Củ Chi đi đến để yêu

 Nghiêng mình trước quê hương “Đất thép thành đồng”

Theo dòng người chậm rãi, thành kính vào tưởng niệm, tri ân các Mẹ Việt Nam anh hùng đã mất và các anh hùng liệt sĩ ở Đền Bến Dược, một cảm giác bồi hồi, rưng rưng cứ lan toả trong tâm hồn tôi. Đâu đó những giọt nước mắt đã lăn dài trên gương mặt của du khách trên nền nhạc bài “Hồn tử sĩ”, càng làm cho khu đền thêm lồng lộng, uy nghiêm và linh thiêng. Mọi người như thấy linh hồn của hơn 1.000 Mẹ Việt Nam anh hùng, hơn 45.600 liệt sĩ đang hiển linh trở về. Họ muốn kể cho du khách nghe về những năm tháng hào hùng, huyền thoại xen lẫn bao hy sinh, mất mát lớn lao mà mảnh đất và con người Củ Chi đã trải qua.

Đứng ở Đền Bến Dược, tôi thấy mình như đang ở trong một bông hoa tâm linh vừa xòe nở nơi chiến trường ác liệt năm xưa. Thiếu tá Triệu Văn Hiếu - Giám đốc Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi (thuộc Bộ tư lệnh TP. Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Địa đạo Củ Chi không chỉ là một di tích lịch sử đặc biệt, mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, trí tuệ và tinh thần kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam. Chúng tôi sẽ cố gắng gìn giữ, bảo tồn và phát huy tốt những giá trị lịch sử to lớn của khu di tích. Du khách tới đây sẽ có những trải nghiệm tuyệt vời, càng hiểu thêm về giá trị của độc lập, tự do và hoà bình mà nhân dân ta đã giành được”.

Chị Trần Thị Lan Hương, đến từ phường Phan Thiết, tỉnh Lâm Đồng cứ chăm chú vào những tấm bia ghi tên các anh hùng liệt sĩ. Chị cảm xúc khi những giọt nước mắt vẫn còn đọng trên bờ mi: “Đến Củ Chi vào dịp tháng 7 này, tôi càng hiểu thêm về tinh thần chiến đấu anh dũng, sáng tạo tuyệt vời của các chiến sĩ trên vùng “Đất thép”. Họ sẵn sàng chiến đấu hy sinh để bảo vệ và giải phóng quê hương, tạo ra “Mặt trời trong bóng tối” khiến quân thù phải khiếp sợ”. Ở phía trước cửa đền, bác Lê Hùng Anh ngụ ở phường Ái Quốc, TP. Hải Phòng cũng cảm thán: “Một mảnh đất đã từng hứng chịu khoảng 500.000 tấn bom đạn và 480 tấn chất độc hóa học mà vẫn tràn đầy dũng khí cho đến ngày chiến thắng, thì chỉ có thể là “Đất thép thành đồng” anh hùng, bất khuất mà thôi”.

Gần trưa, tiếng ve kêu râm ran trên các vòm lá nghe như một bản giao hưởng chiến thắng, càng làm cho du khách hứng khởi hơn với các địa điểm tham quan. Họ nối bước nhau đi dưới các tầng lá xanh như những chiếc ô rộng lớn để khám phá cách ngụy trang địa đạo và các tầng hầm của khu di tích. Những bước chân bâng khuâng, những cảm xúc vời vợi mà thấy thật gần gũi, yêu thương như đang được đi trên những con đường làng, những con phố xanh ở quê hương của mình. Anh Lê Thanh Quý (phường Ngọc Hà, TP. Hà Nội) thốt lên: “Thật kỳ diệu! Thời chống Mỹ mà cha anh chúng ta đã thông minh, sáng tạo và dũng cảm như vậy bảo sao mà không đánh thắng giặc”. Còn chị Kyoko Fuchida, một du sinh viên Nhật Bản đang học tập tại Việt Nam lại gật đầu: “Đến Củ Chi, tôi đã hiểu người Việt Nam yêu nước, chiến đấu dũng cảm như thế nào trước quân xâm lược. Quang cảnh ở đây rất đẹp và thơm mát. Chỗ nào cũng có thể cảm xúc thành thơ văn, thành nhạc hoạ”.

Củ Chi - máu và hoa

Địa đạo Củ Chi hình thành từ những năm 1946-1948. Những mét hầm ngầm đầu tiên dưới mặt đất đã trở thành chiến hào đánh Pháp. Sau đó, những căn hầm bí mật được đào thông từ nhà này sang nhà kia, từ nơi này đến nơi khác theo tầng tầng, lớp lớp, trở thành một ma trận đánh giặc. Theo thống kê của Ban quản lý khu di tích, hệ thống địa đạo ở Củ Chi có tổng chiều dài toàn tuyến là trên 200km, với 3 tầng sâu khác nhau, tầng trên cách mặt đất khoảng 3m, tầng giữa cách mặt đất khoảng 5-8m, tầng dưới cùng sâu hơn 12m. Địa đạo không chỉ là chỗ trú ẩn mà còn trở thành nơi sinh sống, cứu thương, hội họp, kho chứa vũ khí, chiến hào chiến đấu với quân thù. Bao nhiêu năm Củ Chi trở thành “cái gai” trong mắt Mỹ - ngụy. Kẻ địch đã sử dụng các loại vũ khí tối tân có sức hủy diệt lớn và lực lượng tinh nhuệ số đông hòng xóa sổ “vùng đất thánh” của cộng sản. Nhưng với hệ thống địa đạo ngầm, chỉ với vũ khí đơn giản, quân và dân Củ Chi đã khiến hàng trăm tấn bom đạn từ máy bay B-52, từ xe tăng, xe bọc thép, pháo hạng nặng của quân thù phải bất lực; hàng chục nghìn tên địch đã bỏ mạng khi đến đây. Nhưng bom đạn của quân thù cũng cày nát bao thôn ấp bình yên và cướp đi sinh mạng của hàng chục ngàn người dân vô tội. Ông Tô Văn Đực - một cựu chiến sĩ du kích tiêu biểu ở Củ Chi từng nói: “Cây cối, làng mạc ở Củ Chi có thể bị tàn phá, nhưng ý chí kiên cường bám đất đánh giặc của người dân Củ Chi thì không có gì hủy diệt nổi”.

Đi xuống các tầng hầm địa đạo, tôi như nghe thấy tiếng vọng từ lòng đất những câu chuyện về bao chiến công hiển hách và sự hy sinh to lớn của các chiến sĩ du kích anh hùng. Dấu tích của một thời hoa lửa làm cho khách tham quan rạo rực, cảm giác như chính mình đã được sống, chiến đấu trong những năm tháng ác liệt nhất của chiến tranh. Từ những gốc cây, ụ đất, bụi cỏ, bãi trống... chỗ nào cũng có thể trở thành một công sự chiến đấu, một nơi cất vũ khí, che giấu cán bộ, hay là nơi chăn nuôi, trồng trọt để nuôi quân. Mọi thứ ở đây dường như đều có thể chiến đấu, đều có thể đứng lên đánh giặc...

Đã hơn 50 năm kể từ ngày miền Nam được giải phóng, vùng “Đất thép thành đồng” Củ Chi đã thay đổi rất nhiều. Đồng chí Nguyễn Quyết Thắng - nguyên Bí thư Huyện uỷ Củ Chi (cũ) nói rằng: “Củ Chi là địa phương đầu tiên của TP. Hồ Chí Minh được Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn Nông thôn mới vào năm 2015. Giờ đây, Củ Chi đang bứt phá mạnh mẽ trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước”.

Hơn một nửa thế kỷ qua, người dân “Đất thép” biến nơi đầy vết thương chiến tranh thành một vùng quê yên bình, phát triển. Không còn cảnh đói nghèo khi những ngôi nhà, những dãy phố mới khang trang, đẹp đẽ thi nhau mọc lên. Cùng với đó là hệ thống trường học, cơ sở y tế, trung tâm thương mại, khu công nghiệp... đã và đang được xây dựng. Những khu công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao làm cho cơ cấu kinh tế ở Củ Chi không còn cảnh thuần nông, mà phát triển theo hướng du lịch, dịch vụ thương mại và công nghiệp hóa, hiện đại hoá.

Cả nước cũng như cả TP. Hồ Chí Minh đang hướng về Củ Chi để chăm lo đầu tư, đưa mảnh đất này trở thành một đô thị vệ tinh trong tương lai gần. Đồng chí Nguyễn Văn Nên - Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ TP. Hồ Chí Minh đã nói: “Việc đầu tư cho Củ Chi không chỉ là đầu tư cho địa phương, mà còn là đầu tư cho sự phát triển của thành phố, là sự tri ân của chúng ta đối với những mất mát, hy sinh và những chiến công hiển hách mà Củ Chi đã trải qua trong chiến tranh”. Một ngày không xa nữa, hệ thống giao thông, công nghiệp, đô thị, cảng logistics... hiện đại đi vào hoạt động sẽ nâng Củ Chi lên một tầm cao phát triển mới. Ở nơi có 2.135 Mẹ Việt Nam anh hùng, 13.598 gia đình thương binh, liệt sĩ và 20.208 gia đình có công cách mạng sẽ được bù đắp, tri ân bởi sự yên bình, đẹp giàu và lớn mạnh. Khi ấy, quê hương “Đất thép thành đồng” không chỉ là nơi đến để chiêm ngưỡng, để khâm phục, mà còn là nơi đến để yêu thương, vấn vương đối với mỗi chúng ta.