Có thể thấy, quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Xy-ri đang căng thẳng ở mức nguy hiểm, song vụ nã pháo vừa xảy ra chỉ là “giọt nước làm tràn ly”, bởi tình hình bất ổn, bạo lực cũng đã leo thang tại khu vực người Cuốc ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian gần đây, với các vụ đánh bom đẫm máu làm hàng trăm người chết và bị thương. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã cáo buộc các tay súng thuộc đảng Công nhân người Cuốc (PKK) gây ra vụ tấn công này, đồng thời cáo buộc Đa-mát hỗ trợ tài chính và vũ khí cho PKK…

Một số nhà phân tích cho rằng, việc Thổ Nhĩ Kỳ phải hứng chịu những “tai bay vạ gió” có nguồn gốc sâu xa từ chính sách đối ngoại hiện nay và quan điểm của họ đối với cuộc chiến Xy-ri. Là nước thành viên NATO, một đồng minh của Mỹ, An-ca-ra đã “góp gió thành bão” cho cuộc nội chiến Xy-ri và giờ đây đang phải “gặt bão”. Thời gian qua, Thổ Nhĩ Kỳ luôn ủng hộ các phần tử đối lập chống Chính phủ Xy-ri nhằm lật đổ Tổng thống An Át-xát. Chính quyền của Thủ tướng Ê-đô-gan cũng đã ủng hộ Mỹ trong việc thành lập một nhà nước độc lập của người Cuốc với các lực lượng người Cuốc ly khai ở bắc I-rắc và Xy-ri, nhằm tạo ra một “Trung Đông mới”. Hệ quả là việc tham gia cuộc bao vây và chia cắt Xy-ri do Mỹ cầm đầu đang đẩy Thổ Nhĩ Kỳ tới gần hơn thảm họa bất ổn và chia cắt, bởi các lực lượng người Cuốc tại I-rắc và Xy-ri đang có dấu hiệu “bắt tay” với PKK gây bất ổn tại Thổ Nhĩ Kỳ. Các vụ bất ổn, bạo lực cũng liên tiếp diễn ra ở khu vực biên giới giáp Xy-ri của Thổ Nhĩ Kỳ.

Việc chính phủ của ông Ê-đô-gan thực hiện chính sách thù địch với Xy-ri còn gây chia rẽ trong nước sâu sắc. Đa số nghị sĩ quốc hội, đảng đối lập và người dân Thổ Nhĩ Kỳ đã lên án chính quyền Ê-đô-gan là “đánh lừa người dân và đẩy đất nước tới thảm họa”. Vừa qua, một số người dân cũng đã biểu tình gần khu vực tòa nhà Quốc hội để phản đối hành động trả đũa Đa-mát, vì quan ngại khả năng An-ca-ra sẽ sa vào một cuộc chiến tranh với quốc gia láng giềng từng một thời là đồng minh chiến lược. Nếu nhà nước Xy-ri sụp đổ, thì Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là quốc gia thua cuộc lớn nhất.

Dù hiện chưa rõ đạn pháo của lực lượng nào từ Xy-ri gây thương vong cho người dân Thổ Nhĩ Kỳ, song có thể thấy rõ, vụ việc này là hệ quả của một Xy-ri bất ổn, trong đó có sự “góp gió” của Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuấn Minh