Rừng phòng hộ Thác Mơ nhiều năm nay "bình yên" nhờ sự bảo vệ của đồng bào bản địa.
Đến năm 2018, Ban quản lý rừng phòng hộ (BQLRPH) Thác Mơ (xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông) đã giao khoán cho 311 hộ dân địa phương - chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ hơn 3.800 ha rừng để quản lý, bảo vệ. Sắp tới, đơn vị này có kế hoạch giảm diện tích rừng giao khoán xuống còn hơn 1.300 ha với khoảng 100 hộ dân được nhận. Diện tích còn lại sẽ chuyển sang quản lý, bảo vệ tập trung.
Theo lãnh đạo BQLRPH Thác Mơ thì nguyên nhân là do việc giao khoán rừng cho người dân thời gian qua có nhiều điểm chưa hợp lý, chưa phát huy được tinh thần trách nhiệm cũng như tính ràng buộc đối với các hộ dân. Ông Nguyễn Xuân Khương - Giám đốc BQLRPH Thác Mơ khẳng định: “Việc nhận giao khoán rừng với diện tích lớn khiến bà con không đủ khả năng để thực hiện công tác quản lý, bảo vệ hiệu quả. Nhiều vụ phá rừng để khai thác lâm sản trái phép, hoặc lấn chiếm đất lâm nghiệp đã không được phát hiện, ngăn chặn kịp thời”.
Tuy nhiên, chủ trương giảm diện tích rừng được giao này đang gây hoang mang và vấp phải sự phản ứng của người dân, nhất là trong bối cảnh tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng liên tục được điều chỉnh theo hướng tăng, nhiều hộ dân có thu nhập chính là dựa vào việc quản lý, bảo vệ rừng. Ông Điểu Long, trú buôn Bu Krắk cho biết, hợp đồng giao khoán của ông cùng 41 hộ gia đình khác với BQLRPH Thác Mơ nhận quản lý, bảo vệ 334 ha đến năm 2022 mới kết thúc. “Ban đầu, mỗi năm chỉ nhận được 100.000 – 200.000 đồng/ha. Năm 2017 tăng lên khoảng 700.000 đồng/ha, năm 2018 khoảng 900.000 đồng/ha. Trong khi bà con vui mừng vì được tăng thù lao quản lý, bảo vệ rừng thì lại nhận được thông tin sẽ cắt phần lớn diện tích giao khoán”.
Tương tự ông Điểu Long, nhiều hộ dân khác trên địa bàn xã cho biết, trong những năm qua họ giữ rừng rất tốt nên vẫn mong muốn là được tiếp tục giao khoán bảo vệ rừng để ổn định cuộc sống.
Ông Phạm Xuân Trung - Phó chủ tịch UBND xã Quảng Trực đánh giá: Đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ trên địa bàn xã nhận giao khoán rừng tại BQLRPH Thác Mơ cơ bản hoàn thành nhiệm vụ quản lý, bảo vệ. Số vụ phá rừng, lấn chiếm đất rừng tại đây tuy có xảy ra nhưng không nhiều.
Thiết nghĩ, cần ưu tiên giao khoán rừng cho người dân quản lý, bảo vệ, nhất là các hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ, các hộ gia đình người Kinh thuộc diện nghèo, cận nghèo. Qua đó, tạo điều kiện cho người dân có điều kiện ổn định cuộc sống, góp phần bảo đảm vấn đề an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng biên giới.
Dương Phong