Thiếu tướng Bùi Huy Bổng (ảnh), sinh năm 1927, tại ứng Hoà, Hà Tây. Ông tham gia cách mạng tháng 3-1944, làm liên lạc cho Mặt trận Việt Minh tỉnh Thái Nguyên. Nhập ngũ tháng 7-1945, ông có 44 năm liên tục chiến đấu và trưởng thành phần nhiều ở Sư đoàn 320A trên chiến trường nước bạn Lào, Quảng Trị và Tây Nguyên. Nghỉ hưu năm 1989 tại cụm 9, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai, Hà Nội, ông được bầu làm Chủ tịch Hội CCB phường, rồi Phó chủ tịch Hội CCB quận Hai Bà Trưng (1997 - 2001) và luôn là một đảng viên, hội viên gương mẫu. Nhắc đến kỷ niệm một thời quân ngũ, ông bồi hồi kể:

Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, tháng 4-1975, tôi là Chính uỷ Sư đoàn 320A, Quân đoàn 3. Sư đoàn có nhiệm vụ đánh chiếm căn cứ liên hợp Đồng Dù, mở cửa ngõ phía tây bắc Sài Gòn cho quân đoàn đánh chiếm sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng tham mưu quân đội Sài Gòn và tiến về dinh Độc Lập. Đồng Dù là một căn cứ liên hợp do Mỹ xây dựng nhằm đàn áp phong trào cách mạng ở Củ Chi và khu vực lân cận của sư đoàn 25, do chuẩn tướng Lý Tòng Bá, chỉ huy. Chúng tôi sử dụng hai trung đoàn bộ binh 48 và 52 đánh chiếm căn cứ liên hợp Đồng Dù, còn Trung đoàn 64 phối hợp với Trung đoàn đặc công 198 đánh giữ cầu Bông, cầu Sáng và tiến vào dinh Độc Lập. Theo kế hoạch, mệnh lệnh tiến công lúc 5 giờ sáng ngày 29-4-1975, Trung đoàn 48 từ khu Bến Lức tiến công thuận lợi, nhưng phá xong cửa mở với 12 hàng rào thép gai thì không phát triển được vào tung thâm, vì gặp phải sự kháng cự quyết liệt của quân địch. Nếu cứ tiếp tục đột kích thì sẽ thêm thương vong, chậm thời gian và ảnh hưởng đến toàn chiến dịch, nên khoảng 10 giờ trưa, chúng tôi quyết định mở cửa mở thứ hai; vì địch đang tập trung lực lượng chống đỡ ở cửa mở ban đầu, ta đột phá cửa mở khác, gây bất ngờ, giành thế chủ động trên chiến trường. Đúng như dự định, đến 10 giờ 30 phút trưa hôm đó, Trung đoàn 48 chiếm được sở chỉ huy sư đoàn 25. Chuẩn tướng Lý Tòng Bá vội vàng mặc đồ dân thường, nói dối bộ đội ta là dân thầu khoán vào làm việc nên được thả tại chỗ. Sau đó, do phát động nhân dân truy tìm, du kích Củ Chi đã bắt được Lý Tòng Bá đang ủ rũ đợi ô tô về Sài Gòn ở bến xe.

Tôi thay mặt Bộ chỉ huy trao lá cờ quyết chiến quyết thắng của sư đoàn cho Trung đoàn 48 ngay tại nơi Lý Tòng Bá vẫn làm việc. Trung đoàn 52 từ vị trí tập kết ở Trảng Bom, tiến công qua cánh đồng trống nên địch phát hiện được ngay. Chúng cho xe tăng phối hợp cùng bộ binh ra đánh chặn, bắn cháy 2 xe tăng của ta, nên trung đoàn phát triển chậm, tiến đến khu căn cứ liên hợp sau Trung đoàn 48. Hai trung đoàn làm chủ khu căn cứ liên hợp Đồng Dù. Trung đoàn 64 phối hợp với Trung đoàn đặc công 198 của quân đoàn, đánh chiếm và giữ nguyên vẹn cầu Bông (trên QL 1), cầu Sáng (QL15) tạo thế cho Quân đoàn 3 tiến vào thành Quan Năm, Bà Quẹo, Tân Sơn Nhất được thuận lợi ngay trong chiều tối ngày 29-4. Trung đoàn 64 còn có tiểu đoàn 9 tách ra luồn sâu, đánh hiểm vào phía tây dinh Độc Lập, chiếm giữ các nhà kho văn hoá phẩm, lương thực thực phẩm của dinh.

Hơn 30 năm đã trôi qua, chúng tôi luôn tự hào về những ngày lịch sử đó.

Tô Kiều Thẩm