“Cha chung không ai khóc”!
Theo Báo cáo số 14/BDT-KHTH ngày 22-3-2017 do ông Hoàng Minh Ái-Trưởng ban Dân tộc tỉnh Vĩnh Phúc ký, gửi UBND tỉnh Vĩnh Phúc thì hiện trạng 8 công trình nước sạch được đầu tư xây dựng ở Đạo Trù có 3 công trình tại các thôn: Phân Lân Thượng, Phân Lân Hạ, Tân Tiến chưa được hoàn thiện nên chưa bàn giao cho UBND xã quản lý. Còn lại, 5 công trình khác dù đã bàn giao, đưa vào sử dụng từ năm 2007 đến 2011, sau đó 1, 2 năm, hầu hết các công trình xuống cấp trầm trọng.
Cụ thể, công trình tại thôn Đồng Quạ được bàn giao đưa vào sử dụng từ tháng 8-2007, đến nay chỉ phục vụ cho khoảng 60/380 hộ. Công trình tại thôn Đồng Giếng bàn giao từ tháng 4-2008, đã ngừng hoạt động từ năm 2011 do nước không về bể lọc. Hiện nay bể lắng lọc bị hư hỏng, nhiều đoạn đường ống bị mất cắp; 14 bể tiêu thụ thì có 1 bể trong lòng hồ, còn các bể khác đã hỏng nặng.
Còn tại Tân Lập, công trình được đưa vào sử dụng từ tháng 6-2009, cũng phục vụ chỉ cho 50/230 hộ dân. Số hộ còn lại tự đấu nối dẫn nước về dùng. Trong 6 bể chứa thì chỉ có 1 bể là còn sử dụng được. Tại thôn Lục Liễu, công trình được bàn giao đưa vào sử dụng tháng 8-2011, đến nay cũng chỉ có 30/245 hộ được sử dụng nước, còn lại các hộ dân tự đấu nối nước về dùng. Từ tháng 2-2015, bể lắng lọc và bể chứa ở thôn này ngừng hoạt động.
Công trình nước sạch Xóm Gò bàn giao đưa vào sử dụng từ tháng 8-2011, hiện chỉ còn 30/325 hộ sử dụng, số hộ còn lại là tự đấu nối dẫn nước về dùng.
Có một điểm chung của các công trình là hầu hết đường ống dẫn nước, hệ thống bể lắng lọc, bể chứa bị hỏng do không thường xuyên được bảo dưỡng, duy tu… Ban Dân tộc tỉnh Vĩnh Phúc xác định nguyên nhân các công trình xuống cấp được cho là thiếu nguồn kinh phí hỗ trợ khi đưa vào sử dụng. Vì vậy, sau khoảng 3 năm đầu, kinh phí dành cho duy tu, vận hành hết nên các công trình rơi vào cảnh… “cha chung không ai khóc”…
**Trách nhiệm thuộc về ai? **
Trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Minh Ái-Trưởng ban Dân tộc tỉnh Vĩnh Phúc (nguyên là Phó ban phụ trách thời điểm xây dựng các công trình - PV) cho biết, mỗi công trình đầu tư của Dự án tại các thôn trị giá từ 2 đến 3 tỷ đồng/công trình.
Theo ông Ái thì các công trình đã hoàn thành và bàn giao, Ban Dân tộc chỉ đạo, có văn bản hướng dẫn UBND xã Đạo Trù quản lý, vận hành khai thác công trình và vận động nhân dân đóng góp kinh phí sử dụng nước hằng tháng theo nhu cầu. Đồng thời tuyên truyền cho người dân có ý thức bảo vệ công trình…
Trước câu hỏi của PV về các công trình chưa bàn giao cho chính quyền địa phương quản lý, trách nhiệm để các công trình hỏng hóc thuộc về ai? Ông Hoàng Minh Ái khẳng định trách nhiệm một phần là của Ban Dân tộc và một phần của nhà thầu.
Tuy nhiên, Báo cáo số14/BDT-KHTH ngày 22-3-2017 do chính ông Hoàng Minh Ái ký gửi UBND tỉnh Vĩnh Phúc lại không đề cập đến trách nhiệm của cá nhân cụ thể là ai và xử lý sai phạm thế nào? Bởi trong Báo cáo chỉ nêu: “Ban Dân tộc không nắm được tình hình tài chính, suy thoái của nhà thầu thi công dẫn đến để nhà thầu chây ì làm chậm tiến độ. Còn nhà thầu tư vấn giám sát và Ban giám sát cộng đồng đã không giám sát chặt chẽ và không báo cáo kịp thời nên việc xử lý gặp khó khăn”.
Như vậy theo ông Hoàng Minh Ái nói, mỗi công trình nước sạch ở các thôn có giá trị 2 đến 3 tỷ đồng, thì việc đầu tư xây dựng công trình nước sạch tại xã Đạo Trù đã tiêu ngốn khoảng 20 tỷ đồng. Cần phải nhắc lại: Đây là nguồn tiền ngân sách Nhà nước dành cấp theo Chương trình 134 của Chính phủ về hỗ trợ nước sinh hoạt cho đồng bào miền núi nên UBND tỉnh Vĩnh Phúc và các cơ quan liên quan cần phải làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xảy ra tình trạng Dự án nước sạch ở xã Đạo Trù bị… xuống cấp, hư hỏng, không phát huy tác dụng nhiều năm nay!
Bài và ảnh: Doanh Chính