Công ty Đông Bắc A khai thác cát khi chưa hoàn thiện các thủ tục (ảnh: Internet).
Trong năm 2020, gần 1.000 hộ dân phường Bình Ngọc, T.P Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh liên tục phản đối Dự án khai thác cát của Công ty CP đầu tư xây dựng và thương mại Đông Bắc A, do lo ngại việc khai thác sẽ gây sụt lún nhà cửa, ảnh hưởng tới nguồn lợi thủy sản người dân và nguy cơ gây bất ổn khu vực vùng giáp biên.
Trả lời chất vấn của cử tri tại Kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh Quảng Ninh Khóa XIV diễn ra tháng 7-2021, liên quan đến vấn đề tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, Chủ tịch UBND T.P Móng Cái - Hồ Quang Huy phát biểu: Việc khai thác cát tại phường Bình Ngọc có hiện tượng sụt lún, cử tri có kiến nghị, thành phố đã vào cuộc giải quyết, lấy ý kiến nhưng người dân không đồng tình.
Theo Chủ tịch UBND T.P Móng Cái: Dự án khai thác cát tại vùng biển phường Bình Ngọc do Công ty CP đầu tư xây dựng và thương mại Đông Bắc A (Công ty Đông Bắc A) trong quá trình khai thác cát đã xảy ra sụt lún ở khu vực kế cận mỏ. Do đó, người dân có đơn thư kiến nghị lên UBND thành phố và UBND tỉnh trong thời gian qua.
“UBND thành phố đã tổ chức lấy ý kiến của đông đảo nhân dân. Nhưng về cơ bản nhân dân không đồng tình ủng hộ việc khai thác cát ở đây. Dự án có chủ trương từ tỉnh, vì vậy UBND T.P Móng Cái đề nghị dừng dự án để tránh những hệ lụy sau này’ - ông Huy đề xuất.
Cũng tại kỳ họp này, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh - Cao Tường Huy phát biểu: Dự án khai thác cát san lấp mặt bằng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, nên địa phương đề xuất như thế nào thì tỉnh sẽ đồng ý với phương án đó.
Trước đó, Báo CCB Việt Nam đã thông tin, giữa tháng 5-2020, Công ty Đông Bắc A tái khởi động dự án khai thác cát tại phường Bình Ngọc sau gần 1 năm tạm đình chỉ để điều chỉnh, hoàn thiện các thủ tục theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên, gần 1.000 hộ dân tại đây tiếp tục phản đối.
Ngày 10-7-2020, UBND T.P Móng Cái chỉ đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường, UBND phường Bình Ngọc và các đơn vị liên quan tổ chức Hội nghị tuyên truyền, vận động lấy ý kiến đồng thuận của người dân trên địa bàn phường (4 khu) đảm bảo theo đúng quy trình quy định. Kết quả, tổng số phiếu không đồng thuận là 952/952 (100% số hộ dân tham dự hội nghị).
Theo ông Nguyễn Văn Nam - trú tại khu dân phố số 1 cho biết: Phường Bình Ngọc có gần 200 hộ dân đang đầu tư hàng tỷ đồng để nuôi tôm. Khi lượng cát bị hút đi sẽ để lại chất thải, bùn chua, chất phèn nổi lên làm ô nhiễm nguồn nước. Hiện tượng này sẽ ảnh hưởng đến các đầm tôm và khu nuôi các hải sản khác. Nếu hải sản chết, các hộ dân phá sản.
Ông Nam cũng cho hay: “Từ hằng trăm năm nay, bãi biển Mũi Ngọc là ngư trường đánh bắt, khai thác hải sản của hàng nghìn người dân quanh khu vực Đầm Hà, Hải Hà đến Móng Cái. Nguồn thủy hải sản quan trọng đối với cuộc sống mưu sinh của người dân. Con cái được đến trường, kinh tế ổn định, biên giới vững chắc cũng nhờ vào nguồn lợi hải sản ở đây. Nếu dự án hút cát này tiếp tục triển khai, những lợi thế đó không còn nữa”.
Trong khi đó, ông Nguyễn Tiến Thượng - trú tại khu I, phường Bình Ngọc phân tích: Bình Ngọc - Trà Cổ là dải đất được bồi đắp tự nhiên hoàn toàn bằng cát từ các con sông. Trong đó, vùng đất này có vị trí quan trọng án ngữ dòng chảy cửa sông Bắc Luân, liên quan đến biên giới quốc gia. Việc khai thác cát làm mất đi sự cân bằng, thay đổi dòng chảy, thậm chí có thể ảnh hưởng đến cột phao biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc. Thêm nữa, việc khai thác, nuôi trồng thủy hải sản bao nhiêu đời nay, thế hệ con cháu cũng đang sống dựa vào nghề này.
“Không thể đánh đổi cuộc sống của hàng nghìn người dân, ổn định vùng biên vì một dự án khai thác khoáng sản. Mong các cấp chính quyền nghiên cứu kỹ lưỡng về tác động nếu dự án được triển khai, thu hồi quyết định đã cấp cho Cty Đông Bắc A” - ông Thượng nói thêm.
Được biết, liên quan đến vấn đề trên, để trấn an người dân, giữa tháng 11-2019, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh - Cao Tường Huy thông tin với báo giới rằng: UBND tỉnh sẽ điều chỉnh thu hẹp quy mô dự án khai thác cát ở phường Bình Ngọc Dự án giảm còn 79ha, so với trước đây cấp phép là 100ha; mức sâu khai thác thấp nhất giảm từ 12m xuống còn 5m. Tuy nhiên, người dân Bình Ngọc vẫn luôn lo lắng và bất an về dự án khai thác cát của Công ty Đông Bắc A trên địa bàn.
Hy vọng sau kỳ họp HĐND tỉnh Quảng Ninh Khóa XIV, các kiến nghị đề xuất của người dân, của cử tri cũng như đề xuất của Chủ tịch UBND T.P Móng Cái tại kỳ họp này sẽ thành hiện thực!
Tư Hoành