Chúng tôi đến làng Groi (xã Ayun) khi mặt trời bắt đầu xuống núi. Khắp các con đường dốc dọc theo triền đồi, trẻ em bắt đầu kéo nhau tập trung ra sân bóng ngay đầu làng chơi đùa. Các bà, các chị cũng dắt con ra giọt nước cạnh đó để tắm rửa, giặt giũ. Cũng như những người mẹ khác trong làng, Khát (sinh năm 1997) dẫn đứa con 5 tuổi ra giọt nước để tắm. Học hết lớp 9, vì nhà không có điều kiện, Khát nghỉ học. Năm 2012, khi chúng bạn cùng tuổi tiếp tục cắp sách đến trường thì Khát lấy chồng. Chồng Khát tên Khưu, là người cùng làng, lớn hơn Khát 8 tuổi. Năm 2013, Khát sinh con, đứa trẻ suốt mấy năm liền phải đợi mẹ đủ tuổi mới được làm giấy khai sinh. “Bây giờ, cả 2 vợ chồng mình trồng lúa để ăn, trồng thêm ít bời lời và đi làm thuê để có thêm thu nhập. Mình vẫn chưa ở riêng mà sống cùng với bố mẹ. Nhiều lúc nghĩ lại thấy mình khổ vì lập gia đình sớm quá. Nhưng mà bây giờ phải cố gắng thôi”-cô gái 21 tuổi tâm sự.Mới 21 tuổi nhưng Khát đã là mẹ của đứa con 5 tuổi.

Trường hợp của Hnen (làng Tơ Rah, xã Đak Trôi) cũng tương tự. Vợ chồng Hnen quen nhau từ năm lớp 7, đến năm lớp 9 thì cùng nghỉ học và kết hôn. Hiện chồng của Hnen đang đi nghĩa vụ quân sự, Hnen và con nhỏ sống phụ thuộc vào gia đình nhà chồng. Hay như Thoen (15 tuổi, làng Bơ Chăk, xã Kon Chiêng) cũng vừa kết hôn với Sing (17 tuổi). Ở cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới ấy, những cô gái, chàng trai này bỗng nhiên phải lao vào mưu sinh, kiếm cái ăn cái mặc, lo lắng cho gia đình, con cái với biết bao bỡ ngỡ, lạ lẫm và vụng về.

Nhiều năm qua, tình trạng tảo hôn ở một số vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Mang Yang vẫn gia tăng. Nếu như năm 2015, toàn huyện có 112 cặp tảo hôn, năm 2016 có 120 cặp thì năm 2017 có tới 164 cặp. Trong 164 cặp tảo hôn có 68 cặp cả vợ và chồng chưa đến tuổi kết hôn; 96 cặp chỉ có vợ hoặc chồng chưa đến tuổi kết hôn.

Ông Hà Văn Toàn-Trưởng phòng Dân tộc huyện cho biết: Mang Yang là huyện có nhiều thành phần dân tộc cùng sinh sống. Họ chủ yếu sống bằng nghề nông, trình độ dân trí còn hạn chế, tình trạng tảo hôn trên địa bàn diễn biến phức tạp. Để hạn chế nạn tảo hôn cần có giải pháp đồng bộ từ công tác lãnh đạo của Đảng, của hệ thống chính trị trong việc tuyên truyền, giáo dục, ngăn ngừa, kiểm tra, quản lý, kịp thời phát hiện các trường hợp vi phạm pháp luật liên quan đến tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Đồng thời, nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại, hậu quả của việc tảo hôn, hôn nhân cận huyết là yếu tố quan trọng nhất.

Phương Linh