Sau một thời gian xác định thông tin do ông Nỏ Tra Hử Già ở bản Phù Sản, huyện Mường Pẹt, tỉnh Xiêng Khoảng, nước CHDCND Lào cung cấp, Đội Quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS) Bộ CHQS tỉnh Nghệ An tổ chức khai quật trên sườn đồi ở Nương Mía, bản Pù Cúp, huyện Mường Pẹt (ảnh) và tìm được 1 bộ hài cốt được chôn trong chiếc tăng và võng dù với một số di vật.
Trước sự chứng kiến của chính quyền và nhân dân địa phương, Đội xác định đây là HCLS Quân tình nguyện Việt Nam ở Lào. Đây là 1 trong 42 bộ hài cốt mà Đội quy tập HCLS của Bộ CHQS tỉnh Nghệ An tìm kiếm, quy tập trong thời gian hai tháng trên đất bạn Lào. Ông Nỏ Tra Hử Già cho biết, đã giúp đỡ Đội tìm thấy 3 bộ HCLS trong giai đoạn mùa khô 2018-2019.
Cuối năm 2018, Đoàn công tác Ban Chỉ đạo 515 Quân khu (QK) 4 do Thiếu tướng Nguyễn Đức Hóa - Phó chính ủy, Trưởng ban Chỉ đạo 515 làm Trưởng đoàn đến kiểm tra Đội Quy tập HCLS Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa đang thực hiện nhiệm vụ quy tập HCLS quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn Lào. Qua kiểm tra cho thấy, thực hiện kế hoạch tìm kiếm, cất bốc và quy tập HCLS mùa khô năm 2018-2019 đến nay, Đội đã khảo sát, tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ trên địa bàn 4 huyện Hủa Mường, Sầm Nưa, Xiềng Khọ, Viêng Xay, đơn vị tổ chức, bố trí lực lượng khoa học trên các mũi, các hướng, tìm kiếm và cất bốc được 6 HCLS, trong đó có 3 bộ tìm kiếm được tại bản Huội Mạ và bản Noọng Khạng, huyện Sầm Nưa; 2 bộ tìm kiếm tại bản Nậm Nát và bản Hom Thoong, huyện Hủa Mường.
Không chỉ 2 tỉnh trên mà 6 tỉnh giáp Lào thuộc QK 4 đều có những thành quả trong công tác tìm kiếm, quy tập HCLS tại Lào. Mùa khô 2018-2019, trước khi thực hiện công tác quy tập HCLS trên đất bạn Lào, Ban chỉ đạo 515 của 6 tỉnh QK 4 đã tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, thống nhất hồ sơ với cách thức không khảo sát trước mà vừa khảo sát vừa tiến hành quy tập HCLS. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, Đội quy tập Bộ CHQS 6 tỉnh bố trí lực lượng chặt chẽ, tổ chức nhiều mũi, nhiều hướng, làm tốt công tác dân vận, tranh thủ sự giúp đỡ của bà con dân bản trong việc tìm kiếm thông tin HCLS, dẫn đường chỉ lối và đảm bảo công tác an toàn.
Chiến tranh đã lùi xa, việc tìm kiếm HCLS càng ngày càng khó khăn. Đại úy Nguyễn Bá Duẫn - thành viên của Đội Quy tập tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Địa hình thay đổi, người biết thông tin đã già, yếu nên khi được cung cấp thông tin, Đội phải tiến hành sàng lọc, kiểm tra, tìm kiếm với mong muốn làm sao đưa được anh em, đồng đội về quê hương”. Trước những khó khăn như thế, để làm tốt công tác quy tập HCLS trên đất bạn Lào, năm 2018-2019, Ban chỉ đạo 515 chỉ đạo Ban Công tác đặc biệt 6 tỉnh QK 4 thường xuyên phối hợp với Ban Công tác đặc biệt 10 tỉnh của nước bạn Lào đẩy mạnh tuyên truyền vận động nhân dân tham gia cung cấp thông tin về HCLS, mộ liệt sĩ; triển khai các cơ quan, ban, ngành, LLVT và nhân dân các bộ tộc Lào giúp đỡ đội quy tập các tỉnh trong QK về lực lượng, phương tiện, hướng dẫn, trao đổi tìm kiếm liệt sĩ, mộ liệt sĩ và giải quyết các vấn đề liên quan trong thực hiện nhiệm vụ. Đến nay, Đội quy tập đã cất bốc được 80 HCLS trên địa bàn 10 tỉnh của nước bạn Lào. Thiếu tướng Nguyễn Đức Hóa cho biết:
- Được sự giúp đỡ tận tình của Ban Công tác đặc biệt 10 tỉnh bạn, cấp ủy, chính quyền địa phương, nhất là nhân dân ở các bản, công tác quy tập được tiến hành chặt chẽ, đồng bộ và thống nhất nên tạo được thuận lợi cho việc xác định danh tính các liệt sĩ sau này.
Bước sang năm 2019, các chiến sĩ trong các Đội quy tập 6 tỉnh QK 4 vẫn mải miết chạy đua với thời gian trên những điểm cao của dãy Trường Sơn, nơi mà nhiều đồng đội đang còn nằm lại để tìm kiếm, cất bốc, đưa các anh về với đất Mẹ.
Mai Anh