân Sài Gòn - Gia Định - Chợ Lớn khi chiến đấu với quân thù, từ đó dâng lên niềm tự hào, kính phục khôn tả trước một Sài Gòn - T.P Hồ Chí Minh kiên cường, anh dũng tuyệt vời trong đấu tranh và sáng tạo, đột phá mạnh mẽ trong xây dựng, phát triển.

Tự hào, ngưỡng mộ lắm chứ, khi miền Nam “Thành đồng Tổ quốc”, nơi có T.P Hồ Chí Minh “rực rỡ tên vàng” đã trải qua hàng chục năm chiến tranh thương đau, hơn 20 năm chiến đấu với quân đội của một quốc gia hùng mạnh nhất thế giới ở thế kỷ 20 là đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai bán nước mà vẫn ngoan cường và chiến thắng. Chiến thắng của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước là sự kết tinh của bao năm tháng đấu tranh gian khổ, đầy hy sinh của cả dân tộc dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Đó là chiến thắng của tinh thần yêu nước nồng nàn, chí căm thù giặc sâu sắc; là chiến thắng của ý chí kiên trung, bất khuất và nghệ thuật quân sự tài tình của quân và dân ta. Đó là chiến thắng của tinh thần quốc tế cao cả, chiến thắng của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, cũng như của những người yêu chuộng hoà bình trên thế giới. Chiến thắng 30-4-1975 càng thể hiện tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” của dân tộc Việt Nam, sẽ mãi là nguồn động lực tinh thần to lớn, góp phần quan trọng thúc đẩy đất nước vững bước trên con đường hội nhập trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình để phát triển.

“Năm mươi mùa hoa” chiến thắng đã trôi qua, một nửa thế kỷ thống nhất non sông càng khiến chúng ta phải trân trọng hơn, quyết tâm hơn trong gìn giữ những giá trị của hoà bình mà nhiều thế hệ người Việt Nam đã phải đổ biết bao công sức, của cải, xương máu và nước mắt mới có được. Đi trên những đường phố rực rỡ cờ hoa của T.P Hồ Chí Minh hôm nay, chúng ta nghiêng mình tưởng nhớ và tri ân đến các anh hùng liệt sĩ, các Mẹ Việt Nam anh hùng và hàng triệu triệu đồng bào, đồng chí đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Nhìn những dòng người xe đi lại tấp nập trên phố, nhìn những đoàn du khách tươi cười tại các điểm tham quan, ai cũng tin tưởng T.P Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục hội tụ những con người năng động, giàu nghị lực và lòng nhân ái, cùng chung tay xây dựng, thành phố sẽ vươn mình mạnh mẽ hơn nữa. Đúng như chỉ đạo và mong muốn của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra tại buổi làm việc với Thành ủy T.P Hồ Chí Minh về kết quả thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ 11 cuối tháng 8-2024: “Thành phố cần khai thác tốt nhất tiềm năng, lợi thế, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh. T.P Hồ Chí Minh cần cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư để thu hút đầu tư trong và ngoài nước, chú trọng các dự án sử dụng công nghệ cao, công nghệ sạch và bảo vệ môi trường. Trong thời gian tới, thành phố phải tập trung xây dựng, tạo bước đột phá về hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị...”.

Hãy đến với T.P Hồ Chí Minh để tham gia và thưởng thức các hoạt động mừng kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Chúng ta sẽ được hoà mình vào Công viên Bến Bạch Đằng, cùng các tuyến đường: Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Lê Duẩn, Nam Kỳ Khởi Nghĩa và các khu vực phụ cận với các sự kiện đặc sắc như: Biểu diễn nghệ thuật và Lễ diễu binh, diễu hành sáng ngày 30-4; chiêm ngưỡng con đường nhiếp ảnh, lễ hội ánh sáng, trình diễn thiết bị bay không người lái (drone), thuyền hoa đăng, pháo hoa nghệ thuật, thể thao dưới nước... Chúng ta sẽ càng yêu quý thành phố nhiều hơn, yêu quý và trân trọng những hy sinh, mất mát của đồng bào, đồng chí nhiều hơn, để cùng nhau đoàn kết, chung sức xây dựng đất nước giàu mạnh và phát triển rực rỡ trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

T.P Hồ Chí Minh, tháng 4-2025

Tuỳ bút của Lê Phi Hùng