CƠ QUAN CỦA TRUNG ƯƠNG HỘI - TIẾNG NÓI CỦA CỰU CHIẾN BINH VIỆT NAM Trong tâm thức dân tộc Việt Nam, hình ảnh người Cựu chiến binh (CCB) luôn gắn liền với phẩm chất cao đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” trung thành, kiên cường, gương mẫu và nhân hậu. Danh hiệu Cựu chiến binh không chỉ là sự ghi nhận về mặt pháp lý đối với những người từng cống hiến, chiến đấu, mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, của niềm tin và sự tôn kính mà nhân dân dành cho những người đã một thời vì Tổ quốc quên mình.
Thế nhưng, thời gian gần đây, đâu đó đã xuất hiện những biểu hiện lệch chuẩn, đó là những người lợi dụng hình ảnh, danh nghĩa Cựu chiến binh để mưu cầu lợi ích cá nhân. Đây là hành vi không chỉ sai trái về đạo đức, mà còn vi phạm pháp luật, đi ngược lại bản chất, truyền thống và niềm tin mà xã hội đã dành cho lớp người từng khoác áo lính.
Biểu hiện đáng lo ngại của việc “mượn danh”
Tại nhiều địa phương, có tình trạng “xin danh”, “mượn danh” Cựu chiến binh nhằm hưởng các chính sách ưu đãi về vay vốn, đất đai, hoặc tham gia dự án phát triển kinh tế.
Một số cá nhân giả mạo hồ sơ Cựu chiến binh, hoặc “mượn” danh nghĩa Hội để kêu gọi đầu tư, huy động vốn, rồi sử dụng sai mục đích, thu lợi cá nhân.
Nhiều thủ đoạn được các đối tượng thực hiện như: Sử dụng danh sách hội viên, giấy tờ giả mạo, thẻ hội viên giả để tổ chức các chương trình “thăm lại chiến trường xưa”, “tri ân đồng đội”, “du lịch miễn phí”, nhưng ẩn sau đó là chiêu trò bán hàng trá hình hoặc yêu cầu chuyển tiền trước để “làm thủ tục tài trợ” rồi biến mất.
Rồi có những hội viên CCB địa phương vì lợi ích cá nhân đã sa vào tệ nạn xã hội như cờ bạc, cho vay nặng lãi, hoặc tham gia các hoạt động vi phạm pháp luật khác.
Trên không gian mạng xuất hiện những hình ảnh, bài viết kiểu "cựu chiến binh huyền thoại bị lãng quên" để kêu gọi từ thiện; hay “Cựu chiến binh 90 tuổi không được xem diễu binh” tại Hà Nội, nhằm gây chú ý dư luận; ...
Các vụ việc nhanh chóng được cơ quan Công an xử lý làm rõ. Những hành vi ấy tuy không phổ biến, nhưng đủ để tạo ra hệ lụy nghiêm trọng, làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào hình ảnh cao đẹp của Bộ đội Cụ Hồ, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức Hội, tạo tiền lệ xấu, khiến những người cơ hội khác có thể noi theo.
Đáng lo hơn, trong thời đại thông tin mở, mỗi hành vi gian dối dưới danh nghĩa CCB đều gây tổn thương sâu sắc trong dư luận, làm mờ đi hình ảnh người lính tận tụy, kiên trung vốn được nhân dân trân quý.
Không thể để “áo Cựu chiến binh” bị hoen ố
Trải qua bao năm tháng chiến đấu, Bộ đội Cụ Hồ đã để lại trên mảnh đất Việt Nam không chỉ chiến công, mà còn là niềm tin, sự trong sáng, lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc. Danh hiệu “Cựu chiến binh” vì thế là danh hiệu thiêng liêng, không thể bị lợi dụng, không thể bị hoen ố bởi bất kỳ mưu lợi cá nhân nào.
Tại Kết luận 196-KL/TW, Bộ Chính trị đã có yêu cầu rõ ràng: “Phòng ngừa, ngăn chặn tư tưởng, biểu hiện tiêu cực trong hội viên cựu chiến binh, cựu quân nhân; việc lợi dụng hình ảnh Cựu chiến binh vào mục đích xấu”.
Đây không chỉ là lời nhắc nhở, mà là một chỉ đạo có tính cảnh báo nghiêm khắc. Khi vấn đề đã được đặt ở tầm chỉ đạo của Bộ Chính trị, điều đó có nghĩa là nguy cơ “mượn áo CCB” không còn là chuyện cá biệt, mà đã là hiện tượng có thể gây ảnh hưởng đến uy tín tổ chức, đến niềm tin chính trị - xã hội.
Điều 5, Pháp lệnh Cựu chiến binh Việt Nam năm 2005, hành vi “lợi dụng danh nghĩa, uy tín Cựu chiến binh, Hội Cựu chiến binh Việt Nam để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật” là bị nghiêm cấm.
Như vậy, “mượn áo Cựu chiến binh” không chỉ là vi phạm đạo đức, mà còn có thể bị xử lý theo quy định pháp luật, bởi nó đồng nghĩa với sự giả dối, lừa gạt và xúc phạm danh hiệu cao quý của những người thật sự đã cống hiến.
Người lính có thể rời chiến trường, nhưng phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ không bao giờ được phép bị lợi dụng.
Do đó, nếu không kiểm soát, hiện tượng này có thể trở thành mảnh đất cho lợi ích nhóm, cho tham nhũng, làm xói mòn giá trị đạo đức và niềm tin nhân dân.
Hành động để giữ danh hiệu trong sạch
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Hội CCB Việt Nam lần thứ VII (nhiệm kỳ 2022- 2027), chỉ rõ: Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của CCB.
Danh hiệu Cựu chiến binh là niềm tự hào, là biểu tượng thiêng liêng của người lính sau chiến tranh. Nó không thể và không được phép bị lợi dụng cho bất kỳ mục đích cá nhân nào. Bởi khi một người mượn danh CCB để mưu cầu lợi ích, họ không chỉ xúc phạm danh hiệu ấy, mà còn làm tổn thương hàng triệu con người đã từng cống hiến, hi sinh, cũng như làm giảm sút niềm tin của nhân dân đối với tổ chức.
Để phòng ngừa và chấm dứt triệt để tình trạng “mượn áo Cựu chiến binh”, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết là tăng cường giáo dục, tuyên truyền, thường xuyên bồi dưỡng, nhắc nhở hội viên CCB về truyền thống, trách nhiệm và giá trị của danh hiệu; nhân rộng các tấm gương điển hình CCB tiêu biểu để lan tỏa tinh thần tích cực trong cộng đồng.
Tiếp theo là phải tăng cường giám sát, kiểm tra; các cấp ủy, chính quyền và Hội CCB các cấp cần thường xuyên kiểm tra việc chấp hành Điều lệ, quy chế hoạt động; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp giả danh hoặc lợi dụng danh hiệu CCB để vụ lợi.
Báo chí cách mạng cũng cần vào cuộc mạnh mẽ, phát hiện, phản ánh trung thực các biểu hiện tiêu cực, đồng thời cổ vũ, biểu dương những CCB thực sự gương mẫu, đúng tinh thần “Trung thành - Đoàn kết - Gương mẫu - Đổi mới”.
Cần hoàn thiện cơ chế, quy chế quản lý danh hiệu, đặc biệt trong xét tặng, khen thưởng hoặc giới thiệu hội viên tham gia công tác xã hội. Mọi quy trình phải chặt chẽ, minh bạch, có kiểm chứng và chịu giám sát của tổ chức đảng, tránh để những kẽ hở bị lợi dụng.
Và phát huy vai trò nêu gương của Cựu chiến binh thật sự. Khi mỗi CCB chân chính tiếp tục sống và làm việc theo phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, họ chính là tấm lá chắn vững vàng nhất trước mọi hành vi giả dối, mưu cầu cá nhân.
Giữ cho “áo Cựu chiến binh” luôn trong sạch, đúng bản chất là giữ cho truyền thống cách mạng mãi sáng, cho niềm tin của nhân dân vào Bộ đội Cụ Hồ không bị phai mờ, để hình ảnh người Bộ đội Cụ Hồ mãi mãi là biểu tượng của niềm tin, danh dự và phẩm giá Việt Nam.