Dấu ấn báo chí chính luận trong hành trình 80 năm Quốc hội Việt Nam

Tham dự Lễ trao giải có các đồng chí: Nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; đồng chí Phan Đình Trạc - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; đồng chí Đỗ Văn Chiến - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Việt Nam, Trưởng ban Chỉ đạo Giải Diên Hồng lần thứ tư; Đại tướng Trịnh Văn Quyết - Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; đồng chí Võ Thị Ánh Xuân - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; và các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước; lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương và địa phương…

Với chủ đề “80 năm Quốc hội Việt Nam”, Giải báo chí Diên Hồng lần thứ tư không chỉ là một hoạt động nghiệp vụ thường niên mà đã thực sự trở thành một diễn đàn chính luận lớn, nơi hội tụ trí tuệ, tâm huyết và trách nhiệm chính trị của đội ngũ những người làm báo cả nước đối với cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của Nhân dân. Việc thu hút 3.508 tác phẩm dự thi của 125 cơ quan báo chí đã phản ánh sức lan tỏa mạnh mẽ của giải thưởng, đồng thời cho thấy sự quan tâm sâu sắc của báo chí đối với hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới.

Thông qua các tác phẩm dự thi, bức tranh toàn cảnh về hoạt động của Quốc hội trong năm 2025 và cả nhiệm kỳ khóa XV được tái hiện sinh động, toàn diện trên các phương diện lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Quan trọng hơn, các tác phẩm đã khắc họa đậm nét chặng đường 80 năm xây dựng và trưởng thành của Quốc hội Việt Nam - từ những ngày đầu lập quốc đến khi trở thành trụ cột vững chắc của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, là hiện thân sinh động của quyền làm chủ của Nhân dân.

Phát biểu tại Lễ trao giải, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định Giải Diên Hồng là giải báo chí có uy tín, thương hiệu đã được khẳng định, nhận được sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và đông đảo cử tri. Lễ trao Giải năm nay mang ý nghĩa đặc biệt, được tổ chức trong thời điểm cả nước đang chuẩn bị cho Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6.1.1946 - 6.1.2026), đồng thời chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng đội ngũ những người làm báo Tôi tin tưởng rằng, bước sang năm 2026, các nhà báo tiếp tục phát huy lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh vững vàng, phản ánh khách quan, đa chiều mọi mặt của đời sống. Đồng hành cùng Quốc hội, chuyển tải kịp thời, đầy đủ hoạt động của Quốc hội; phát hiện những bất cập trong xây dựng và thi hành pháp luật, giúp cho các cơ quan dân cử hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả. Đặc biệt, báo chí cần lan tỏa mạnh mẽ quyết tâm mới, khí thế mới trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031; tiếp tục phản ánh những đổi mới trong hoạt động của Quốc hội, xác định công tác lập pháp là “đột phá của đột phá”, đi trước, mở đường; hoạt động giám sát phải thực chất, truy đến cùng trách nhiệm; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo; nâng cao hơn nữa chất lượng quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã từng phát biểu: mỗi quyết định của Quốc hội đều phải thể hiện tầm nhìn chiến lược, vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa bảo đảm định hướng phát triển lâu dài.

Quá trình chấm giải nghiêm túc, khoa học với 659 tác phẩm vào vòng sơ khảo, 91 tác phẩm vào chung khảo và tiếp tục chấm chọn 64 tác phẩm xuất sắc nhất để trao giải, gồm: 5 giải A, 12 giải B, 22 giải C và 25 giải Khuyến khích. Hội đồng chấm giải thống nhất đánh giá: Các tác phẩm năm nay có chiều sâu tư tưởng, tính phát hiện cao, phản ánh rõ nét bản lĩnh, trí tuệ và tinh thần đổi mới của Quốc hội. Đặc biệt, nhiều tác phẩm đã ứng dụng hiệu quả công nghệ số, báo chí đa phương tiện, thể hiện sự chuyển mình mạnh mẽ của báo chí nghị trường trong kỷ nguyên truyền thông hiện đại.

Theo nhận định của ông Lê Quốc Minh - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Giải Diên Hồng ngày càng khẳng định uy tín và sức hút khi chất lượng các tác phẩm được nâng lên rõ rệt, khoảng cách giữa báo chí Trung ương và địa phương ngày càng được thu hẹp. Đáng chú ý, chủ đề lịch sử và quá trình phát triển của Quốc hội trong 80 năm qua đã trở thành điểm nhấn nổi bật, tạo nên chiều sâu tổng kết, nhìn lại một nhiệm kỳ hoạt động sôi động, hiệu quả và giàu dấu ấn đổi mới.

Ở góc nhìn học thuật và chiến lược, các tác phẩm dự thi đã phản ánh đầy đủ những thành tựu nổi bật của Quốc hội trong một nhiệm kỳ nhiều biến động nhưng cũng ghi dấu nhiều “kỳ tích”, thể hiện rõ vai trò định hướng, dẫn dắt sự phát triển đất nước trong giai đoạn chuyển tiếp sang một kỷ nguyên mới.

Điểm nổi bật xuyên suốt trong nhiều tác phẩm là hình ảnh một Quốc hội hành động, quyết đoán, chuyển mạnh từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”, từ ban hành chính sách sang giám sát việc thực thi, biến cam kết thành kết quả cụ thể. Những quyết sách quan trọng được thông qua trong năm 2025 không chỉ tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế mà còn khơi thông nguồn lực, củng cố niềm tin xã hội, đặt nền móng cho khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

Tiêu biểu cho tinh thần đó là loạt bài “Sắp xếp lại giang sơn: Quyết sách cho tăng trưởng và đổi mới”, phản ánh một cuộc cải cách mang tính lịch sử trong tổ chức chính quyền địa phương. Việc sửa đổi Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, chuyển từ mô hình ba cấp sang hai cấp, không đơn thuần là tinh giản bộ máy mà là sự thay đổi căn bản tư duy quản trị nhà nước, hướng tới chính quyền kiến tạo phát triển, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đây chính là “trái tim” của cuộc cải cách, là minh chứng rõ nét cho vai trò dẫn dắt của Quốc hội trong tiến trình đổi mới thể chế.

Cùng với đó, nhiều tác phẩm đã làm rõ vai trò giám sát của Quốc hội như một trụ cột quyền lực, một “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt 80 năm đồng hành cùng dân tộc. Từ góc tiếp cận lịch sử đến thực tiễn, các loạt bài đã khẳng định giám sát không chỉ để kiểm soát quyền lực mà còn để kiến tạo, thúc đẩy phát triển, đổi mới và hoàn thiện chính sách, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của đất nước.

Trong bối cảnh vừa tổng kết 80 năm hình thành và phát triển của Quốc hội, vừa chuẩn bị cho những bước đi chiến lược hướng tới tương lai, Giải Diên Hồng mang ý nghĩa đặc biệt: Nhìn lại để tiếp bước, kế thừa để đổi mới. Không chỉ tôn vinh các tác phẩm báo chí xuất sắc, giải thưởng còn góp phần lan tỏa tinh thần dân chủ, đối thoại, trách nhiệm giải trình; tăng cường mối gắn bó giữa Quốc hội với cử tri và Nhân dân; củng cố đồng thuận xã hội, tạo động lực tinh thần tích cực hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Giải Diên Hồng là dịp khẳng định: Quốc hội Việt Nam - sau 80 năm hình thành và phát triển - đang tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, là điểm tựa chính trị vững chắc để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước trong thời kỳ mới.

Tại Lễ trao Giải, Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Văn Chiến - Trưởng Ban Chỉ đạo đã phát động Giải Diên Hồng lần thứ năm, năm 2027: “Năm 2026 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, là năm đầu tiên triển khai thực hiện Kế hoạch 5 năm 2026 - 2031.

Trong bối cảnh đó, tiếp tục tổ chức Giải Diên Hồng lần thứ năm sẽ có ý nghĩa rất quan trọng; là dịp để các cơ quan thông tấn, báo chí, các nhà báo, các tầng lớp Nhân dân tiếp tục phản ánh, lan tỏa hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp; góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan dân cử; tăng thêm sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường đồng thuận xã hội, thúc đẩy sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Để Giải Diên Hồng lần thứ năm đạt kết quả tốt hơn nữa, các tác phẩm cần bám sát nhiệm vụ trọng tâm của đất nước, của Quốc hội, tuyên truyền sâu rộng, đậm nét về kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV của Đảng; về cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031; về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, công tác giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước; phân tích, làm sâu sắc hơn nữa những chính sách mang tính chiến lược trong các luật, nghị quyết của Quốc hội; tăng tính phản biện và giám sát của nhân dân, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của mọi tổ chức và cá nhân; tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.