Anh Hồ Minh Chiến ấp Trương Điền, xã Long Điền Đông (huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu) đang thu hoạch muối.
Huyện Đông Hải được xem là “thủ phủ” nghề muối của tỉnh Bạc Liêu, thế nhưng diêm dân thường xuyên sống bấp bênh khi giá muối lên xuống thất thường. Sau khi được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nghề làm muối được Trung ương và tỉnh Bạc Liêu rất quan tâm và hỗ trợ cho huyện Đông Hải đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng đồng muối chất lượng cao, phát huy mô hình sản xuất muối sạch theo chuỗi giá trị, nhằm đảm bảo ổn định cho sản xuất, gắn với thực hiện Đề án phát triển ngành muối giai đoạn 2021 – 2030, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của người diêm dân.
Trước thực tế trên, tháng 09 năm 2022 HTX sản xuất & dịch vụ chế biến muối công nghệ cao Đông Hải (HTX) được thành lập với mục tiêu sản xuất và tìm đầu ra sản phẩm cho bà con diêm dân. HTX có 19 thành viên với tổng diện tích muối trên 51 ha. Cựu chiền binh Hồ Minh Chiến, ở ấp Trương Điền, xã Long Điền Đông (huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu) được xã viên tín nhiệm bầu chức danh Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX.
Sau nhiều năm lên đường tham gia bảo vệ Tổ quốc, năm 1982, anh Hồ Minh Chiến xuất ngũ về quê rồi lập gia đình, bắt đầu khởi nghiệp với nghề làm muối nhiều thế hệ của gia đình. Trước kia, đồng muối Long Điền Đông là đất hoang hóa, phèn mặn, mọc đầy cây mắm, cóc rừng, cỏ chân tượng cao đến bụng trâu. Được cha mẹ cho vài công đất, vợ chồng anh khai phá tạo mặt bằng, đắp bờ bao xung quanh để sản xuất muối. Do không có máy móc, tất cả các công đoạn đều làm bằng tay chân. Những năm đầu, bờ bao không kiên cố, nước mặn trữ trong ruộng muối bị rút dần nên năng suất muối đạt rất thấp. Tuy nhiên, nhờ cần cù, chịu khó, anh Chiến vừa làm vừa rút kinh nghiệm và không ngại đầu tư nên dần dần về sau vụ muối năm nào cũng có lợi nhuận khá. Đến năm 2000, anh sở hữu gần 8 ha đất sản xuất muối, mỗi năm thu hoạch trên 18.000 giạ muối (30 kg/giạ). Vụ muối năm nào gia đình tôi cũng có lợi nhuận từ 300 – 400 triệu, có năm trúng, giá lợi nhuận tăng gấp nhiều lần.
Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX, ông Hồ Minh Chiến, cho biết: “Vụ muối đầu tiên năm 2022 – 2023, sản lượng muối HTX đạt hơn 3.000 tấn, doanh thu trên 7 tỷ đồng, lợi nhuận gần 5 tỷ đồng. Có được nguồn doanh thu ổn định và được địa phương tạo điều kiện, HTX đã đầu tư cơ sở vật chất từ văn phòng làm việc đến kho chứa hàng với quy mô gần 500 triệu đồng để sản xuất và cung ứng muối. Sản phẩm muối của HTX vì thế đã có mặt tại nhiều tỉnh thành trong cả nước; nhờ nguồn cung ổn định và chất lượng hạt muối luôn đảm bảo nên ngày càng có nhiều đơn hàng tìm đến với HTX, sản lượng muối được ký kết hợp đồng cũng vì thế ngày càng tăng”.
Cựu chiến binh Nguyễn Thanh Bình, ở ấp Trương Điền, xã Long Điền Đông (huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu) xã viên HTX nói: Trước đây, diêm dân ai mua thì bán, nay có HTX thu mua giúp ổn định giá cả. Ngoài ra, để nâng cao giá trị hạt muối, HTX hướng dẫn bà con diêm dân chuyển đổi mô hình sản xuất, đầu tư công nghệ trải bạt, mở rộng diện tích sản xuất muối trải bạt. Muối trải bạt có giá bán cao hơn so với muối nền đất do đây là nguồn nguyên liệu sạch để các doanh nghiệp chế biến thành muối tinh chất lượng cao”.
Hiện nay HTX đang vào niên vụ (2023 – 2024) sản xuất muối sạch chất lượng cao, ông Hồ Minh Chiến, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX làm phép tính so sánh cho thấy lợi nhuận cao hơn khoảng 10 – 15 triệu đồng/ha/lần thu hoạch vì năng suất và chất lượng muối cao hơn, tức lợi nhuận đạt 45 – 50 triệu đồng/ha/lần thu hoạch. Trong khi đó, lợi nhuận từ sản xuất muối truyền thống (muối sản xuất trên ruộng không lót bạt) chỉ vào khoảng 35 triệu đồng/ha/lần thu hoạch.
“Trên thực tế, việc trải bạt sản xuất muối trắng là hướng đi đúng để phát triển bền vững nghề muối. Tuy nhiên, dù ai cũng biết sản xuất muối trắng là tốt nhưng vốn đầu tư trải bạt khá lớn, trong khi đa phần diêm dân còn nghèo nên diện tích trải bạt sản xuất muối trắng còn khá khiêm tốn” – ông Chiến nói.
Theo ông Võ Thành Đô, Chủ tịch Hội CCB huyện Đông Hải, trở về từ chiến trường, vươn lên nhờ vượt khó, nghĩa tình với đồng đội, CCB Hồ Minh Chiến luôn được coi là tấm gương tiêu biểu giữ gìn và phát huy phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ ở địa phương. Điều đáng nói ở người CCB này là không chỉ làm giàu từ hạt muối quê hương mà quan trọng hơn, khi ăn nên làm ra, anh Chiến không quên đồng đội. Từ đồng muối của HTX, anh Chiến còn thành lập 2 tổ đội với 60 thành viên (có hơn 20 là Cựu quân nhân) tham gia bốc xếp muối cho HTX. Trong đó, có 20 lao động thường xuyên với thu nhập ổn định từ 300.000 - 400.000 đồng/ngày, góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động địa phương. Không chỉ sống nghĩa tình với đồng đội, CCB Hồ Minh Chiến còn nhiệt tình hưởng ứng các phong trào xây dựng nông thôn mới, sẵn sàng tham gia đóng góp cho các cuộc vận động của xã, ấp”.
Ông Nguyễn Hòa Hiệp, Phó Chủ tịch Hội CCB tỉnh Bạc Liêu cho biết: “Anh Chiến đang là thành viên Câu lạc bộ CCB – cựu quân nhân làm kinh tế tỉnh Bạc Liêu. Cuối 2023, anh được Ban Chấp hành Hội CCB tỉnh tặng Giấy khen vì đã có thành tích trong 5 năm (2019 – 2023) xây dựng và hoạt động của câu lạc bộ. Cũng trong thời gian này, anh là hội viên duy nhất ở cơ sở được mời tham gia đoàn cán bộ Hội CCB tỉnh Bạc Liêu đi dự Tọa đàm “Chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh giai đoạn 2021 – 2025” tổ chức tại Cần Thơ.
Tin rằng với sự quan tâm hỗ trợ của tỉnh Bạc Liêu sẽ giúp nghề muối ở huyện Đông Hải phát triển vững chắc hơn trong thời gian tới. Nhất là các HTX diêm nghiệp trong huyện cần phát huy hiệu quả vai trò quan trọng để nâng cao đời sống diêm dân, qua đó góp phần giúp huyện Đông Hải hoàn thành các chỉ tiêu về giảm nghèo trong thời gian tới.
PHƯƠNG NGHI