Mới đây, các nhà khoa học của Học viện Quân y (HVQY) đã nghiên cứu thành công bộ sinh phẩm (bộ kit) phát hiện virus Corona chủng mới (Covid-19). Nghiên cứu này cũng là một nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia nhằm phòng chống dịch Covid-19. Về những ưu điểm của bộ kit này cũng như quá trình nghiên cứu của HVQY, phóng viên Báo CCB Việt Nam đã phỏng vấn Trung tướng, GS, TS. ĐỖ QUYẾT - Giám đốc HVQY. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

PV: Trước hết xin được chúc mừng các nhà khoa học của HVQY. Chỉ trong chưa chưa đầy 1 tháng, Học viện đã nghiên cứu thành công bộ kit xét nghiệm Covid-19, đó chính là nhờ tinh thần của người lính với phương châm “Chống dịch như chống giặc” thưa đồng chí Giám đốc Học viện?

Trung tướng Đỗ Quyết: Có thể nói động lực đầu tiên là tính sẵn sàng của chúng tôi ngay sau khi có lời hiệu triệu của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc là “Chống dịch như chống giặc”; đồng thời Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân lịch có chỉ lệnh là trong bất cứ tình huống nào thì Quân đội phải là những người xung kích hàng đầu. Vì vậy, ngay từ khi có thông báo ca lâm sàng của Trung Quốc ngày 12-12-2019, HVQY đã họp các nhóm, nhóm điều trị, truyền thông, nghiên cứu triển khai ngay và các chuyên gia, bác sĩ đã nắm bắt được ngay cốt lõi quy trình là như thế nào. Chúng tôi cũng liên hệ với các chuyên gia nước ngoài, vì thế gần đến những ngày giáp Tết, chúng tôi đã có sẵn những quy trình và có thể nói là sẵn sàng ứng phó. Chúng tôi cũng đề xuất lên Bộ Khoa học công nghệ và được Bộ phê duyệt cho một chương trình nghiên cứu về y học mang tính chất khẩn cấp là nghiên cứu sản xuất bộ kit để chẩn đoán Sar-Covi-2. Chúng tôi hạ quyết tâm triển khai ngay, chia ra các hướng các mũi. Gần 1 tháng sau, HVQY đã hoàn thành và ra sản phẩm bộ kit chẩn đoán đảm bảo về số lượng, chất lượng tương đồng với những bộ kit đang sử dụng hiện nay. Chưa có vụ dịch nào chúng ta sản xuất bộ kit nhanh như thế này. Để đạt được thành công đó thì phải có sự lãnh đạo của Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Y tế, Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư giúp đỡ.

PV: Việc nghiên cứu và sản xuất thành công bộ kit xét nghiệm Covid-19 bên cạnh khẳng định năng lực của các nhà khoa học mặc áo lính, khẳng định vai trò của Quân đội thì còn có ý nghĩa như thế nào trong công tác phòng chống dịch Covid 19 ở Việt Nam hiện nay, thưa Trung tướng?

Trung tướng Đỗ Quyết: Có thể nói trong ứng phó với dịch bệnh lần này thì Đảng, Nhà nước, Chính phủ và đặc biệt là Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống Covid, trong đó có Quân đội tham gia đã hành động rất quyết liệt, hiệu quả và thành công. Thành công nghiên cứu sản xuất bộ kit cũng chỉ là một khâu trong một chuỗi thành công của chúng ta. Vấn đề phòng chống dịch có nhiều nội dung, nhưng nội dung đầu tiên là phải cách ly được nguồn bệnh, vì đây là bệnh lây lan. Vậy vai trò của bộ kit trong việc cách ly là như thế nào? Với những trường hợp nghi ngờ mắc biểu hiện sốt, ho, khó thở thì phải được sử dụng chế độ chuyên môn chuyên biệt ngay. Khi đó, bộ kit có vai trò tác dụng phát hiện ra những trường hợp này. Một đặc điểm nữa là mùa này là mùa cúm, mà không phải ai ho, sốt, khó thở cũng do Covid-19 thì việc xét nghiệm này để nói rằng anh không phải bị Covid-19, xét nghiệm này đảm bảo được điều đó, độ đặc hiệu 100%. Có nghĩa là khi chúng tôi lấy bệnh phẩm xét nghiệm âm tính thì khẳng định anh không bị Covid-19, mà có thể là cảm cúm, điều đó có giá trị lớn với cá nhân và cộng đồng. Còn xét nghiệm đúng là bị nhiễm thì chúng ta cách ly xử lý kịp thời ngay.

PV: Trước khi bộ kit này ra đời, Việt Nam cũng đang sử dụng một số bộ kit xét nghiệm khác để phát hiện những bệnh nhân nhiễm Covid-19. Đồng chí có thể cho biết ưu điểm của bộ kit do Việt Nam sản xuất so với các bộ kit của nước ngoài?

Trung tướng Đỗ Quyết: Hiện nay trên thị trường có một số nguồn cung cấp bộ kit từ CDC và Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Ngay từ đầu, WHO đã kịp thời đưa ra bộ kit có những ưu điểm nhưng cũng có hạn chế. Nhóm nghiên cứu đã khắc phục hạn chế đó. Chúng tôi bảo đảm chất lượng tương đương về độ nhạy, độ đặc hiệu và khắc phục được hạn chế về sự tích hợp của test thử nghiệm cả về thời gian và chi phí. Chi phí sơ bộ của Công ty Việt Á sản xuất khoảng 400.000 đến 600.000 đồng trên một test và tôi tin rằng nó rẻ hơn rất nhiều so với những bộ kit của nước ngoài. Về vấn đề thời gian, một xét nghiệm này thông thường khoảng hơn 1 giờ sẽ ra kết quả và tích hợp chỉ một lần xét nghiệm.

PV: Xin cảm ơn Trung tướng.

Khánh Ngọc (thực hiện)

Trung tướng Đỗ Quyết phát biểu tại cuộc họp báo công bố kết quả nghiên cứu chế tạo bộ kit phát hiện Covid-19.