Việt Hưng
Đúng ra là phải nói tham có "đẳng cấp", hay không có "đẳng cấp"? Vì đã tham lam thì làm gì có văn hóa! Bởi vậy, "văn hóa" ở đây nên hiểu ở mặt trái của nó.
Tham vô "văn hóa", hay tham không có "đẳng cấp" có thể kể đến việc "quan" tham ở một số địa phương trước đây ăn chặn một phần tiền, gạo... cứu trợ đồng bào bị thiên tai bão lụt; hay chuyện cười rơi nước mắt khi 12 trong số 24 con dê của thị xã Bỉm Sơn dành hỗ trợ người nghèo xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa đi "lạc" vào trang trại của Bí thư Huyện ủy; rồi gần đây, 1.250 con gà hỗ trợ người nghèo trong chương trình "Nông thôn mới" ở xã Quế An, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam lại "lạc" vào nhà Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch và cán bộ xã...
Dư luận hết sức bất bình, cực lực lên án những "quan" tham kể trên. Ai cũng biết giá trị của mấy con gà, con dê chẳng đáng là bao! Nhưng các vụ tham này đã phô bày đến mức thô thiển lòng tham của một số quan chức hiện nay. Dạng tham vô "văn hóa", theo kiểu "gà què ăn quẩn cối xay" - ăn chặn mấy con gà, con dê là biểu hiện của sự băng hoại về đạo đức của những vị đáng ra phải được người dân tin tưởng, tôn trọng.
Những kẻ tham vô "văn hóa" nói trên làm cho người ta ghét cay ghét đắng, vừa ghét vừa khinh, làm mất lòng tin xã hội. Nhưng chắc chắn sẽ không nguy hại như dạng tham có "đẳng cấp", có "văn hóa". Đó là tham nhũng ở các dự án lớn của Vinashin, Vinalines (trước đây)...; hay tham nhũng ở các dự án ODA đã được báo chí đề cập nhiều; và điều đáng quan ngại hơn là hình như hầu hết các hiện tượng vi phạm dự án ODA lại chỉ do nước ngoài phát hiện. Các cơ quan thanh tra, kiểm sát nhà nước quân hùng tướng mạnh, kính to kính nhỏ đầy mình mà không "soi" nổi thì dân trần mắt thịt khó lòng biết được!
Được biết mới đây, tại Hội nghị "Tăng cường quản trị thúc đẩy phát triển tại Việt Nam" do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức, vấn đề tiêu cực, gian lận, tham nhũng trong các dự án ODA đang là thực trạng đáng quan ngại đối với cơ quan quản lý của Việt Nam cũng như các nhà tài trợ (VTC News, 20-1-2015). Một quan chức của WB cho biết: Việt Nam hiện vẫn đứng vào tốp đầu khách hàng của WB ở khu vực Đông Á - Thái Bình Dương, có khiếu nại về liêm chính. Tổng số ý kiến khiếu nại là 189, với tổng giá trị các dự án có khiếu nại là 11,3 tỷ USD. Các ngành có khiếu nại nhiều nhất là: Giao thông, cấp nước, nông nghiệp và năng lượng.
Ngoái lại một chút, các vụ tham nhũng ở Vinashin, Vinalines, hay các vụ có dính dáng đến các dự án có tài trợ ODA như: PU18, đại lộ Đông Tây, vụ JTC của ngành Đường sắt gần đây (chưa kết luận)... đã gây chấn động xã hội. Các vụ tham có "đẳng cấp", có "văn hóa" này không chỉ làm "khuynh gia bại sản" quốc gia mà còn làm ô danh quốc thể!
Tham vô "văn hóa" là đáng ghét, đáng phỉ nhổ; nhưng tham có "đẳng cấp", có "văn hóa" mới là đại nguy, đáng sợ. Biết bao tiền bạc, của cải của đất nước, bằng những mánh lới, chiêu trò tinh vi lạc vào nhà kẻ tham, "quan" tham, dân nào biết được như mấy con gà, con dê đi "lạc" để mà khinh, mà ghét, mà lên tiếng?
Đất nước cần nhiều những "Bao Công", Nhà nước cần có những chế tài mạnh tay, đặc biệt cần công khai, minh bạch trong sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, sử dụng các dự án ODA, mới mong khắc chế được những kẻ tham có "văn hóa"!
V.H