Những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tập trung xây dựng thế trận biên phòng toàn dân (BPTD) nhằm bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế ở khu vực biên giới, hải đảo, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Gắn chặt thế trận BPTD với thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân ở từng địa bàn, khu vực và trên cả nước.
Tại nhiều địa phương, BĐBP chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền và các lực lượng triển khai nhiều biện pháp xây dựng thế trận BPTD vững chắc. Nổi bật là phối hợp điều chính quy hoạch, bố trí dân cư trên tuyến biên giới, hải đảo nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội với bố trị thế trận BPTD, không để “trắng dân” trên các tuyến biên giới, hải đảo. Trên cơ sở hình thành các cụm dân cư, thôn, bản theo quy hoạch; các đồn biên phòng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tổ chức giao đất, giao rừng, hướng dẫn nhân dân lao động sản xuất. Điển hình là các mô hình điều chỉnh dân cư của BĐBP Đắc Lắc chuyển nhân dân xã Ea Bung ra sát biên giới, BĐBP Quảng Bình quy hoạch dân cư biên giới ở bản Tân Ly, làng Ho, huyện Lệ Thủy, BĐBP Thừa Thiên Huế tổ chức cho đồng bào dân tộc Tà-ôi, Pa-kô định canh, định cư ổn định đời sống...
Cùng với việc tham gia quy hoạch, điều chỉnh dân cư khu vực biên giới, hải đảo, BĐBP các tỉnh tham mưu cho địa phương xây dựng hạ tầng cơ sở kinh tế xã hội gắn với xây dựng các công trình phòng thủ. Do đó mà hệ thống giao thông, thủy lợi, đường tuần tra biên giới, thông tin liên lạc ngày càng phát triển. Cụ thể hai năm qua, BĐBP tham gia làm mới và sửa chữa gần 2.000km đường giao thông nông thôn, đường tuần tra biên giới; gần 900km kênh mương thủy lợi; hơn 250 chiếc cầu, cống qua sông, suối; khai hoang, phục hóa gần 1.400ha đất sản xuất; củng cố và cải tạo nhiều hang động có giá trị cả kinh tế và quốc phòng. Tiêu biểu là BĐBP tỉnh Nghệ An đã quyên góp 400 triệu đồng, các doanh nghiệp 2,9 tỷ đồng, cùng với hàng ngàn ngày công giúp 3 xã nghèo phát triển sản xuất, chăn nuôi; xây dựng và sửa chữa 89 ngôi nhà cho người nghèo, 1 bệnh xã quân dân y kết hợp, 2 trường bán trú cho học sinh tiểu học; giúp 189 gia đinh thoát nghèo, tu sửa 300km đường giao thông liên thôn...
Công tác xây dựng bản, làng vững mạnh về an ninh quốc phòng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Các đơn vị BĐBP tích cực tuyên truyền vận động nhân dân cảnh giác với những luận điệu xuyên tạc, kích động, chia rẽ, chống phá của các thế lực thù địch, gây mất ổn định địa bàn, ngăn chặn tình trạng xâm canh, xâm cư, truyền đạo trái phép, buôn lậu, gian lận thương mại... Hai năm qua, BĐBP đã tham mưu xây dựng và củng cố 2.521 chi, đảng bộ; thành lập mới 305 chi bộ, đảng bộ; xóa 43 thôn, bản “trắng” về đảng viên; tham gia xây dựng và củng cố 372 ủy ban nhân dân, 700 ban công an, 587 ban CHQS xã, 1.677 đội dân phòng, 900 đơn vị dân quân, 1.625 ban, tổ MTTQ, trên 5.000 chi đoàn, chi hội CCB, chi hội phụ nữ…; tham mưu cho địa phương kết nạp 4.323 đảng viên, đề xuất bổ sung thay thế hơn 840 cán bộ... BĐBP còn phối hợp với các cơ quan quân sự, đơn vị kinh tế quốc phòng thành lập nhiều đơn vị dân quân tự vệ vùng biên giới. Hiện nay BĐBP các tỉnh, thành phố đang bố trí 339 đồng chí tăng cường cho 339 xã biên giới; trong đó 234 đồng chí giữ các chức danh chủ chốt ở địa phương, trực tiếp tham mưu cho địa phương củng cố cơ sở chính trị, phát triển kinh tế, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, đồng thời, bố trí các tổ, đội công tác tại các địa bàn trọng điểm làm nhiệm vụ tham mưu giúp chính quyền địa phương củng cố cơ sở chính trị, phát triển kinh tế-xã hội, củng cố quốc phòng-an ninh, bảo vệ biên giới; chủ động giới thiệu đảng viên là sĩ quan, QNCN tham gia sinh hoạt Đảng tại các chi bộ thôn, bản để củng cố chi bộ yếu kém, tăng cường vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng.
Xây dựng thế trận BPTD trên các vùng biển đảo, BĐBP tham gia dự án bố trí dân cư tại các đảo tiên tiêu; đồng thời đề xuất các chính sách khuyến khích ngư dân làm kinh tế xa bờ với nhiều mô hình mới như: “Tổ tàu thuyền đoàn kết”, “Tổ an ninh trên biển”, “Đội tự quản ngư trường”... để vừa sản xuất, vừa cung cấp thông tin liên lạc, hỗ trợ lẫn nhau, vừa tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền trên biển, đảo. Trong hai năm qua BĐBP phối hợp với các lực lượng địa phương đẩy đuổi gần 2.280 lượt tàu thuyền nước ngoài xâm phạm lãnh hải, bắt giữ, xử lý hơn 1.000 lượt chiếc vi phạm pháp luật, góp phần ổn định môi trường trên biển, đảo Tổ quốc.
Xây dựng thế trận BPTD vững chắc đang đạt được nhiều hiệu quả thiết thực, làm thay đổi bộ mặt biên giới, hải đảo; góp phần xây dựng môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác và cùng phát triển.
Bài và ảnh:
Tô Kiều Thẩm