Biết sai vẫn làm
Thực hiện các quy định về Quản lý phương tiện giao thông đường bộ, Hà Tĩnh đã thành lập Trạm kiểm tra trọng tải xe lưu động và Tổ kiểm soát trọng tại xe lưu động, giao cho lực lượng Liên ngành và Thanh tra Sở GTVT tiến hành kiểm tra xử phạt một cách quyết liệt. Theo số liệu thống kê của Sở GTVT Hà Tĩnh thì từ đầu năm lại đây, Trạm kiểm tra Liên ngành tỉnh đã tiến hành kiểm tra: 3.578 phương tiện, lập biên bản xử lý: 549 phương tiện, xử phạt gần: 5,2 tỷ đồng; Tổ kiểm soát lưu động đã lập biên bản xử lý: 575 phương tiện, xử phạt gần: 1,1 tỷ đồng đối với các phương tiện xe quá khổ, quá tải, cơi nới thành thùng…
Trước thực tế đó nhiều doanh nghiệp vận tải buộc phải ngừng hoạt động do tính toán thua lỗ, điển hình phải kể đến nhiều doanh nghiệp vận tải vật liệu xây dựng trên địa bàn huyện Kỳ Anh. Anh Lê Hữu Tuấn, chủ xe tải mang nhãn hiệu Howo ( hổ vồ) ở thị trấn Kỳ Anh tâm sự: Xe của anh chỉ cho phép lưu hành dưới 30 tấn, trong lúc đó riêng phần kết cấu xe đã chiếm gần 20 tấn. Trung bình mỗi chuyến chạy từ các mỏ trong huyện có bán kính dưới 20km đến điểm tập kết vật liệu tại Vũng Áng, phải chi phí mất 800.000 đồng. Theo quy định mỗi xe chỉ được chở 10 tấn, tương đương 7m3 đá, trong lúc cước chuyên chở 01m3 đá chỉ có 50.000 đồng. Như vậy, mỗi chuyến chở 7m3 đá chỉ thu được 350.000 đồng, thua lỗ tới 450.000 đồng.
Nếu so với trước đó, mỗi chuyến có thể chở đến 22m3 đá, biết rằng làm như thế là trái với quy định của giao thông nhưng vẫn làm, vì tiền cước vận chuyển mỗi chuyến như vậy thu được 1.100.000 đồng, trừ chi phí vẫn còn lãi 300.000 đồng. Mỗi ngày chạy nhiều nhất có thể được 3 chuyến, thu về 900.000 đồng. Tuy vậy, đó cũng chỉ là hình thức lấy công làm lãi, bởi trong số tiền cước thu về được còn phải chi phí vào khoản hao mòn xe, tiền lãi suất phần trăm vay ngân hàng để đầu tư mua sắm phương tiện…
Quýt làm cam chịu
Từ trước tới nay trên địa bàn huyện Kỳ Anh, nơi tập trung nhiều dự án lớn như một đại công trường đang ồ ạt triển khai, các loại xe quá khổ, quá tải đổ làm ăn rất đông nhưng đâu rồi cũng vào đó. Điều này nó trở thành như một tiền lệ bằng những quy ước ngầm với nhau giửa cơ quan chức trách với doanh nghiệp gây ra không biết bao hệ lụy! Chỉ tới khi lực lượng chức năng đồng loạt ra quân, kiểm tra xử phạt các chủ phương tiện vận tải sử dụng xe trái quy định hoạt động trên địa bàn thì không những chủ phương tiện mà nhiều đơn sản xuất kinh doanh liên quan, trong đó có các doanh nghiệp khai thác đá cung cấp vật liệu mới bị xáo trộn hoàn toàn, ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm của đội ngũ lao động mỏ.
Theo số liệu thống kê của Sở Tài nguyên Môi trường Hà Tĩnh thì đến thời điểm này riêng huyện Kỳ Anh có tới 52 mỏ đá được cấp giấy phép khai thác, trong đó hơn một nửa số mỏ chính thức đi vào hoạt động, nhưng chưa thấm vào đâu so với nhu cầu sử dụng đá tại Khu kinh tế Vũng Áng. Với sự hiện diện của các mỏ đá đã tạo việc làm thường xuyên cho gần 5.000 lao động chuyên nghề mỏ, với thu nhập bình quân trên 6 triệu đồng/tháng/người. Thế nhưng, bây giờ các mỏ này đang lần lượt thay nhau đóng cửa, khiến cho không khí lao động tấp nập trên các khai trường bỗng chốc trở nên hoang lạnh đìu hiu!
Mặc dù trước tình trạng đó các doanh nghiệp khai thác đá ở Kỳ Anh vẫn tìm mọi cách đảm bảo cuộc sống tối thiểu cho người lao động, đặc biệt là duy trì chế độ bảo hiểm đầy đủ, nhưng rõ ràng nếu tình trạng này không được khăc phục sớm thì số phận của hàng ngàn lao động sẽ không biết đi về đâu? Anh Nguyên Sĩ Tiến chỉ huy tổ khoan phá mìn thuộc doanh nghiệp khai thác đá Conexco hưởng mức lương hàng tháng trên 12 triệu đồng, nhưng gần 3 tháng nay phải nghỉ việc do đá sản xuất ra không được các doanh nghiệp vận tải chuyển đi đến nơi tiêu thụ kịp thời. Tương tự anh Tiến, anh Phan Văn Sáu, chị Trịnh Thị Ân… là những lao động làm việc tại đây cũng tỏ ra rất chán nản khi các doanh nghiệp vận tải không đáp ứng được nhu cầu của đơn vị.
 
Một số hình ảnh Mỏ đá Cơn Tria của CTy CP Sản xuất kinh doanh VLXD Hà Tĩnh ngừng hoạt động nhiều ngày, ảnh hưởng đến đời sống CBNV.
Tìm lời giải cho bài toán khó
Để tháo gỡ những khó khăn trên, trước hết Hà Tĩnh cần phải có một lộ trình “dài hơi” trước khi thực thi chủ trương một cách triệt để, tức là phải có quá trình tuyên truyền vận động trang bị cho các đơn vị, cá nhân kinh doanh nghề vận tải nắm rõ chủ trương chính sách, luật pháp về giao thông để có kế hoạch thực hiện một cách hiệu quả, lường tránh được những rủi ro không đáng có xẩy ra; Các doanh nghiệp phải có sự phối hợp bàn bạc thống nhất với nhau, đưa ra mức cước phí vận chuyển cao hơn để kinh doanh vận tải khỏi thua lỗ…
Được biết: Đơn cử, riêng công trình xây dựng bờ kè và cầu cảng thuộc dự án Formosa do nhà thầu Sam Sung ( Hàn Quốc) đảm nhiệm thi công, trung bình mỗi ngày tiêu thụ tới trên: 50.000m3 đá các loại, trong đó riêng một khối bê tông liên kết trong hạng mục đúc giếng chìm cảng chính có trọng lượng: 15.000 ngàn tấn, tương đương gần: 8.000m3 đá xay nếu không đủ khối lượng cùng một mẻ nhào trộn thì sẽ không thể thực hiện được. Mặc dù các công trình đang rất cần vật liệu đá thi công, nhưng theo hợp đồng thỏa thuận ngay từ đầu năm 2014 giửa các doanh nghiệp cung ứng vật liệu với nhà thầu nước ngoài đã thống nhất đơn giá dưới 220.000 đồng đối với đá xay, dưới 140.000 đối với đá hộc không thể thay đổi. Qua đó, việc đồng loạt tăng giá cước vận chuyển lên ít nhất gấp ba lần cho xe vận tải chở vật liệu đúng quy định tải trọng cho phép là điều khó đáp ứng nổi.
Tất cả những lời giải trên xin nhường lại cho các cơ quan chức năng ở Hà Tĩnh nghiên cứu, có giải pháp tối ưu, nhưng rõ ràng dù giải pháp nào cũng không thể thay đổi đổi được chủ trương thực hiện các biện pháp về quản lý phương tiện xe vận tải quá khổ, quá tải lưu hành trên địa bàn. Đây là việc làm các cấp trung ương đánh giá cao, được quần chúng nhân dân đồng tình ủng hộ. Hiệu quả tích cực của nó cũng được thể hiện rõ: Chỉ trong một thời gian ngắn nó đã góp phần giảm thiểu các vụ tai nạn giao thông đường bộ, hạn chế được tình trạng xuống cấp đối với các tuyến giao thông…
Y Thanh - Thành Sen