Kỳ I: 33 năm khai phá… được trả 3.780.500 đồng.
Chúng tôi về Mỹ Lộc vào đúng ngày Chính quyền xã đang tổ chức cưỡng chế thửa đất của gia đình ông Trần Nhân Thị ở xóm Đô Hành. Ông bà Thị đều đã mất, người con trai đầu tên là Trần Nhân Hiển tiếp chuyện chúng tôi. Anh cho biết: Năm 1978 xã Mỹ Lộc có chủ trương dời dân từ xóm Nam Đô lên xóm Đô Hành để lấy đất sản xuất nông nghiệp. Gia đình ông Thị nghèo, đông con (7 người ), ông lại là Đảng viên nên gương mẫu đi đầu trước bà con khai hoang thửa đất đồi Cụp Nương để sản xuất. Diện tích thửa đất khoảng hơn 5000m2, chiều dài bám mặt đường QL 15A khoảng 100m, chiều rộng hơn 50m. Phải mất 2 năm cả gia đình bỏ công sức vận chuyển hàng trăm m3 đất, đá, phá cây dại, thuê máy móc san lấp mặt bằng mất hàng ngàn ngày công. Đến năm 1980 gia đình dựng nhà ở, đưa khu đất trên vào sử dụng trồng các loại hoa màu, cây lưu niên. 7 đứa con ông Thị đã lớn lên trên chính thửa đất này, sau đó lập gia đình ra ở riêng. Chỉ còn chị Trần Thị Ngụ ở lại với ông bà nhưng rồi chị cũng đi lấy chồng, ông Thị ngày càng già yếu nên được đưa về ở với con trai tên là Trần Nhân Hậu. Đến năm 2007 thì ông Thị mất, các con ông thay nhau tiếp tục sản xuất và bảo vệ cây cối trên chính thửa đất đó, đồng thời nộp thuế đầy đủ hàng năm cho chính quyền địa phương. Do không am hiểu về pháp luật, nên thời gian ông Thị còn sống, gia đình không tiến hành làm thủ tục đề nghị công nhận quyền sử dụng thửa đất trên.
Ngày 20.1.2010 UBND xã Mỹ Lộc ra thông báo thu hồi đất với lý do “ Đất tự làm không thuộc diện được giao, thu hồi để đấu giá quyền sử dụng đất ở theo quy hoạch và theo nghị quyết của HĐND xã…” Ngày 15.9.2011 xã ban hành thông báo lần thứ 3 và nói rõ về việc giải toả, dời dọn cây cối trên đất. Anh Trần Nhân Hiển được chính quyền gọi lên, được UBND xã kiểm kê, áp giá bồi thường 3.780.500 đồng. Do sức ép từ phía chính quyền, sau khi nhận tiền các con ông Thị có chặt một số cây cối nhưng vì xa xót quá nên dừng lại để tìm đến cơ quan pháp luật và báo chí.
Chúng tôi đặt câu hỏi: Vậy thì nhà ông Thị hiện nay ở đâu?, tại sao không thấy nền nhà. Anh Hiển trả lời: Nhà bố mẹ tôi là ngôi nhà gỗ 3 gian ở chính trên thửa đất này, nhưng vì năm 2008 bị bão đánh sập, mấy anh em đã thu dọn về cất giữ. Năm 2010 UBND xã Mỹ Lộc đưa máy đào toàn bộ nền nhà ông Thị xoá hết cả dấu vết…
Theo Nghị định 181 của Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn việc thi hành Luật Đất đai năm 2003 có những điều khoản ghi rõ:
Điều 48: 2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà toàn bộ thửa đất hoặc một phần thửa đất không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật Đất đai được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với phần diện tích đất không có giấy tờ khi có đủ các điều kiện sau:
a, Đất không có tranh chấp
b, Đất đã được sử dụng trước thời điểm quy hoạch, xây dựng điểm dân cư nông thôn được xét duyệt; trường hợp đất được sử dụng sau thời điểm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị hoặc quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn được xét duyệt thì phải phù hợp với quy hoạch hoặc kế hoạch đó. Thời điểm sử dụng đất do Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất xác nhận…
Điều 12. Luật đất đai năm 2003 quy định “ Nhà nước khuyến khích người sử dụng đầu tư lao động tiền vốn… khai hoang phục hoá đưa diện tích đất trống đồi núi trọc … để tăng giá trị đất.
Đối chiếu với các điều khoản trên, chúng ta có thể thấy UBND xã Mỹ Lộc thực hiện các bước thu hồi đất của ông Thị chưa đúng pháp luật? Công lao khai phá mở mang một khu đất hoang 5000m2, có đến 500 cây Bạch đàn ( loại to có gốc hơn 30 cm ), hàng năm đóng thuế cho Nhà nước đầy đủ, vậy mà Chính quyền lại chi trả khoản tiền: 3.780.500 đồng ( Ba triệu bảy trăm tám mươi ngàn năm trăm đồng ).
Hiện tại, phóng viên báo CCB Việt Nam đã có trong tay bản chứng thực của hơn 100 hộ dân Đô Hành ( trong đó có rất nhiều cán bộ, đảng viên ) khẳng định gia đình ông Thị và các con đã lên đây từ năm 1978, tự khai phá vùng đồi hoang để trồng rau màu và cây lưu niên suốt 33 năm qua, đồng thời kiến nghị chính quyền đền bù thỏa đáng. (Còn tiếp) Lê Anh Thi -Đức Đạo