Đại úy Nguyễn Văn Kiên-Chính trị viên Tiểu đoàn cho biết: Tiểu đoàn phòng hóa 23, tiền thân là Đại đội phòng hoá 23 Quân khu. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới phía Bắc, Đại đội sử dụng màn khói ngụy trang bảo vệ nhiều mục tiêu quan trọng như: Nhà máy Thuỷ điện Thác Bà, Nhà máy điện Việt Trì, cầu Kỳ Lừa (Lạng Sơn), cầu Đáp Cầu (Bắc Ninh); huấn luyện, bổ sung cho chiến trường miền Nam trên 500 cán bộ, chiến sĩ hoá học; sử dụng súng M72 tiêu diệt sinh lực địch tại điểm cao 473, đơn vị được tặng thưởng Huân chương Chiến công. Ngày 12-8-1980, Tiểu đoàn phòng hoá 23 được thành lập với chức năng nhiệm vụ chính là: Bảo đảm phòng hoá cho LLVT Quân khu; là lực lượng nòng cốt trong khắc phục sự cố hoá chất độc, xử lý ô nhiễm môi trường. Trải qua hơn 35 xây dựng, trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn đã nỗ lực không ngừng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, viết nên truyền thống “Chủ động, sáng tạo, đoàn kết, kỷ luật, phòng chống tốt, xử lý giỏi”.
Trung tá Bùi Duy Minh-Tiểu đoàn trưởng nhớ lại: Năm 1999, hơn 40 thầy, trò trường THCS xã Cổ Lũng (Phú Lương, Thái Nguyên) bị trúng độc do ô nhiễm nguồn nước, gây hoang mang dư luận. Sau hơn 2 giờ tiêu tẩy khẩn trương, triệt để, kết hợp làm tốt công tác dân vận, những ngày sau đó, nhân dân địa phương yên tâm đưa con em mình đến lớp. Tháng 12-2011, đơn vị cử một tổ hành quân lên Cao Bằng tham gia cứu ngạt khí độc tại huyện Nguyên Bình, tạo được sự cảm phục, tin tưởng đối với chính quyền và nhân dân địa phương.
Chỉ trong năm 2013, đơn vị đã xử lý nhiều vụ gây ô nhiễm môi trường, góp phần ổn định đời sống nhân dân như: Khắc phục tồn dư thuốc trừ sâu của Công ty TNHH Việt Thắng ở thôn Hoàng Mai (Việt Yên, Bắc Giang), xử lý làm sạch thuốc bảo vệ thực vật cho 2.687m2 nền nhà, gần 2.500m2 tường nhà (trong đó có 761m2 phải xử lý đặc biệt), 339m2 đường bê tông… tiết kiệm cho ngân sách của tỉnh Bắc Giang gần 2 tỷ đồng. Trong lúc đơn vị đang xử lý môi trường ở Bắc Giang thì tối 6-5-2013 xảy ra sự cố cháy nổ ở Nhà máy Z115 (Tổng cục CNQP), đơn vị đã tham gia chữa cháy với lực lượng và phương tiện đặc chủng trong nhiều ngày. Và ngay sau đó vài tháng xảy ra sự cố rò rỉ thuốc bảo vệ thực vật tại tổ 35, phường Tân Thịnh, TP Thái Nguyên; cán bộ, chiến sĩ tiếp tục lên đường thực hiện nhiệm vụ…
Thăm Phòng truyền thống đơn vị, chúng tôi thấy hàng trăm Bằng khen, Giấy khen các loại được treo và xếp đặt trang trọng. 24 năm liên tục (1991-2015) Tiểu đoàn được công nhận là “Đơn vị Quyết thắng”, nhiều năm “Đơn vị huấn luyện giỏi, kỷ luật nghiêm”; tham gia hội thi, hội thao các cấp đều đoạt giải cao. Đảng bộ Tiểu đoàn được Quân ủy TƯ, Đảng ủy Quân khu tặng Cờ TSVM tiêu biểu giai đoạn 1996-2000, 2001-2005, 2006-2008. Thực hiện nhiệm vụ ở bất cứ nơi đâu, cán bộ, chiến sĩ đơn vị đều để lại tình cảm tốt đẹp với nhân dân. Với nỗ lực không ngừng, cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn được tặng nhiều phần thưởng cao quý: Bằng khen của Chính phủ (2002), Huân chương Chiến công Hạng 3 (2003); đặc biệt, tháng 12-2004 Tiểu đoàn vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND thời kỳ đổi mới.
Qua trao đổi và tìm hiểu thực tế, chúng tôi nhận thấy: Tinh thần đoàn kết chặt chẽ, dám nghĩ, dám làm, dám chịHướng tới phục vụ nhân dân
tăng cả chất lượng và số lượngu trách nhiệm, thực hiện triệt để tác phong làm việc 3 cùng (cùng ăn, cùng ở, cùng làm) của đội ngũ cán bộ và tinh thần tự giác cao của từng chiến sĩ chính là “chìa khóa” tạo nên thành công của Tiểu đoàn trong nhiều năm qua. Đi dưới những hàng cây râm mát, khuôn viên được bố trí đẹp mắt, doanh trại chính quy, ngăn nắp, chúng tôi càng tin tưởng quyết tâm xây dựng Đảng bộ Tiểu đoàn TSVM, đơn vị VMTD của tập thể cán bộ, chiến sĩ đơn vị, xứng đáng với truyền thống của một Đơn vị Anh hùng.
Minh Hậu