Cùng ra toà lần này với Bùi Tiến Dũng có Vũ Mạnh Tiên (phó chánh văn phòng), Lê Thị Thanh Hòa (phó phòng PID 6), Nguyễn Thanh Sơn (phó phòng PID 6), Bùi Thu Hạnh (phòng tài chính kế toán). "Ông tổng" PMU 18 Bùi Tiến Dũng bị cáo buộc tội "cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". 4 người còn lại cùng bị truy tố về hành vi "tham ô tài sản". Các bị cáo đều được tại ngoại, trừ ông Dũng và Tiên do đang thi hành án phạt tù lần lượt 13 và 7 năm tù tại vụ án đánh bạc và đưa hối lộ (xét xử năm 2007).
Phiên tòa đã bắt đầu với sự tham dự của hơn 10 luật sư bào chữa, trong đó có 4 người bảo vệ cho Bùi Tiến Dũng. Dù tòa đã triệu tập nhưng đại diện Bộ Giao thông Vận tải, Công đoàn ngành giao thông vận tải, Ban quản lý dự án Tả Ngạn, công an quận Thanh Xuân và 2 người thuộc Trung tâm thẩm định giá của Bộ Tài chính đã không có mặt. PMU18 (nay là PMU 2) lẽ ra phải cử 6 người đến trả lời để làm rõ nhiều tình tiết liên quan tới vụ án nhưng họ chỉ cử duy nhất có một đại diện là ông Khoa, Trưởng phòng tài chính kế toán. Cáo trạng công bố tại tòa cho thấy, Bùi Tiến Dũng được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc Ban quản lý các dự án 18 (PMU 18) từ năm 1998. Khi được cử làm đại diện chủ đầu tư để ký kết các hợp đồng kinh tế về tư vấn và xây lắp dự án nâng cấp cải tạo quốc lộ 18, ông Dũng và những cán bộ dưới quyền trên đã mắc nhiều sai phạm. Theo quy định tại hợp đồng tư vấn, hợp đồng xây lắp, PMU 18 và Ban điều hành các gói thầu được mua ôtô bằng nguồn vốn ODA và vốn hỗ trợ khác để phục vụ việc thực hiện thi công. Cơ quan điều tra phát hiện 30 xe sắm bằng nguồn tiền này đã bị Bùi Tiến Dũng điều động cho mượn trái quy định. Tuy nhiên, 23 xe trong số này sau đó được VKSND Tối cao cho rằng đã điều động phạm vi cơ quan chủ đầu tư sử dụng, có bút phê hoặc văn bản chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Giao thông để phục vụ công tác một số cơ quan chức năng... nên không xem xét xử lý. Do vậy, cựu tổng giám đốc PMU 18 chỉ bị truy cứu tội cố ý làm trái về việc điều động 7 xe. Trong số này, có 3 xe mới 100% đã được giao công đoàn ngành giao thông vận tải, công an quận Thanh Xuân và Cục đường sắt sử dụng. Trong 4 chiếc còn lại có 2 xe do Ban quản lý dự án hạ tầng Tả Ngạn thuộc UBND Hà Nội dùng, một chiếc đưa về công an quận Cầu Giấy và một xe giao công an quận Đống Đa.
Ông Dũng còn bị phát hiện đã sử dụng không đúng tiêu chuẩn, định mức 2 xe (Mercedes E240 và Toyota Camry 3.0). Theo cơ quan chức năng, giá trị thiệt hại trong thời gian cho mượn và sử dụng 9 xe trên là gần 2,7 tỷ đồng. Nguyên đơn dân sự trong vụ án tham ô, cố ý làm trái này trên được VKSND Tối cao xác định là Bộ Giao thông vận tải với đại diện là PMU 18 (PMU 2). Thừa nhận đã sai khi cho mượn xe, nhưng ông Dũng thanh minh rằng hành động "hào phóng" trên của mình không vì mục đích vụ lợi cá nhân. Trong 7 đơn vị sử dụng xe của PMU 18 chỉ có Công an quận Đống Đa, Cầu Giấy và Cục đường sắt cử đại diện tới phiên xử. Hai cơ quan công an cho biết xe được mượn đều dùng để phục vụ việc giữ gìn an ninh trật tự, đấu tranh chống tội phạm không hề sử dụng cá nhân. Còn Cục đường sắt trình bày do biết đơn vị mới thành lập, thiếu phương tiện hoạt động nên PMU 18 đã chủ động cho mượn... Với 4 bị cáo nhóm tội tham ô, VKS cáo buộc họ đã lợi dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tiền của nhà nước trong khi thực hiện triển khai dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 18, hành vi này đã cấu thành tội tham ô tài sản. Cụ thể, ông Tiên lập khống 2 hợp đồng cho thuê ôtô, tư túi gần 700 triệu đồng; ông Sơn lập hợp đồng cho thuê nhà chiếm đoạt hơn 225 triệu đồng, bà Hạnh ký lương khống lấy hơn 53 triệu đồng... Trả lời các câu hỏi của Hội đồng xét xử, Trưởng phòng tài chính kế toán, đại diện cho PMU 18 tại tòa giải thích, PMU 18 là đại diện chủ đầu tư ký một số hợp đồng với nhà thầu theo thủ tục trọn gói. Do vậy, việc cung cấp nhà, bố trí xe.... cho tư vấn giám sát là do phía nhà thầu chịu trách nhiệm.
Áp dụng ngay vào trường hợp bị cáo Lê Thị Thanh Hòa (phó phòng PID 6) bị cáo buộc đã lập khống 3 hợp đồng thuê nhà cho kỹ sư tư vấn giám sát, chiếm đoạt hơn 500 triệu đồng, đại diện PMU 18 khẳng định: "Đây là quyền của người sử dụng. Họ có thể không ở, nhưng vẫn ký xác nhận thanh toán cho việc này. Tiền bị mất là của nhà thầu. Họ quản lý tốt thì lãi nhiều, nếu không thì phải chịu". Ông Khoa còn cho biết, các chứng từ thanh toán tại dự án cải tạo quốc lộ 18 được các cơ quan có chức năng kiểm tra và kết luận là đúng trình tự, thủ tục. Các bảng kê thanh toán đều có chữ ký của phía tư vấn.
Dự kiến phiên toà sẽ kéo dài tới 29/9, nhưng trước diễn biến mới của phiên xử, tòa nghỉ hội ý. Sau đó, HĐXX ra thông báo: "Có những tình tiết phát sinh, để xác định hành vi các bị cáo đúng như đã quy kết, tòa tuyên bố hoãn phiên xử để có thời gian làm rõ". Phiên xử tạm dừng, chưa định ngày mở lại. *Sau vụ án này, ông Dũng còn phải tiếp tục hầu tòa trong vụ tham ô tại dự án cầu Bãi Cháy. * A. Hoàng