Khẩu ba-dô-ka do ngành quân giới Việt Nam sản xuất năm 1947 trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.
*
*Năm 1946, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Võ Nguyên Giáp giao nhiệm vụ cho Ngành Quân giới, trực tiếp là Xưởng Quân giới Giang Tiên (Thái Nguyên) nghiên cứu sản xuất súng, đạn chống xe tăng và xe cơ giới. Bộ Chỉ huy Chiến khu I giao cho xưởng một khẩu súng ba-dô-ka 60mm của Mỹ và 2 viên đạn để nghiên cứu chế tạo.
Tháng 11-1946, sau một thời gian khẩn trương nghiên cứu, thiết kế, xưởng đã chế tạo được khẩu súng ba-dô-ka đầu tiên, đến cuối tháng 2-1947 thì chế tạo được đạn. Trong lần bắn thử tại Vân Đình, Ứng Hòa, Hà Nội, đạn bắn thử đạt yêu cầu kỹ thuật tương đương viên đạn mẫu của Mỹ; đạn phá được một mảng tường khá to, xuyên vào bức tường đá sâu gần 75cm. Thành công này làm nức lòng anh em Ngành Quân giới. Ngay sau đó, tổ nghiên cứu đã lắp hoàn chỉnh 10 viên đạn, kịp thời cung cấp cho bộ đội mặt trận đường số 6.
Ngày 3-3-1947, tại chùa Trầm, lần đầu tiên quân ta dùng súng ba-dô-ka bắn cháy 2 xe tăng Pháp, góp phần bẻ gãy cuộc tấn công của địch ra vùng Chương Mỹ, Quốc Oai. Ngày 3-3-1947 trở thành mốc son của Ngành Quân giới Việt Nam trong việc chế tạo khí tài, súng đạn.
Chế tạo thành công súng ba-dô-ka là một sự kiện lịch sử trọng đại của Ngành Kỹ thuật quân sự Việt Nam những năm đầu kháng chiến chống thực dân Pháp, khiến đối phương hết sức bất ngờ. Trong chiến dịch Việt Bắc Thu-Đông 1947, súng ba-dô-ka được sản xuất và trang bị kịp thời cho bộ đội, góp phần phá tan kế hoạch tấn công chớp nhoáng để nhanh chóng kết thúc chiến tranh của Pháp, đưa cuộc kháng chiến của dân tộc sang một giai đoạn mới.
Nguyên Phong